Kamu bankaları ve binalarının taşlandığı ve saat 16.00'ya kadar süren olaylar sırasında televizyonların canlı yayın araçları taşlandı; üç gazeteci ağır ; 100 esnaf ve 50 civarında da polis yaralandı ; 100 kişi de gözaltına alındı.
Görevinin başında olduğunu söyleyen Başbakan Ecevit, "Bu tür toplantılara son vermek gerekir" dedi.
Esnaf bugün Gaziantep, İzmir, Konya, Mersin, Kütahya, Sivas, Denizli ve Ceyhan'da da miting ve yürüyüş yaptı. İzmir'de 40 bin, Gaziantep'te 10 bin, Konya'da 30 bin, Denizli'de 10 bin, Sivas'ta 5 bin kişi yürüyüş ve mitinge katıldı. İzmir'de ortamın gerginleşmesi üzerine mitinge süresinden önce son verildi; Konya'da mitingten sonra dağılmayan gruplar kentte eylemlerine devam etti.
Ankara'da olaylar
*Ankara Esnaf ve Sanatkar Odaları'nın bugün (11.04.2001) Tandoğan Meydanı'nda düzenlediği miting için esnaf ve sanatkarlardan oluşan gruplar sabah saatlerinden itibaren, mitingin yapılacağı Tandoğan Meydanı'na doğru yürüyüşe başladı.
* Saat 09.00:Esnaf ve sanatkarın yoğun olduğu Siteler, OSTİM Sanayi Sitesi, Demirciler ve Atasanayi sitelerinde çok sayıda esnaf ve sanatkar, saat 09.00 sıralarında, miting için toplanma yeri olarak belirlenen Hipodrom alanına doğru yürüyüşe geçti. Yürüyüş sırasında, "Burası Siteler hükümeti iteler" sloganı atıldı.
*Ankara'da taksi sürücülerine de Ankara Şoförler Odası tarafından telsizle mitinge katılma çağrısı yapıldı. Şoförlerin, mitinge arabalarını bırakarak katılmaları istenen telsiz anonslarında, ''Mitinge ailenizle katılın, unutmayın ki siz sorunlarınıza sahip çıkmazsanız şikayet etme hakkınız olmayacaktır'' denildi. Ulus'taki dükkanların bir bölümünün kepenklerinin kapalı olduğu görülürken, sokakların genelde boş olduğu gözlendi.
*OSTİM esnafı, ''Esnaf buraya'' şeklinde slogan atarak Hipodrom'a doğru ilerlerken, gruba sürekli katılımlar oldu. Ellerinde Türk bayrakları ve''Yolsuzluğa ve yoksulluğa hayır'', ''Aç gözünü Türkiye'' pankartları ile ilerleyen esnaf ve sanatkara, araçlar korna çalarak, vatandaşlar da binalardan alkışlarla destek verdi.
*Çevre il ve ilçelerden de otobüslerle çok sayıda esnaf ve sanatkarın mitinge katılmak üzere Ankara'ya geldi. Hipodrom ile mitingin yapılacağı Tandoğan Meydanı arasındaki güzergah ve buralara açılan tüm cadde ve sokaklar, çevik kuvvet, asayiş ekipleri ve bölge karakollarınca takviye edilen çok sayıda güvenlik görevlisince kontrol altına alınırken, polis helikopterleri tarafından yürüyüş güzergahları üzerinde uçuş yapıldı. Bazı kavşaklara ve Kızılay'a açılan sokaklara panzerlerin yerleştirildiği görüldü.
*Saat 11.00: Ankara Tandoğan meydanı'ndaki kalabalık70 bin kişiyi aştı .
Polisin yoğun güvenlik önlemleri aldığı mitinge katılanlar sloganlarla ekonomik krizi, Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) ve Bağ-Kur borçlarını protesto etti.
*saat 11.20: Ankara'daki esnaf eylemi sırasında kürsü işgal edildi.
Yürüyüş ve ardından mitingin yapıldığı Tandoğan Meydanı'nda, konuşmalar öncesi kavga görüntüleri yaşandı. Mitingi düzenleme komitesinde yer alan yetkililerin esnafı sakin olmaya çağırarak, konuşmacıları kürsüye davet etmeleri, tepkilere neden oldu. Konuşmak için kürsüye gelen bir esnaf, mobilyacı olduğunu, kendisinin de esnaf olduğunu belirtip, provokasyona gelinmemesini istedi.Bu esnafın konuşması sırasında, platformun üzerinde bulunanlar ile aşağıda elinde döviz taşıyan bazı kişiler arasında önce sözlü tartışma, ardından taşlı sopalı arbede yaşandı; mitingi düzenleyen Ankara Esnaf Odaları yetkilileri kürsüden indirildi. Kontrolden tamamen çıkan ve kürsüye hakim olan esnaf, TBMM yürümek istedi.
* Saat 11.30: Alandakilerden TBMM`ye yürümeye kalkan gruba polis izin vermedi. Polis Tandoğan Meydanı`nın, Anıtkabir tarafına giden yolda barikat oluştururken, göstericilerin polise taş, sopa ve çevreden söktükleri tuğlaları attıkları görüldü. Olaylar sırasında bazı polis ve göstericiler yaralanırken, panzer desteği ve göz yaşartıcı bomba kullanan polis, göstericilerin Kızılay'a açılan Gençlik Caddesi'ne gitmesine izin vermedi.
* Saat:12.30: Ankara'da Tandoğan Meydanı'ndaki esnaf mitingine polis müdahale etti. Tandoğan Meydanı'ndan önce TBMM'ye oradan da Anıtkabir'e yürümek isteyen esnaf grubunu bir süredir engelleyen polis olaya copla müdahale etti. Bir süre geri çekilen esnaf topluluğu daha sonra polise taş ve sopalarla saldırdı. Polis göstericileri panzerlerle su sıkarak durdurmaya çalıştı. Öfkeli esnaf zaman zaman görüntü almaya çalışan basın mensuplarına da saldırdı; televizyonların canlı yayın araçları tahrip edildi. Çıkan olaylar sırasında üç basın mensubu ağır şekilde yaralandı; atılan taşlarla yaralanan Reuters kameramanı Mert Özkan hastaneye kaldırıldı. Yaralananlar arasında Kanal D muhabiri Metin Kayıhan ile kameramanlar Emrah Ozan ve Adem Gümüş de bulunduğu bildirildi.
*Saat: 13.45. Başkent'teki esnaf yürüyüşü sırasında Tandoğan Meydanı'nda müdahale edilen ve Celal Bayar Bulvarı yönüne gelen göstericiler, polisin havaya ateş açmasına rağmen dağılmamakta direndi. Polis, Celal Bayar Köprüsü üzerinde göstericilerin dağılmaması üzerine yoğun şekilde havaya ateş açtı. Ancak göstericiler, dağılmamakta direnerek, sloganlar atıp, gösterilerini sürdürdü.
*Tren seferi durdu; camlar kırıldı. Bu arada, Celal Bayar Bulvarı yönüne giden gruptakilerin bir kısmı demiryoluna çıkarak, tren seferlerini durdurdu. Aynı güzergah üzerinde bulunan çok sayıda belediye otobüsünün camlarının da göstericiler tarafından kırıldığı görüldü. Bu arada, Ulus'a doğru yürüyüşe geçen göstericilerin Türk Hava Kurumu (THK) binasını da taşladı.
*Yaralananlar: Tandoğan Meydanı'nın Anıt Caddesi'ne açılan bölümünde göstericilerin taş ve sopa fırlatmaya başladı. Bunun üzerine polis panzerleri barikata yaklaşarak göstericilerin üzerine su sıkmaya başladı. Göstericiler bir süre çekilirken, daha sonra tekrar emniyet güçlerini taşlamaya başladı.
*Kamyonla: Bu arada üzerinde çok sayıda göstericinin bulunduğu bir kamyon kalabalığı yararak, polis barikatına doğru ilerledi. Panzerler bu kez de kamyon üzerindeki göstericilere su sıktı. Kamyonun geri dönmesi üzerine, göstericiler tekrar toparlanıp ellerine ne geçerse polise fırlatmaya başlayınca polis tekrar panzerlerle kalabalığa müdahale etti.
*Göstericilerden bazı kişiler meydanda bulunan otobüslere binerek, kendilerini korumaya çalıştı. Polisin göstericileri dağıtması sırasında, çok sayıda gösterici de ayakkabılarını meydanda bırakıp kaçmak durumunda kaldı.
*Gözyaşartıcı bomba: Grubun yeniden taşlı sopalı saldırıya geçmesi üzerine polis kurduğu barikatın gerisine çekilmek zorunda kaldı. Bir süre daha devam eden taşlaşmanın sonunda emniyet güçleri gözyaşartıcı bomba kullandı. Bu bombalardan birinin polislerin bulunduğu grubun yanına düşmesi üzerine çok sayıda polis gazdan etkilendi.
*Saat 15.00: Havaya ateş Daha sonra esnaftan bir bölümü Turgut Reis Caddesi üzerinden TBMM'ye doğru yürümek istedi. Maltepe Pazarı'nın önünden Gençlik Caddesi'ne çıkmak isteyen grup, burada da polisin havaya yoğun ateş açmasıyla engellendi. Bunun üzerine grup Maltepe Pazarı'nın yanındaki parktan Necatibey Caddesi'ne doğru yöneldi. Göstericiler yürüyüş sırasında dükkanları açık olan esnafı yuhlarken, ''Esnaf dışarı'', ''Esnaf uyuma, kurda kuşa yem olma'' sloganları attılar. Emniyet kuvvetleri, esnafı Maltepe Pazarı'nın yanındaki parkta dağıttı.
*saat 16.00: Kamu bankaları taşlandı Büyük grubun dağılmasından sonra küçük gruplar çeşitli yerlerde eylemlerini sürdürdü. Küçük grupların saat 16.00 civarına kadar sürdürdükleri eylemlerde çeşitli kamu bankası ve binaları taşlandı; hasar meydana geldi.
*150 yaralı; 100 gözaltı: Olaylar sırasında 100 civarında gösterici, 50 civarında da polis yaralandı. Yaralıların çeşitli hastanelerde tedavi edildiği olaylarda 100 kişinin de gözaltına alındığı belirtildi.
Konya: 30 bin kişi yürüdü
Konya'daki esnaf mitingine 30 bin kişi katıldı. Esnaf tabutunun taşındığı mitingte "Hükümet istifa", "Ecevit huzurevine" sloganları atıldı. Hükümetin istifaya çağrıldığı miting sonrasında dağılmayan bazı gruplar Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) il binasını taşa tuttu. Küçük grupların kent içindeki eylemleri saat 16.00'a kadar sürdü.
İzmir: Yağmur altında 4o bin kişi
İzmir esnafı ekonomik kriz nedeniyle ilk kez meydana çıktı. Sayıları yaklaşık 40 bini aşkın İzmir esnafı , ekonomik krizi protesto için Gündoğdu Meydanı'nda miting yaptı. Sabahın erken saatlerinden itibaren İzmir'in çeşitli semtleri ile çevre ilçelerden gelen esnaf, Gündoğdu Meydanı'na yürüdü. Esnafın yoğun olarak bulunduğu Kemeraltı'nda dükkanların çoğunun kapalı olduğu gözlendi. Yağmura rağmen meydanda toplanan 40 bini aşkın esnaf hükümeti istifaya çağıran sloganlar attı. Ortamın gerginleşmesi üzerine mitinge süresinden önce son verildi.
Gaziantep: 10 bin kişi yürüdü; polis durdurdu
Gaziantep Küçük Sanayi Sitesi (GKSS) esnafı, sabah saatlerinden itibaren işyerlerini açmayarak ve yürüyüşe geçerek eylem başlattı. GKSS Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Küsbeoğlu , site içerisinde toplanan esnafa yönelik yaptığı konuşmada, ekonomik kriz nedeniyle bine yakın işyerinin kapandığını, açık olanların da siftah yapamadıklarını söyledi. Küsbeoğlu'nun konuşmasından sonra GKSS'nin çıkış kapısına gelen ve siteyi kente bağlayan yola çıkmak isteyen çok sayıda esnafı, polis panzerlerin de kullanıldığı barikatla durdurdu. Polisin yürüyüşe izin vermemesi üzerine esnaf hükümet aleyhinde slogan atmaya başladı.
GKSS'nin çıkış kapısında polisin oluşturduğu barikata rağmen yola çıkan çok sayıda esnaf, Gaziahtep-Şanlıurfa karayolunda ulaşımı engelledi. Slogan atan esnafa bir süre müdahale etmeyen polis, daha sonra dağılma uyarısında bulundu. Emniyet Müdür Yardımcısı Metin Orakoğlu , eylemin yasal olmadığını belirtip, grubun dağılmasını istedi ve aksi takdirde zor kullanılacağını söyledi.
Polis otosunun yanına gelen esnaf odası başkanları da megafonla yatıştırıcı konuşmalar yaparak, ''Eylem amacına ulaştı, sesimiz duyuldu. Dağılalım'' dediler. Eylemcilerin sloganlar atması ve dağılmaması üzerine polis yetkilileri yeniden zor kullanılacağı anonsunu yaptılar. Eylemciler, bu uyarı sonrasında gruplar halinde dağıldı ve yaklaşık 1 saat trafiğe kapatılan yol ulaşıma açıldı. Güneydoğu'yu batıya bağlayan en önemli güzergah olan karayolunun 2 tarafında yığılan araçlar, gecikmeli de olsa yollarına devam etti.
Mersin:Esnaf kepenk kapattı
Mersin`de esnaf, hükümet uygulamalarını ve ekonomik krizi protesto amacıyla yürüyüş düzenledi. Kent merkezindeki esnafın büyük bir bölümü, kepenk ve işyerlerini kapatarak düzenlenen mitinge katıldı. İçel Esnaf ve Sanatkarlar Odası`nca (İESO) düzenlenen, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası`nca (MTSO) gazetelere ilan verilerek desteklenen miting için kent merkezi ve ilçelerdeki esnaf ve sanatkar ile vatandaşlar önce buluşma noktalarında birleştiler ve daha sonra da toplanma yeri olan İstasyon Alanı`nda biraraya geldiler.
Geniş güvenlik önlemleri altında toplanan gruplar, ellerinde Türk bayrakları ve Atatürk posterleri, ekonomik krizi ve hükümet uygulamalarını protesto eden pankartlarla, ``Hükümet İstifa`` şeklinde sloganlar atarak mitingin yapılacağı Cumhuriyet Alanı`na doğru yürüyüşe geçtiler. Miting alanında toplanan esnaf yapılan konuşmalardan sonra sona erdi.
Sivas: "Yeter artık söz esnafın"
Sivas Esnaf ve Sanatkar Odası, "Yeter artık söz esnafın" adı altında ekonomik krizi protesto mitingi düzenledi. Mevlana Meydanı'nda saat 14.00'te başlayan esnaf mitingine 5 bini aşkın kişi katıldı. Sivas Esnaf ve Sanatkar Odası Başkanı Ahat Türkmenoğlu , yaptığı konuşmada, ülkede yaşanan ekonomik krizin esnaf üzerindeki yoksullaştırıcı etkisi olduğuna dikkat çekerek ," Kriz, aileleriyle birlikte 20 milyonu bulan 4 milyon civarındaki esnafı yoğun bakıma soktu. Esnaf bitkisel hayata da girmek istemiyor. Bizi bu duruma düşüren hükümet, istifa etme erdemini göstermelidir" dedi. Geniş güvenlik önlemlerinin alındığı miting daha sonra olaysız bir şekilde dağıldı.
Denizli: 10 bin işadamı ve esnaf
Denizli'de işadamı, esnaf, tüccar ve demokratik kitle örgütlerince düzenlenen yürüyüş ve mitinge, 10bine yakın işadamı ve esnaf katıldı. Ulus Caddesi'nde sabah saatlerinden itibaren toplanmaya başlayan işadamı ve esnaf, buradan Demokrasi Meydanı'na doğru yürüyüşe geçti.
Yürüyüş süresince, protestocular, ellerinde Türk bayrağı ve çeşitli pankartlar taşıyarak, hükümeti protesto eden sloganlar attılar. Demokrasi Meydanı'nda düzenlenen mitingde, Denizli Ticaret Odası Başkanı Nail Kalemci , hazırlanan deklarasyonu okudu. Kalemci, yaşanan ekonomik krize karşı hükümetin gerekli önlemleri almadığı gerekçesiyle yürüyüş ve mitingin düzenlendiğini söyledi. Konuşmayı takiben, mitinge katılanlar olaysız dağıldı. Yürüyüş ve miting süresince polisin geniş güvenlik önlemleri aldığı gözlendi.
Ecevit: Bu toplantılara son vermek gerek
Başbakan Ecevit, esnaf eylemlerinde meydana gelen olaylardan duyduğu üzüntüyü ifade etti. Başbakan Ecevit, iyi niyetle başlatılmış olsa bile bu tür toplantıları kendi amaçları doğrultusunda yozlaştırmak isteyenler olabileceğini söyledi. Bu nedenle artık bu toplantılara bir son vermek gerektiğini kaydeden Ecevit, ``Şu sırada çok hassas bir dönemden geçmekteyiz`` dedi.
"Görevimin başındayım"
Başbakan Bülent Ecevit, TOBB'un hükümetin istifasını isteyen bildirgesine partisinin grup toplantısında yanıt verdi. Görevinin başında olduğu mesajı veren Ecevit, "hükümetin istifasını isteyen vatandaşların sorumluluğu vardır. Eğer bir hükümeti istemiyor ve bunu haykırıyorlarsa, bunun yerine nasıl bir hükümet istediklerini açıklamaları gerekir. Ama şu ana kadar böyle bir eğilim görmedik" dedi. Ecevit konuşmasının devamında ise, hiç bir zaman koltuğa yapışmadığını ama inançlarından da hiç bir zaman vazgeçmediğini kaydetti. (EÖ/KG/YÖ)
