Prof. Dr. Emel Baştürk'le hak haberciliği konuşuldu

2021’in ikinci Temel Gazetecilik Atölyesi’nde gazeteci Ahmet Tulgar, Esra Açıkgöz, Bahadır Özgür, Prof. Dr. Emel Baştürk ve bianet yayın yönetmeni Nazan Özcan bizlerleydi.

Farklı şehir, üniversite ve mesleklerden 15 kişinin katıldığı atölye 31 Mayıs’a kadar sürecek.

Tulgar, Açıkgöz ve Özgür’le başlayan tanışma oturumunu takiben Prof. Dr. Emel Baştürk, "Hak odaklı habercilik nedir?"i anlattı.

"Gazeteci tarafsız haber yapamaz"

"Neden hak haberciliği?" konusunda Baştürk, şunları söyledi: 

"Hak haberciliği ya da yeni bir habercilik kavramı arayışı başladığında bu kavram arayışı yerine 'iyi gazetecilik' yapıldığında bir alternatif aramaya gerek olmayacağı ileri sürülmüştü. Bunun yanı sıra iyi gazeteciliğin altın çağı varsayımı söz konusu." 

*Prof. Dr. Emel Baştürk

Baştürk, 18. yüzyıl basın ortamından, eleştirel-liberal haber yaklaşımlarından ve bu yaklaşımların söylemlerinden bahsetti.

"Gazeteci tarafsız haber yapamaz" diyen Baştürk, şöyle devam etti:

"Dolayısıyla tarafsız habercilik mümkün değil. Çünkü gazeteci kendi baktığı açıdan haberi verir. Gazetecinin tarafsız olmak gibi bir misyonu da yok. Gazeteci mağdur olandan yana taraf olmak zorundadır. Bir yerde savaş varsa, barıştan yana olmak zorundadır. Medyada sözü yer almayanın sözünü aktaran olmalıdır, mikrofon uzatmalıdır.

"Hak haberciliği yaparken de tarafların ne dediğini bilmeli, demokratik şekilde tarafların sözünü aktarmalıyız.

"Tarafsızlık, ancak açıkça bir manipülasyon çabasından uzak olunca olunabilir. Haberde de iki türlü yanlılık vardır. Bu yanlılıktan biri siyasal yanlılık. Belli bir görüşten yana olmak ve haberleri de hep o çerçeveden vermektir."

"Medyayı gerçekleri yazmaktan alıkoyan şey neydi?" sorusu üzerine tartışıldı, medya sermaye ilişkisi konuşuldu.

Başka bir habercilik mümkün mü?

"Başka bir habercilik mümkün mü?" diye soran Baştürk, hak odaklı haberciliği şöyle açıkladı:

"Haber üretim sürecinin kendisi bir yanlılık doğuruyorsa, geleneksel haber bizzat hak ihlali yapan bir anlatı ise haber değeri kriterlerinden haber dil/söylemine kadar farklı bir habercilik kurmalıyız."

Baştürk, hak haberciliğinin üç boyutunu da şöyle sıraladı:

* Hak ihlallerini görmezden gelmeyen

* Ötekileri haber yapmak için mutlaka bir hak ihlalinin konusu/failleri olmalarını beklemeyen

* Herhangi bir haberi yaparken hak ihlaline yol açmayan haberciliktir. 

Baştürk, "Hak ihllalerini haber yapıp takip etmek, bütün haberleri ötekiler lehine odaklı kılmayı, haber yaparken hak ihlali yapmamayı, haklar konusunda bilgilendirici, hakların kullanımı açısından cesaretlendirii olmayı hedefleyen haberler yapmalıyız."

Baştürk'ün ardından bianet Genel Yayın Yönetmeni Nazan Özcan, hak odaklı haberciliğin bianet'te nasıl yapıldığını anlattı. Soru-cevapların ardından ilk gün oturumu sona erdi. 

* Atölye BİA haberleri için tıklayın.

(SO)