RTÜK'ün hazırladığı kanun taslağı 45 maddeden oluşuyor. RTÜK taslağı hazırlarken Avrupa Birliği mevzuatını esas alan düzenlemelere yer verdi.
Taslak, televizyon ve radyo yayınlarının en az yüzde 35'inin yerli yapımlara ayrılması zorunluluğunu getiriyor. Diğer taraftan ulusal yayın yapan radyo ve televizyonlara yayınlarının büyük çoğunluğunu Avrupa eserlerine ayırma mecburiyeti öngörülüyor.
Taslakta, "Avrupa eserleri", "Yapımı veya ortak yapımı Avrupa Birliği üyesi devletler ile Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi'ne taraf olan devletler veya bunlar dışında kalan diğer Avrupa ülkelerinde yerleşik gerçek veya tüzel kişiler tarafından gerçekleştirilen görsel ve işitsel eserler" olarak tanımlanıyor.
Çocuklara özel koruma
Taslakta AB'ye uyum kapsamında televizyonların uymaları gereken yayın ilkeleri daha netleştirilirken, birçok yayın ilkesi de daraltıldı. Televizyonlar yayınlarını yaparken, hukukun üstünlüğünü, insan onuruna ve kişi haklarına saygılı olmayı esas alırken, ifade ve haber alma özgürlüğü çerçevesinde çoğulculuk ve tarafsızlık ilkesine bağlı kalacaklar.
Televizyonların olumsuz yayınlarından çocukların zarar görmemesi için iki fıkrada düzenleme yapılırken, çocuk ve gençlerin fiziksel ve ahlaki gelişimlerine olumsuz etki yapacak yayınlara izin verilmeyecek.
Para cezası geliyor
Yürürlükteki RTÜK Kanunu'nda Başbakana kamu düzeninin gerekli kıldığı hallerde yayın durdurma yetkisi veriliyor. Taslakta ise valilere kriz ve felaket zamanlarında gerekli görülen hallerde yayınları geçici olarak durdurma yetkisi tanınıyor.
Televizyon ve radyoların yayın ilkelerini ihlal etmesi halinde önce uyarı cezası verilecek. İhlalin tekrarı halinde ise para cezası verilecek. Taslakta televizyonlardaki hisse oranları konusunda ise 2002 yılından önceki kanunda yer alan düzenlemeye geri dönüş yapılıyor.
Buna göre bir kişi bir televizyon kuruluşunda sadece yüzde 20 hisseye sahip olabilecek. Gazete sahipleri televizyonlarda yüzde 20'den fazla hisse sahibi olamayacak. Televizyon sahipleri kamu ihalelerine katılamayacak, banka ve finans kurumu kuramayacak.
"Editoryal bağımsızlığa vurgu"
Fransız Basın Enstitüsü profesörlerinden Claude-Jean Bertrand'ın "Medya Etiği" adlı kitabının çevirisi, Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü'nce yayınlandı.
Devlet Bakanı Beşir Atalay, kitabın sunuş yazısında, kitle iletişiminden bireysel iletişime kadar yoğun bir bilgi, düşünce ve enformasyon akışı ile karşı karşıya bulunulduğu günümüzde iletişim sektöründeki gelişmelerin, toplumlarda demokratikleşme ve özgürleşme taleplerini güçlendirdiğini ifade etti.
Atalay, iletişim özgürlüğünün tam olarak hayata geçebilmesi için hukuki düzenlemelerin yanında, çoğulcu ve demokratik bir medya yapısı, editoryal bağımsızlık ve etik değerlerin yerleşmesinin de büyük önem taşıdığına işaret etti.
Atalay, kitabın, medya etiği konusundaki farklı yaklaşımları bir arada derli toplu sunmasıyla önemli bir eksikliği gidereceğine inandığını ifade etti. (EÖ/BB)