Kuzey Osetya'daki okul baskını ve rehine eyleminde gergin bekleyiş ikinci gününe girdi. Şu ana dek biri eylemci, 11'i sivil olmak üzere 12 kişinin öldüğü eylemde, rehin tutulan 322 kişinin yaşamı tehlikede bulunuyor.
Eylemciler tarafından serbest bırakılan 32 kadın ve çocuk ise, askerler tarafından okul binasından alınıp arabalarla hastaneye götürüldü. Interfaks ajansı, rehinelerin serbest bırakılmalarını Kuzey Osetya'ya komşu İnguş Cumhuriyeti'nin eski lideri Ruslan Auşev'in sağladığı belirtti.
Bu arada Rusya Olağanüstü Durumlar Bakanlığı yetkilileri, okulun bulunduğu bölgeden duyulan şiddetli patlamalara yanan bir aracın yol açtığı bildirildi. Aracın yanmasına neyin yol açtığı ise hala bilinmiyor.
3 Türk rehin
Öte yandan rehineler arasında Türk vatandaşları, Anetta Doğan ile, kızları alana ve Milena Doğan da bulunuyor.
NTV'ye konuşan baba Seyfi Doğan, evinin okula çok yakın olduğunu ve silahlı militanların aralıklarla binadan dışarı ateş ettiklerini belirtti. Doğan, krizin 2002'deki tiyatro baskını yöntemiyle çözülmemesini umduğunu söyleyerek, Rusya'dan sağduyu beklediğini vurguladı. Doğan, eşi ve 2 çocuğu hakkında hala bilgi edinemediğini de belirtti.
Rusya: Şiddete başvurmayacağız
Beslan kentindeki okulu dün sabah basan yaklaşık 20 kişilik grupla görüşmeler de sürüyor. Dün gece saat 3'e kadar eylemcilerle telefonda pazarlık yapıldı ve istekleri soruldu. Binaya yiyecek, su ve ilaç gönderilmek istendi. Teröristlere rehineleri bırakıp, binayı terk edip, açılacak bir koridorla İnguşetya üzerinden Çeçenistan'a kadar ulaşmaları önerildi, can güvenliği sözü verildi. Ancak eylemciler tüm bu önerileri reddetti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, asıl amaçlarının rehinelerin hayatını kurtarmak olduğunu söyledi ve bunu tehlikeye atacak herhangi adım atılmayacağını vurguladı.
Rus federal güvenlik dairesi FSB de, krizi sona erdirmek için kesinlikle şiddete başvurmayacaklarını ve sorunu müzakere yoluyla çözeceklerini söyledi.
FSB, rehinelerle pazarlık etmesi için İran'dan yayın yapan El-Elam televizyonunun Moskova muhabiri Abdullah İsa'dan yardım istedi. Moskova tiyatrosuna 2002'de düzenlenen baskın sonrasında eylemcilerle pazarlık eden doktor Leonid Roşal da, arabuluculuk girişimlerini sürdürüyor.
Eylemcilerden bazıları Rus
Rus yetkililere göre, teröristler sadece İnguşetya ve Kuzey Osetya devlet başkanlarıyla görüşmeyi kabul edeceklerini söyledi. Ancak iki başkanın da rehin alınabileceği ve işi daha da zorlaştıracağı endişesiyle şimdilik böyle bir adım atılmıyor.
Rus resmi kaynaklarına göre, eylemciler arasında sadece Çeçenler değil, İnguş, Osetyalı ve Ruslar da bulunuyor.
Eylemciler ne istiyor?
Saldırganların İnguş Cumhuriyeti'nde cezaevinde bulunan Çeçen milislerin serbest bırakılmasını ve Çeçenistan'daki tüm Rus birliklerinin geri çekilmelerini talep ettikleri bildirildi.
Olası bir operasyonu engellemek için çocukları pencere önlerine canlı kalkan olarak yerleştiren militanlar, öldürülecek her arkadaşları için 50, yaralanacak her arkadaşları için de 20 çocuğu öldürme tehdidinde bulundu.
Rehinelere su, yiyecek ve ilaç verilmesini reddeden saldırganlar, operasyon düzenlenmesi durumunda da okulu rehinelerle birlikte havaya uçuracaklarını ilan etmişti. Baskın anındaki karışıklıktan yararlanan yaklaşık 50 öğrenci kurtulmayı başarmıştı.
Mashadov ve Basayev: Sorumlu değiliz
Öte yandan Çeçen direnişçilerin lideri Aslan Mashadov'un temsilcisi, terör eylemleriyle kendilerinin bir ilgisinin bulunmadığını açıkladı. Şamil Basayev'in de dahil olduğu radikal Çeçen gruplar da bu eyleme karışmadıklarını savundular.
Bu gruplara ait olduğu bilinen bir İnternet sitesinde yayımlanan bildiride de eylemin, Çeçenistan'daki silahlı hareketle ilgisi olmadığı savunuldu ancak eylemin sorumlusunun da "Moskova'nın bölgedeki sert politikaları olduğu" öne sürüldü.
ABD Başkanı George Bush Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i telefonla arayarak, yardım teklif ederken, Rusya'nın acil toplantıya çağırdığı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi de olayı şiddetle kınadı.
Rusya'da terör dalgası
Rusya'da geçen hafta iki uçak aynı gün birbiri ardına düşmüş, 90 kişi hayatını kaybetmişti. Uçakların terör eylemi sonucu düştüğü ihtimali güç kazanırken dün akşam da Moskova'da bir otomobildeki bombanın patlaması sonucu 10 kişi ölmüştü.
2002'nin Ekim ayında Moskova'da bir tiyatro binasını basan Çeçen saldırganlar onlarca kişiyi günlerce rehin tutmuş, düzenlenen operasyondan 100'den fazla kişi ölmüştü. (YS)
