Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) Makedonya’daki Roman kadınların, toplumsal cinsiyetleri ve etnisiteleri nedeniyle çifte ayrımcılığa uğradığını açıkladı.
Örgüt yeni raporunda, Makedonyalı yetkilileri Roman kadınlara karşı uyguladıkları ayrımcı tavrı bırakmaya çağırdı.
Raporda Roman kadın Silvana, yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
"Ben okula gitmek istedim ama yiyecek ve giysilerim için para ödemek zorundaydık. Annem hiç eğitim almadı. Babam çok genç öldü. Bundan dolayı kendime dikkat etmem gerekti ve okul için hiç param yoktu."
Ayrımcılıklar yoksullukla birlikte ilerliyor
Makedonyalı araştırmacı Sian Jones, “Bu geç fark edilen çifte ayrımcılık, çok geniş bir alana yayılmış durumda ve rutin bir şekilde yayılmaya devam ediyor. Roman kadınlar ve kız çocukları, birçok durumda yoksullukla beraber ilerleyen; üst üste binmiş ve kesişen ayrımcılık biçimlerinden dolayı acı çekiyor” diyor.
Örgüt raporunda, “Makedonya hükümeti, bir ayrımcılık biçimi olarak kadınlara karşı uygulanan şiddet konusunda olduğu gibi; Roman kadın ve kız çocuklarının haklarına karşı uygulanan ayrımcılık yüzünden en temel üç insan hakkı olan eğitim, iş ve sağlık hakkının kazanımının savunmasında başarısız bir tavır sergiledi" ifadesini kullandı.
Rapor ayrıca, önemli sayıda Roman kadının doğum belgesine ya da vatandaşlık hakkına sahip olmadığına dikkat çekti. Bundan dolayı Roman kadınlar eğitim, sosyal güvenlik ve sağlık hizmetinden yararlanamıyor.
Roman kadınların yarıdan fazlası yasa dışı ekonomide iş bulabiliyor
Makedonyalı yetkililerin, serbest ve zorunlu eğitim hakkını garantiye alma konusundaki başarısızlığı, Roman kadınların yarısından fazlasının -tahminen yüzde 66’sı- sadece yasa dışı ekonominin içinde iş bulabildikleri, iş ya da sağlık ve sosyal güvenlik hukuku tarafından korunmadığı anlamına geliyor. Sadece küçük bir orana sahip olan üniversite eğitimli Roman kadınlar profesyonel ya da idari görevlerde iş bulabiliyor.
İş bulan da istismar ediliyor
Sian Jones, Roman kadınların iş bulduklarında da işverenleri tarafından sözlü taciz ve istismara uğradıklarını söylüyor. Kötü koşullarda, uzun saatler boyunca çalışan Roman kadınlara, Roman olmayan kadınlardan daha düşük ücret ödendiğini belirten Jones, bu durumun önlenmesi için Makedon hükümetinin ayrımcı olmayan bir anlayış çerçevesinde, Roman kadınların haklarını koruyan ve tacizlere meydan okuyan bir uygulama için tarih belirtmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
UAÖ, Avrupa Birliği’ni Makedon devletinin bu konudaki gelişmelerini izlemeye devam etmeye çağırdı. (YK/TK)
* Bu haberi Yeliz Kızılarslan derledi.
