* Fotoğraf: Pexels
Portekiz’de ülkede kalan son kömürlü termik santrali Pego, planlanandan 10 gün önce kapandı. Böylece Portekiz, Avrupa’da kömür yakmayı sonlandıran dördüncü ülke oldu.
Pego’nun sahibi Endesa, iklim değişikliğini hızlandıracak ve feci net kesim uygulamalarına katkıda bulunacak bir hareketle 682 MW’lık santrali odun paletlerini yakmak için dönüştürmeyi düşünüyor.
Ancak bu işlem de iklim değişikliğine katkıda bulunması nedeniyle eleştirilere konu olmuş durumda.
“Güzel bir örnek”
Portekiz’in eylemine ilişkin açıklama yapan Europe Beyond Coal Kampanya Direktörü Kathrin Gutmann’ın yorumu şöyle:
“Portekiz, bir ülke bir kez kömürü bırakmayı taahhüt ettiğinde, aşamalı olarak çıkış hızının kaçınılmaz olarak nasıl hızlandığını gösteren mükemmel bir örnek. Yenilenebilir enerjiye geçişin faydaları o kadar harika ki bir kez başladıktan sonra kömürden mümkün olduğunca çabuk çıkmak mantıklı geliyor.”
Kömürün korkunç ekonomik maliyetinin ve halkın iklim eylemi için gösterdiği arzunun Avrupa genelinde daha hızlı kömürden çıkışa neden olduğunu belirten kampanya direktörü, “Şimdiki zorluk, kamu hizmetlerinin kömürü ve doğal gazı sürdürülemez biyokütle enerjisi ile değiştirme hatasına düşmemesini sağlamak” diye konuştu.
“Sonrası karardan daha önemli”
Portekiz merkezli kar amacı gütmeyen ZERO’nun başkanı Francisco Ferreira ise şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kendimizi en büyük sera gazı kaynağımızdan kurtarmak adına Portekiz için çok önemli bir gün. Ancak, bir sonraki en kötü yakıta geçmek için kömürü terk etmek kesinlikle bir cevap değil. Bunun yerine, rüzgar ve güneşteki yenilenebilir enerji kapasitemizi hızla yükseltmeye odaklanılmalıdır.”
2017’de duyurmuştu
Portekiz, 2017 yılında Bonn’da gerçekleşen BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 23’üncü Taraflar Konferansı’nda (COP23) imzaladığı deklarasyon ile 2030 yılına kadar kömürden çıkacağını duyurmuştu.
Öte yandan Avrupa’da şu anda 21 ülke kömürden çıkmış veya kömürden çıkış planına sahip. Belçika, Avusturya ve İsveç ise kömür kullanımını sonlandıran diğer üç Avrupa ülkesi.
Dünyada kömür
Paris Anlaşması hedeflerini karşılamak ve küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırabilmek için, ülkelerin kolektif bir şekilde on yıl içinde fosil yakıt üretimini (kömür- yüzde 11, petrol- yüzde 4, doğalgaz-yüzde 3) küresel ölçekte yıllık yüzde 6 azaltması gerekiyor.
İklim değişikliği düşünce kuruluşu olan E3G’nin (Third Generation Environmentalism - Üçüncü Nesil Çevrecilik) raporuna göre, Paris Anlaşması'nın imzalandığı 2015’ten bu yana yapımı planlanan yeni kömürlü santral kapasitesinde yüzde 76'lık azalma oldu ve yeni kömürlü santraller sona yaklaştı.
Rapora göre, sadece altı ülkenin harekete geçmesiyle, dünya genelinde inşaat öncesi planlama aşamasındaki projelerin yüzde 82'si tamamen iptal edilebilir. Bu altı ülkenin içinde Türkiye de bulunuyor.
Rapora göre 41 ülke, yapımı planlanan kömürlü santralleri iptal etti. 42 ülke zaten halihazırda yeni kömürlü santral projesinde bulunmayacağını duyurmuştu. Küresel ölçekte yapımı planlanan kömürlü santrallerin yüzde 55'i sadece Çin'de. Çin'i Hindistan, Vietnam, Endonezya, Türkiye ve Bangladeş takip ediyor.
(TP)
* Kaynak: İklim Haber, Yeşil Gazete
