Dersim Peri Vadisi'ndeki baraj ve HES'ler nedeniyle balık ölümlerine karşı Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'na başvuru yapıldı.
Dersim Mazgirt'e bağlı Elmalı Köyü yakınlarında yapımı tamamlanan Tatar Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nde (HES) su tutulması nedeniyle baraj kapakları kapatılınca, Peri Çayı'nın 2 kilometrelik kısmında sular azalmıştı.
Su azalması nedeniyle nehirde yaşayan karabalık, sazan, aynalı sazan, küpeli, tahta balık, alabalık, kaya balığı, kum balığı ve turna balığı gibi binlerce balık telef olmuştu.
Bingöl - Elazığ - Dersim sınırları içerisindeki Peri Vadisi'ne tamamlanmış ve inşaat halinde altı baraj ve dokuz HES projesi mevcut.
"En az yüzde 10 su bırakılmalıydı ama dere kurumuştu"
Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi* adına Barış Yıldırım, olay hakkında Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'na inceleme, araştırma ve denetleme yaptırtılması için başvuru yaptı.
bianet'e konuşan Yıldırım, dere yatağına en az yüzde 10 su bırakılması gerektiğini söyledi.
"Tatar Barajı ve HES'in inşaatı bulunan alanda 'Su Kullanım Hakkı Anlaşması' ve 'ÇED olumlu' kararı uyarınca mevcut suyun en az yüzde 10'unun dere yatağına bırakılması gerekiyor. Ancak biz gittiğimizde dere yatağı tamamen kurumuş durumdaydı; balıklar ölmüştü. Üstelik 2.gün gittiğimizde balık ölülerini saklamak için üstüne toprak ve kaya parçaları boşaltılıyordu.
"Sadece Tatar barajı değil, Peri Vadisi boyunca yapılan barajların birinin kuyruk suyu (barajın son kısmı) diğerinin gövdesine değiyor. Yani neredeyse Peri Vadisi diye bir şey kalmadı. Peri Vadisi'nin havza planı yok, hukuken bir havzada havza yönetim planı olmadan bu projelere izin verilmemesi gerekiyor."
Başvuruda 'kamu yararı yok' dendi
Başvuruda da inşaatı tamamlanan Tatar Barajı ve HES’in su tutum işlemi sırasında "Su Kullanım Hakkı Anlaşması" ve "ÇED olumlu" kararına aykırı olarak dere yatağına su bırakılmamasından ötürü dere yatağındaki balık ve diğer sucul canlıların tümünün yok olduğu belirtildi.
Yaşanan balık ölümlerinden anlaşılacağı gibi Peri Suyu üzerinde eko-sistemi tamamen yok edecek olan baraj ve HES projelerine devam etmenin hukuken mümkün olmadığının anlaşıldığı ifade edildi.
Başvuruda, uluslararası sözleşmelere ve Anayasa'ya aykırı olarak yapılan bu projelerde kamu yararı bulunmadığı belirtildi.
* Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi Mart 2013'te Dersim'de bulunan bir grup yaşam alanı savunucusu tarafından oluşturuldu. Temel amacı Dersim'in Kültürel ve Doğal Mirası'nı korumak. (NV)
