Partiler fezlekelere ne diyor? Ara seçim gündemde

*Fotoğraflar: AA . 

Meclis Başkanı Mustafa Şentop, "Aralarında HDP'nin de bulunduğu" 33 dokunulmazlık fezlekesinin TBMM'ye sevk edildiğini açıkladı.

Dosyalar arasında, 6-8 Ekim 2014'teki Kobani olayları soruşturması nedeniyle dokunulmazlıklarının kaldırılması istenen 9 HDP milletvekili hakkındaki fezleke de bulunuyor.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün grup toplantısı çıkışında "Bu konular Meclis'e gelir, Meclis Komisyonları müzakerelerini yapar. Genel Kurul'da da eller hemen iner kalkar" ifadelerinin ardından kimi partiler tavrını belli etti.

• NOT: AA muhabirinin resmi kaynaklara dayandırdığı habere göre, 33 fezlekenin 20'si HDP, biri DBP milletvekillerine yönelik. 

İyi Parti'den ilk ipucu: "Evet" deriz

İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Yavuz Ağıralioğlu, dün gece CNN Türk'te yayınlanan Tarafsız Bölge programında haklarında fezleke hazırlanan 9 HDP'li hakkında nasıl bir tutum sergileyeceklerine ilişkin sorusuna şöyle yanıt verdi: 

"Biz HDP'yi problemli görüyoruz, terörün gölgesinde görüyoruz. Dillerini problemli görüyoruz. Dolayısıyla milletin Meclis'inde bu siyasi dille bu üslupla siyaset yapmalarını uygun bulmuyoruz. Dolayısıyla evet diyeceğiz."

Konuyla ilgili parti başkanı Meral Akşener'den ise henüz bir yorum gelmedi. 

CHP'nin eğilimi "Hayır" yönünde

CHP'de ise şu ana kadar verilen sinyaller "hayır" deneceğini işaret ediyor. 

2016 yılında dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliği teklifine "evet" oyu veren parti, bu sebeple hala eleştiriler alıyor. 

Bugün konuyla ilgili ilk net açıklama parti genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'ndan geldi: 

"Partiler hakim tayin edemez"

"Bir partinin genel başkanı mahkemeye hakim tayin edemez, ben dahil bütün siyasi partiler için söylüyorum. Siyasi partilerin genel başkanları, mahkemeye hakim tayin edemez. Mahkemeye hakim tayin ediyorsa orada o hakime güven olmaz.

Bugüne bakın, günümüze bakın, yargı bağımsızlığı var mı? Yargı bağımsızlığı yok. Erdoğan'ın talimatını savcılar derhal yerine getiriyor mu? Derhal yerine getiriyor. İstediği adamı hapse attırıyor mu? İstediği adamı hapse attırıyor.

Şu konuşma üslubuna bakın, 'Meclis'e gelecek eller kalkacak, inecek.' Ya 'Eller kalkacak, inecek' dediğin adamlar bu milletin seçtiği milletvekilleri. Bu milletvekillerinin bir iradesi yok mu?"

"Ara seçime gidilir" maddesi 

HDP'ye yönelik fezlekeler ve cezalarla birlikte, Anayasa'nın 78'inci maddesi tartışılmaya başlandı.

78'inci maddede şu ifadeler yer alıyor:

• "Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir."

Daha önce bu madde Türkiye'de uygulanmadı, yerine erken genel seçim tercih edildi. 

Dokunulmazlık süreci nasıl işliyor? 

• Süreç, milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması hakkındaki istemlerin Meclis Başkanlığınca ilgili komisyona havale edilmesiyle başlıyor.
• Dokunulmazlığının kaldırılıp kaldırılmamasına ilişkin talepler, Adalet Bakanlığına sunuluyor. Bakanlık, bunu bir yazıyla Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanlığı ise TBMM Başkanlığına iletiyor.
• Talepler, TBMM Başkanlığınca "Gelen Kağıtlar" listesinde yayınlanarak Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona havale ediliyor.
• Karma Komisyon Başkanı, 5 üyeli bir Hazırlık Komisyonu oluşturuyor. 
• Hazırlık Komisyonu, yasama dokunulmazlığının kaldırılması yönünde karar alırsa dosya Karma Komisyona havale ediliyor. (Karma Komisyon da 1 ay içinde Hazırlık Komisyonu raporunu ve eklerini görüşerek sonuçlandırıyor.)
• Dokunulmazlığın kaldırılması yönündeki Karma Komisyon raporları, doğrudan Genel Kurul gündemine giriyor.
• Genel Kurul, raporları oylama aşamasında devreye giriyor. Genel uygulamaya göre açık oylama yapılıyor.
• Genel Kurulda dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin oylamada, karar yeter sayısı (151) yeterli.

Bu noktaya nasıl gelindi? 

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 11 Aralık 2020'de "HDP kapatılsın" açıklaması yaptı ve sonrasında Yargıtay'a HDP'nin kapatılması konusunda çağrısı yaptı.

Bu açıklamaların ardından fezleke süreci başladı.

HDP'li dokuz milletvekili hakkında Kobane soruşturmaları kapsamında fezleke düzenlendi.  6-8 Ekim 2014'deki "Kobane Olayları" hakkında iddianame dokuz yıl sonra hazırlanmıştı. 

A Haber yayınına katılan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, HDP Ağrı Milletvekili Dirayet Dilan Taşdemir'in, Gare'de PKK ile görüştüğünü öne sürdü. 

Son olarak dün TBMM Başkanı Mustafa Şentop, "Meclis'te başka fezlekeler de var. Meclise gelince karma komisyona iletiyoruz. Meclis'e geldiğinde gereken yapılır" dedi.

(PT)