POAŞ'ın satışı 1 milyar 260 milyon dolara 21 Temmuz 2000 tarihinde yapıldı.
POAŞ'ın özelleştirilmesinin ardından işyerlerinde yaşanan gelişmeler, Petrol-İş Sendikası Araştırma Birimi tarafından hazırlanan "Petrol Ürünleri Dağıtım Sektörü ve POAŞ" raporuyla kamuoyuna açıklandı.
Gelişmeler, raporda, "Dünyada Petrol Sanayi", "Türkiye'de Petrol Sanayi", "Petrol Ofisi Anonim Şirketi (POAŞ) üç ana başlık altında ele alındı.
Özel sektör karlı alanlara yöneldi
Rapora göre POAŞ, Türkiye genelinde 12 dağıtıcı şirket toplam 9150 bayii ile faaliyetini sürdürmektedir. Özelleştirme öncesi toplam 5 bin 259 adet bayisi ile dağıtım şebekesinde yüzde 58 paya sahip olan POAŞ'ın, 2001 yılı Haziran ayında bayi sayısı 4584 yani dağıtım şebekesinde payı yüzde 56'lara düştü.
Özelleştirme sonrasında Elazığ, Erzurum, Edincik, Malatya, Giresun, Hopa, Rize, Fethiye, Gökçeada ve Ümraniye depoları ve POAŞ'ın Gemi İşletme Müdürlüğü gibi işyerleri kapatıldı.
Ayrıca özel sektörce karlı bulunmayan Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerindeki yatırımlarından vazgeçildi.
Özelleştirme öncesinde madeni yağ üretimindeki payı yüzde 32 iken, bu payı yüzde 26'ya düştü.
İşçilerin yüzde 80'i atıldı
Özelleştirme sonrasında en önemli değişiklikler istihdam alanında yaşandı. Özeleştirme öncesi toplam 3800 çalışanı bulunurken, özelleştirme sonrasında 2666 kişinin işten çıkarılması ile toplam yüzde 80 oranında istihdam daralması oldu.
Özelleştirme sonrasında toplam 1140 olan çalışanın 585'i sendikalı işçi. Yani özelleştirme sonrasında 2113 olan sendikalı işçilerden 1588'i çıkarıldı.
Ayrıca işten çıkarılan işçilerin 677'sini emekliliğini hak etmeyenler ve 23'ünü sendika işyeri temsilcileri oluşturdu.
Kar da artış var, vergi de düşüş
Rapora göre, özelleştirme sonrasında net karı 72 trilyon liraya yükselen POAŞ'ın Hazine'ye ödediği vergide düşüş oldu. Özelleştirme öncesinde, 70 trilyon liralık net karına karşılık devlete 41 trilyon lira vergi ödeyen POAŞ, kârdaki artışa karşın 33 trilyon lira vergi ödedi.(NA)