Ray Bradbury Öldü, Bilimkurgu Yasta

Ünlü bilimkurgu yazarı Ray Bradbury 91 yaşında Amerika'da Los Angeles'ta vefat etti.

Fahrenheit 451 adlı romanıyla tanınan Bradbury, bilimkurgu yazınının üstatlarından biri.

Amerika Illinois'te dünyaya geldikten sonra ailesiyle birlikte Los Angeles'e göç eden Bradbury, yazın dünyasına 1940'ların başlarında çeşitli dergilerde hikayeler yazarak girdi. 1953'te yayınlanan Fahrenheit 451 Bradbury'nin şaheseri olarak bilimkurgu edebiyatında klasik haline geldi.

Fahrenheit 451 teknolojik ilerlemenin sonucu olarak insan ilişkilerinde yabancılaşmanın en üst seviyesinin yaşandığı bir toplumda, bir umut ve başkaldırı olarak kitap okuyup ezberleyen bir grup insanın mücadelesini anlatır.  Hikayenin konu edildiği toplumdaki kişilerin günlük ilişkilerini teknoloji biçimlendirir. İnsanlar televizyonda izledikleri soap operalarla, simulatif sohbetlerle, iletişim teknolojilerinin yarattığı hipnotik bir dünya içindedirler. Bu hipnotik dünyada kitap okumak yasaklanmıştır. Fahrenheit 451 kitap sayfalarının yanma ısısıdır ve itfaiye ekiplerinin görevi tüm ülkedeki kitapları yakıp yok etmektir.

II. Dünya Savaşının üzerinden on yıl bile geçmemişken yayımlanan kitap faşist-totaliter toplumlarda ortaya çıkan entelektüel karşıtlığının bir izdüşümü olarak okunabilir.

R. Bradbury okuma kültürü ve demokrasi arasında önemli bir ilişki olduğunu şu sözleriyle açıklamıştı: "Eğer okumayı biliyorsanız yaşam hakkında tam bir bilgiye sahipsinizdir ve bu nedenle oyunuzu demokrasi içersinde nasıl kullanacağınızı bilirsiniz".

Fahrenheit 451, 1966'da Fransız Yeni Dalga Yönetmenlerinden F. Truffaut tarafından sinemaya başarıyla uyarlandı.

Sinema'ya uyarlanmasına onay vermesine karşın üstat, kitabın dijital olarak basılmasına tutarlı bir biçimde karşı çıktı. İnternetin büyük bir oyalanma yeri olduğunu düşünüyordu ve e-kitap için şunları söylemişti: "Bu anlamsız, gerçek değil ve sanki havada asılı duran bir şey gibi".

Fakat bağlı olduğu yayınevi 2011 yılında kitabın klasik olarak basılması için e-kitap olarak da yayınlanmasını şart koşunca Fahrenheit 451 e-kitap olarak da basıldı.

Bu arada ilerlemeyi felsefeden yoksun bilgi ve teknolojiye dayandıran modernist yaklaşımın, en güzel eleştirilerinden sayılabilen Fahrenheit 451'i daha basılmadan yasaklanan kitaplar coğrafyasında yaşayan bizlerin yeniden alıp okumasında büyük fayda olduğunu düşünüyorum.

Tabi Ray Bradbury'nin edebi kariyeri sadece Fahrenheit 451 değil. Mars Yıllıkları (The Martian Chronicles 1950 / İthaki Yay.), Uğursuz Bir Şey Geliyor Bu Yana (Something Wicked This Way Comes - 1962 / İthaki Yay.), Resimli Adam (The Illustrated Man - 1951) ve yüzlerce öykü, onu edebiyat tarihinin unutulmaz isimlerinden biri yaptı. (NEG/HK)