Haberin İngilizcesi için tıklayın
İstanbul Kadıköy'de dur ihtarına uymadığı iddia edilen Çetin Kaya polisin açtığı ateş sonucu öldü.
İstanbul Valiliği, Kadıköy Göztepe Fahrettin Kerim Gökay Caddesi'nde 29 Kasım akşamı saat 22:00 sıralarında meydana gelen olayla ilgili yaptığı açıklamada şöyle dedi:
"Göztepe mahallesinde uygulama yapan ekibimizin 'dur' ihtarına uymayan şüpheli bir araç takibe alınmıştır. Fahrettin Kerim Gökay Caddesinde önü kesilmek suretiyle durdurulan araçta bulunanlardan E.Ç. yaya olarak firar etmiştir. Sürücü Ç.K. ise yakalama işlemi sırasında görevli personele mukavemette bulunmuş, o esnada Polis memurunun elindeki silahın ateş alması sonucu vurularak, olay yerinde hayatını kaybetmiştir."
Araç içindeki 15 yaşındaki E.Ç. ise kaçtıktan sonra yakalanarak gözaltına alındı. Valilik, E.Ç.'nin üzerinden 15 paket uyuşturucu madde, araçta yapılan aramada ise 2 fişek halinde uyuşturucu madde ve telsiz ele geçirildiğini öne sürdü.
"Polis görevden uzaklaştırıldı"
İstanbul Valiliği, konuyla ilgili olarak Cumhuriyet savcılığı tarafından adli, Valilik tarafından idari tahkikat başlatıldığını ve ilgili polis memurunun görevden uzaklaştırıldığını duyurdu.
Yargısız infaz iddiası
ETHA'dan Nadiye Gürbüz'ün haberine göreyse, polisin dur ihtarının ardından aracı durduran Çetin Kaya'ya, aracın içinden çıktıktan sonra yere yatırılarak ters kelepçe takıldığı ve Kaya'nın polis tarafından ensesinden vurulduğu iddia edildi.
Tanrıkulu'dan Soylu'ya soru önergesi
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu da olayla ilgili, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun yanıtlaması talebiyle soru önergesi verdi.
Elleri kelepçeli miydi?
Tanrıkulu, Soylu'ya şu soruları yöneltti:
- Polisin, Çetin Kaya'yı yere yatırıp ters kelepçe taktıktan sonra yakın mesafeden ensesinden vurarak öldürdüğü iddiası doğru mudur?
- Görgü tanıklarının ifadelerine göre havaya uyarı ateşi açılmadığı iddiası doğru mudur?
- Son 2 yılda Türkiye genelinde illere göre 'dur ihtarı' yapılmadan ateş açılarak öldürülen toplam kişi sayısı nedir?
- Olayın yaşandığı Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinde çok sayıda mobese kamerası olmasına rağmen, mobeselerin devre dışı olduğu iddiaları doğru mudur?
"Uyarı yok, tek el ateş edilmiş"
Evrensel'e konuşan ailenin avukatı, Kaya'nın polis kurşunuyla öldüğünün kesin olduğunu aktararak, "Polis mevzuatı göre havaya birkaç el ateş atılması gerek. Ama burada direk kafasından ensesinden hedef alıyorlar" dedi. Çetin Kaya'nın bilinen hiçbir soruşturması olmadığını ifade eden avukat, Kaya'nın ölümüne neden olan bir polis tutuklandığını aktardı.
Mobeseler devre dışı iddiası
Sinema sektöründe çalıştığı belirtilen Kaya'nın meslektaşları, Kaya'nın ensesinden vurulduğunu doğruladı.
Olayın yaşandığı Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinde çok sayıda mobese kamerası olmasına rağmen, mobeselerin devredışı olduğu iddia edildi.Görüntüleri izlemek isteyen arkadaşlarına, o bölgedeki mobeselerin devre dışı olduğu söylendi.
Polis olayın üzerinin örtülmesine izin vermeyeceklerini söyleyen Kaya'nın arkadaşları, sosyal medya üzerinden görgü tanıklarına ve olay anına ilişkin görüntülere ulaşmak için çağrı yaptı:
Set emekçisi arkadaşımız Çetin'i polis kurşunuyla kaybettik. pic.twitter.com/Z18CkjbeVN
— Nah Peyker! (@sarangillerden) December 1, 2021
Kaya'nın cenazesi dün Sarıgazi Cemevi'nden sinema sektöründe çalışan arkadaşları, oyuncular ve yönetmenler tarafından defnedilmek üzere memleketi Sivas'a uğurlandı.
"Cezasızlık cesaretlendiriyor"
Hak savunucuları, "dur ihtarının polisin sivillere rahatça ateş etmesi ve yaşam hakkını ihlal etmesinin mazereti" haline geldiğine dikkat çekiyorlar.
İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan bianet'e cezasızlığın ve iktidarın söylemlerinin de polise silah kullanmada cesaret verdiğini ifade etmişti.
Çağdaş Hukukçular Derneği, 2007-2020 arası 403 kişinin polisin dur ihtarına uymadığı gerekçesiyle öldürüldüğünü aktardı.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı'nın (TİHV), Türkiye İnsan Hakları Raporu'na göre 2020'de yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma, cinsel saldırı sonucu intihara sürükleme ve polis baskınları sonucu 3'ü çocuk, en az 15 kişi hayatını kaybetti, 3'ü çocuk en az 13 kişi ise yaralandı.
????Türkiye #İnsanHakları Raporu - 2020
— TİHV-HRFT (@insanhaklari) June 24, 2021
2020 yılında yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma, cinsel saldırı sonucu intihara sürükleme ve polis baskınları sonucu,
????3'ü çocuk, en az 15 kişi hayatını kaybetti,
????En az 13 kişi yaralandı.
Ayrıntılar???????? https://t.co/CtOzFqroZu pic.twitter.com/9Yf9d8oT8Z
Baran Tursun Vakfı'nın "Polis Şiddeti ve Yargısız İnfazlar Veri Bankası"na göreyse 238 kişi polis kurşunuyla hayatını kaybetti.
Uluslararası hukuk ve yasa ne diyor?
Hak örgütlerinin Türkiye'de kolluk kuvvetlerinin orantısız kuvvet ve ateşli silah kullanmasıyla ilgili sık sık gündeme getirdiği Birleşmiş Milletler Kolluk Kuvvetlerinin Kuvvet ve Ateşli Silah Kullanımına Dair Temele İlkeleri'nin 9. maddesiyse "polis memurlarının, kendilerini savunma amacı ya da ölüm veya ciddi yaralanma tehlikesine karşı diğerlerini savunma amacı dışında kişilere karşı ateşli silah kullanmaması gerektiğini", "ateşli silahların kasıtlı olarak öldürücü nitelikte kullanımının ancak, hayatı korumak için kaçınılmaz olduğu durumlarda uygulanabileceğini" öngörüyor.
PVSK'ya göre, "Kaçmakta ısrar ederse ateş edebilir" |
14 Haziran 2007’de yürürlüğe giren Polis Vazife Ve Salâhiyet Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile polise araç durdurma, “önleme” adı altında arama yapma, kimlik kontrolü yapma gibi yetkilerin yanı sıra silah kullanmakla ilgili şu yetki verilmişti: “Polis, görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir. Zor kullanma yetkisi kapsamında, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedenî kuvvet, maddî güç ve kanunî şartları gerçekleştiğinde silah kullanılabilir. “Polis; bedenî kuvvet ve maddî güç kullanarak etkisiz hale getiremediği direniş karşısında, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde; hakkında tutuklama, gözaltına alma, zorla getirme kararı veya yakalama emri verilmiş olan kişilerin ya da suçüstü halinde şüphelinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçüde, silah kullanmaya yetkilidir. “Polis, silah kullanmadan önce kişiye duyabileceği şekilde ‘dur’ çağrısında bulunur. Kişinin bu çağrıya uymayarak kaçmaya devam etmesi halinde, önce uyarı amacıyla silahla ateş edilebilir. Buna rağmen kaçmakta ısrar etmesi dolayısıyla ele geçirilmesinin mümkün olmaması halinde ise kişinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçüde silahla ateş edilebilir.” |
(KÖ)
