Li Sûriyeyê 100 roj bi ser bidawîbûna rêvebiriya 53 salî ya malbata Esed û desthilatdariya 61 salî ya Partiya Beesê re derbas bû.
Malbenda Çavderiyê ya Mafên Mirovan a Suriyeyê (SOHR) ku navenda wê li Londonê ye aşkere kir ku di 100 rojên ji 8ê Kanûna Pêşiya 2024an vir ve, herî kêm 6 hezar û 316 kesan jiyana xwe ji dest dane ku 4 hezar û 711 ji wan sivîl in.
SOHR: Di 91 êrîşên li Sûriyeyê de 190 kes mirin
SOHR’ê diyar kir ku piştî ku Beşar Esad ji Sûriyeyê reviya, artêş û hêzên ewlehiyê ji hev hatin belav kirin û valahiyek mezin a ewlehiyê li seranserê welat çêbû. Her weha SOHRê ev nirxandin kirin:
Bi rûxandina rejîma Esed re alozî û bêaramî derket holê, nîzama giştî têkçû û hin kesan ji vê rewşê sûd wergirtin û dest danîn ser milkên dewletê û ji bo berjewendiyên xwe bikaranî.
Hêzên leşkerî û ewlehiyê rastî êrîşên cuda hatin; Ev êrîş ne tenê li herêmek an jî bi mezhebeke diyarkirî re sînordar man li seranserê welêt belav bûn.
Kuştinên siyasî, komî û qetlîamên li ser bingeha nasnameya mezhebî û girêdana bi rejîma kevin re bûne sedema parçebûna civakî yên kûr. Ev rewş ji bo avabûna Sûriyeyeke nû ya demokratîk asteng e.
SOHR: Hejmara sivîlên ku li Sûriyeyê hatin kuştin derket 1476an
13 Adar 2025
Di 100 rojan de 4 hezar û 711 sivîl mirin
Li gorî rapora Malbenda Çavderiyê ya Mafên Mirovan a Suriyeyê ku ji bo maweya di navbera 8ê Kanûna Pêşiya 2024an û 18ê Adara 2025an hatiye amadekirin, li wî welatî bi giştî 6 hezar û 316 kesan jiyana xwe ji dest dane. SOHRê diyar ku ji vê hejmarê 4,711 sivîl in, ji wan 345 jin û 194 zarok in.
Dabeşkirina mirinan li gorî mehan wiha ye:
8 Kanûn - 31 Kanûna Pêşiya 2024: 2 hezar û 354 kes mirin (1894 ji wan sivîl in, di nav de 21 jin û 34 zarok hene)
Kanûna Paşiya 2025: 1122 kes mirin (Ji wan 679 sivîl in, di nav de 146 jin û 53 zarok hene)
Sibata 2025: 603 kes mirin (435 ji wan sivîl in, 46 ji wan jin û 42 ji wan zarok bûn)
Adara 2025 (heta 16ê Adarê): 2 hezar û 237 kes mirin (1703 ji wan sivîl bûn, di nav de 132 jin û 65 zarok hene)
ÊRİŞÊN Lİ DİJÎ ELEWİYAN DİDOMİN
Li Suriyeyê hejmara sivîlên ku hatine kuştin derket 973an
1805 kes bi înfazên qadî hatin kuştin
SOHRê destnîşan kir ku li Sûriyeyê zêdebûna tûndkariya mezhebî, gefeke mezin li ser yekitî û aştiya civakî çêdike û her weha ji bo destpêkirina şerekî navxweyî metirsî ye. Li gorî raporê di 100 rojên dawî de hezar û 805 kes bi înfazên qadî hatine kuştin.
Dabeşkirina înfazên qadê li gorî mehan wiha ye:
8 Kanûn - 31 Kanûn Pêşiya 2024: 141 kes
Kanûna Paşiya 2025: 74 kes
Sibata 2025: 60 kes
Adara 2025 (heta 16ê Adarê): 1530 kes
SOHRê diyar kir ku bikaranîna nasnameya mezhebî weke "amûra şer û provokasyonê" wê aştiya civakî ne pêkan bike û hawîrdoreke dijminahiyê ya mayînde biafirîne û got, "Divê edalet bê sazkirin, mafên mirovan bên parastin û pêvajoya derbasbûnê bi awayekî aştiyane bê birêvebirin."
RAPORA NAVENDA ÇAVDERİYÊ YA MAFÊN MİROVAN A SÛRİYEYÊ
Li Sûriyeyê kuştinên bê darizandin û yên ji bo tolhildanê zêde dibin
Bang li civaka navneteweyî kir: Komkujiyên li Sûriyeyê rawestînin
Malbenda Çavderiyê ya Mafên Mirovan a Suriyeyê bang li civaka navdewletî kir ku bi lezgînî midaxele bikin ku bila komkujiya sivîlan li Sûriyeyê were sekinandin.
SOHRê destnîşan kir ku ew ê bi taybetî sûcên şer û sûcên li dijî mirovahiyê tên kirin tomar bikin û diyar kir ku divê berpirsyarên van sûcan li dadgehên navneteweyî bên darizandin.
Her wiha daxwaz kir ku daxwazên gelê Sûriyê yên ji bo demokrasî, azadî û dadweriyê bên piştgirîkirin û pêvajoya derbasbûnê bi awayekî ewle û dadmend bê birêvebirin.
(VC/AY)
