Fotoğraf: Havana'daki görüşmelerde Kolombiya ve ELN heyetleri/Colombia Reports
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro Perşembe günü yaptığı açıklamada, Kolombiya'nın yeni Barış Yüksek Komiserinin Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) isyancılarının temsilcileriyle görüşmek ve barış görüşmelerinin yeniden başlatılması olasılığını araştırmak üzere Küba'ya gittiğini açıkladı.
Petro, geçtiğimiz hafta sonu, görüşmelere ev sahipliği yapmayı teklif eden garantör ülkelerden Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric ile Bogota'da düzenlediği basın toplantısında "görüşmelerin Küba'da devam edip etmeyeceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz" demişti.
Gabrie Boriç de "Biz, Şili Devleti olarak, Kolombiya Hükümeti'nin bizim daha yararlı olabileceğimizi düşündüğü şekilde işbirliği yapmaya istekli olduğumuzu [...] resmi olarak Kolombiya Hükümetine bildirdik" demişti.
Pazar günü göreve başlayan M-19 gerilla grubunun eski üyesi Petro, Kolombiya'da "tam barış" sağlamaya söz vermişti. Yeni Barış Yüksek Komiseri Danilo Rueda, Kolombiya devlet güvenlik güçleri ve paramiliter grupların insan hakları ihlallerini ortaya çıkartmak için çaba gösteren bir sivil toplum kuruluşunun yöneticisi.
Habercilere bilgi veren Petro, "Danilo'nun görevi, Kolombiya'daki şiddetin büyüklüğünü de göz önünde tutarak, bu şiddette hatırı sayılır bir azalma sağlamak bakımından barış süreçlerinin, birçok dosyada [adları geçenlerin] yargıya sığınmalarının, görüşmeleri yeniden başlatmanın, ve iki yanlı ateşkeslerin olanaklı olup olmayacağını görüşmeler yoluyla ortaya çıkarmak," dedi.
Hükümet ve Kongre'den kaynaklar Rueda'nın Havana'ya Petro'nun iktidar koalisyonundan meclis barış komisyonu başkanı Senatör Ivan Cepeda ile gittiği bilgisini verdiler.
Arka plan
1964'te radikal Katolik rahiplerce kurulan ELN temsilcileri, Juan Manuel Santos hükümeti döneminde başlayan görüşmelerin 2019'da askıya alınması sonrasında Küba'da kalmaya devam etmişti.
ELN Petro'nun seçim zaferinden sonra yeni yönetimle görüşmelere yeniden başlama arzusunda olduğunu açıklamıştı.
Petro, müzakerelerin Santos yönetiminin bıraktığı yerden başlayabileceğini ve garantör ülkeler Küba, Şili, Venezuela, Norveç ve Brezilya'nın desteğiyle üzerinde anlaşmaya varılmış olan protokolleri tanıyacağını söyledi.
ELN ile Santos hükümeti arasındaki görüşmeler Ekvador'da başlamış ve daha sonra Küba'ya taşınmıştı. Ancak ELN'ye mal edilen Bogota'daki bombalı saldırıda 22 polis koleji öğrencisinin öldürülmesi ve ELN'nin çatışmaya son vermeyi reddetmesi gerekçesiyle Santos'un yerine geçen Cumhurbaşkanı Ivan Duque tarafından görüşmelere son verilmişti.
Yaklaşık 2 bin 400 savaşçısı bulunduğu tahmin edilen ve savaşını uyuşturucu kaçakçılığı, yasadışı madencilik ve adam kaçırma yoluyla finanse etmekle suçlanan ELN ile daha önceki müzakere girişimleri, kısmen hareket içinden gelen muhalefet nedeniyle de başarısız olmuştu.
Küba'daki ELN liderliğinin çoğu, ELN üyelerinin ortalamasından daha yaşlı ve Kolombiya kırsalının derinliklerinde harekat yürüten birimlere ne dereceye kadar nüfuz edebildikleri bilinmiyor.
Petro ayrıca, FARC isyancılarıyla 2016'da imzalanan barış anlaşmasını tam olarak uygulamaya, cezalarda indirime gidilmesi ve uyuşturucu kaçakçılığıyla ilgili bilgi verme karşılıponda örgütlü suç çetelerinin silahsızlandırılmasını sağlamaya da söz vermişti.
Kolombiya'da yaklaşık altmış yıldır süre giden çatışmada 1985 ile 2018 arasında 450 bin kişi hayatını kaybettti.
(AEK)
