Görsel: ESCİF (Healthcare not warfare - Savaş değil sağlık)
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Uluslararası resmi silah transferlerini izleyen Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) yıllık raporunu açıkladı.
Rapora göre sektörün en büyük 100 şirketinin silah ve askeri hizmet satışları 2020'de toplam 531 milyar dolara ulaştı. Bu bir önceki yıla göre reel olarak yüzde 1,3'lük bir artış demek.
2015’le kıyaslandığında ise söz konusu artış yüzde 17 gibi büyük bir orana tekabül ediyor.
Artış, COVID-19'un getirdiği küresel ekonomik küçülmeden (yüzde 3,1) en az etkilenen sektörün silah satışları olduğunu ortaya koyuyor. Bu da silah satışlarında art arda altıncı büyüme yılı demek.
SIPRI Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Araştırmacısı Alexandra Marksteiner bu durumu “Endüstri devleri, hükümetin askeri mal ve hizmetlere yönelik sürekli talebiyle büyük ölçüde korundu" diyerek açıkladı.
Marksteiner “Dünyanın çoğunda askeri harcamalar arttı ve hatta bazı hükümetler COVID-19 krizinin etkisini azaltmak için silah endüstrisine yapılan ödemeleri hızlandırdı” dedi.
ABD şirketleri sıralamayı domine etmeye devam ediyor
Öte yandan bir kez daha ABD’li şirketler dünyada en çok silah satan firmaların başında geldi. Küresel silah ticaretinin yarısından fazlasını 41 ABD’li şirket yaptı.
ABD’li şirketlre 2020’de 285 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Bu 2019’la karşılaştırıldığında yüzde 1,9 artış demek.
Ayrıca 2018'den bu yana ilk 100 şirket sıralamasındaki ilk beş şirketin tamamı ABD merkezli.
Bu şirketlerden biri olan Lockheed Martin 2020’de ulaştığı 58,2 milyar dolarlık cirosuyla dünyanın en büyük silah üreticisi konumunda. Bu firmayı, yine her biri ABD şirketi olan Raytheon Technologies, Boeing, Northrop Grumman ve General Dynamics takip ediyor.
Çin
Çinli firmalar ilk 100 silah satışında ikinci en büyük paya sahip. İlk 100'e dahil olan beş Çinli şirketin toplam silah satışları, 2020'de tahmini olarak 66,8 milyar dolara ulaştı. Bu 2019'dan yüzde 1,5’luk daha fazla satış demek.
Üçüncü en büyük pay ise Birleşik Krallık’ta. Birleşik Krallık yüzde 7,1’le en çok silah satan ülkeler arasında ABD ve Çin’den sonra geliyor.
SIPRI Kıdemli Araştırmacısı Dr. Nan Tian, "Son yıllarda, Çin silah şirketleri ülkenin askeri modernizasyon programlarından yararlandı ve askeri-sivil kaynaşmaya odaklandı" dedi.
Bu da Çin’li şirketleri dünyadaki en gelişmiş askeri teknoloji üreticilerinden bazıları haline getirdi.
Aselsan 51. sıradan listede
Dünyanın en büyük 100 silah şirketi listesinde Avrupa’dan 26 firma yer aldı. Bu 26 firma 2020’de 109 milyar dolarlık satış yaptı. Bu da dünya silah ticaretinin yaklaşık yüzde 20’sine denk geliyor.
İlk 100'de listelenen Almanya menşeili 4 firmanın silah satışları 2020'de 8,9 milyar dolara ulaştı.
Almanya’nın en büyük silah üreticisi Rheinmetall satışlarında yüzde 5,2’lik bir artış kaydetti. Özellikle askeri gemi ve denizaltı üretiminde uzmanlaşan ThyssenKrupp’un cirosu ise yüzde 3,7 düştü.
Bu arada küresel silah ticaretinin önemli ülkelerinden Rusya ve Fransa’nın silah satışları, SIPRI raporunda yer alan verilere göre, 2019’a kıyasla geçen yıl azaldı.
İlk 100'de yer alan dokuz Rus şirketinin toplam silah satışları 28,2 milyar dolardan 26,4 milyar dolara düştü. Bu yüzde 6,5 düşüş demek. İlk 100'deki Rus şirketlerinin silah satışlarının zirve yaptığı 2017'den bu yana gözlemlenen düşüş eğilimi devam ediyor.
Türkiye’den ise ASELSAN ilk 100 şirket arasında yer aldı. Geçen yıl 53. sırada olan ASELSAN yaptığı fazla satış sayesinde 51. sıraya yükseldi.
(HA)
