Kapitalizmin dünya üzerinde yarattığı yıkım, gezegenin kendini yenileme kapasitesini aşıyor. Bilim insanlarının "kırmızı alarm" çağrılarına şirketler ve devletler, yine rekabetle yanıt veriyorlar.
Fosil yakıttan vazgeçmeyen ve gezegene zarar veren çoğu işlerde parmağı bulunan şirketler, şimdi planlarını "sürdürülebilir" şekilde yürütmeye çalışıyor. Kuzey ülkelerinden popüler Yeşil Yeni Düzen (YYD) sesleri yükseliyor. Peki YYD'ye verilecek sosyalist bir yanıt var mı? Varsa nasıl?
Güney merkezli eleştiri
Tunuslu yazar Max Ajl, "Halkın Yeşil Yeni Düzeni" kitabında küresel Kuzey merkezli YYD tartışmalarına Güney merkezli bir eleştiri ve karşı bir program geliştiriyor. Ajl, esasen kökleri küresel adalet ilkelerine dayanan ekososyalist bir geçiş tahayyülü anlatıyor.
Eser Kömürcü ve İbrahim Erkol tarafından Türkçeye çevrilen kitap, Türkiye'deki ekoloji hareketi açısından da kıymetli tartışmaların kapısını aralayabilir.
"Cesur, gözüpek, güçlendirici"
Kitapla ilgili, ekoloji mücadelesinde yer alan bazı isimlerin değerlendirmeleri şöyle:
"Tartışmasız Yeşil Yeni Düzen hakkında şimdiye kadarki en iyi kitap. Cesur, gözüpek, güçlendirici." (Jason Hickel, Less is More kitabının yazarı.)
"Türümüzün iklim kıyametinde hayatta kalması için neyin gerekli olacağını gerçekten öğrenmek istiyorsanız bu kitabı okuyun. İnsanlığın kendi kaderini hangi yollarla kazanabileceğini o zaman öğrenmiş olacaksınız." (Rob Wallace, Dead Epidemilogist: On the Origins of COVID-19 kitabının yazarı.)
"Yeşil Yeni Düzenin sınırlarını ve onun Yeşil Kapitalizmi rasyonel bir çerçeveye oturtmak ve kapitalist sistem içindeki ilerleyişinin yolunu temizlemek için nasıl bir araç olarak kullanıldığını anlamak isteyen herkes bu eleştirel çalışmayı okumalı." (Kali Akuna, Jackson Kooperatifi İcra Direktörü.)
Yeşil Yeni Düzen nedir?Yeşil Yeni Düzen tartışmaları sürdürülebilir kalkınma, yeşil büyüme, döngüsel ekonomi politikalarıyla paralel bir bakışa sahiptir. Üç temel politikayı kendine şiar edinir: Büyümenin sürdürülmesi, çevrenin (iklimin) korunması, toplumsal adaletin gözetilmesi. Yeşil yeni düzen terimini ilk kullananlardan birisi, Amerikalı bir gazeteci, Thomas Fiedman. Bu terimden hareketle Friedman, ABD'nin 2007-2008 krizinden çıkması için yeşil teknolojik yeniliklerin desteklenmesini önerir. Aynı tarihlerde Greenpeace'in eski iktisatçılarından Colin Hines ve Guardian Gazetesi iktisat editörlerinden Larry Elliott da terimi kullanırlar. 2008 başkanlık kampanyasında Barack Obama, 2009 yılında Amerikan Yeşilleri kavramı kullanarak yeşil iktisat konusunda önerilerde bulunur. |
Halkın Yeşil Yeni Düzeni
Yazar: Max Ajl
Çeviren: Eser Kömürcü & İbrahim Erkol
Yayınevi: Ceylan Yayınları
(TY)
.jpg)
.jpg)
