Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) yayınladığı raporda, bugüne kadar ortalama en sıcak yıl olan 1998 rekorunun kırıldığını ve son 150 yılın en sıcak yılını yaşadığımızı belirtiyor. Örgütün açıklamasına göre, bunda fosil yakıt kullanımının ve sera gazı etkisinin önemli bir rolü var.
Reuters'ın haberine göre, WMO İklim Bilgi Çalışmaları Başkanı Ömer Badur "Bu sefer iklim değişikliğinin daha kuvvetli bir şekilde, aşırı sıcaklıklarla gerçekleştiğini" söylüyor.
Çin'de gerçekleşen sel ve toprak kaymaları, Finlandiya'dan Kuveyt'e kadar uzanan bölgede görülen aşırı sıcaklar da iklim değişikliğinin bir kanıtı olarak görülüyor.
Risk yönetim şirketi Münih Re, kayıtlara göre "1980'den bu yana, olağanüstü fırtına ve sel gibi doğal afet sayısının üç kat arttığını" ve "bu iklim eğiliminin devam etmesinin olası" olduğunu belirtiyor.
Pakistan'da yaşanan seksen yılın en kuvvetli seli nedeniyle 1.600 kişi öldü; 2 milyon kişi evsiz kadlı.
Aşırı yağışlar
Postdam İklim Araştırma Enstitüsü profesörü Friedrich-Wilhelm Gerstengarbe, sellerin nedenlerinden birinin de küresel ısınma olduğunu belirtiyor. Gerstengarbe sözlerine şöyle devam ediyor: "Geçen birkaç haftada aşırı sıcaklardan ötürü Rusya'daki yangınlar, Pakistan'da seller, Çin'deki şiddetli yağmurlar, Almanya ve Polonya'nın içinde olduğu birçok ülkede gerçekleşen toprak kaymaları, çok nadir gerçekleşecek iklim olaylarındandır."
Aşırı meteorolojik olaylar ve rekor düzeyde sıcaklıklar, bunların güneş ışınlarındaki değişimlerden kaynaklandığını söyleyen bazı şüphecilerin sözlerinin itibarını sarstı.
Rusyalı bir yetkilinin ifadesine göre Rusya'da yaşanan en büyük kuraklık, Moskova ve çevresinde yaşanan ölüm oranlarını ikiye katlayan ve günde 700 kişinin ölümüne neden olan yangınlara yol açtı. Başbakan Vladimir Putin ise 15-31 Aralık arasında Rusya'nın tahıl ithalatı yapmasını yasakladı.
Çin yetkilileri ülkenin farklı bölgelerinde yaşanan sel, toprak kaymaları ve aylarca süren yağmurların 1.500 kişinin ölümüne neden olduğunu belirtti.
Badur'a göre Asya'da yaşanan muson yağmurlarındaki değişimin sebebi Pasifik'teki soğumanın, yani "La Nina"nın etkisi.
Bazı bilim insanları, kasırga ve kum fırtınalarının sadece insan kaynaklı, karbondioksit salımına sebep olan fosil yakıt kullanımına bağlanamayacağını söylese de, bir araştırma 2003 yazında Avrupa'da 35 bin kişinin ölümüne sebep olan sıcak hava dalgası gibi bir durumun ortaya çıkmasının, küresel ısınma nedeniyle iki kat kolaylaştığını gösteriyor.
BM'nin 2007 İklim Paneli raporunda, bilim insanları, son 50 yılda yaşanan sıcakların yüzde doksanının insan kaynaklı olduğunu belirtmişti. Fakat şüpheciler grubu bu raporda Himalayalar'da buzulların erimesinin abartıldığını, bazı verilerin hatalı olduğunu savunuyor.
Stockholm Üniversitesi, Kimya Meteorolojisi profesörü Henning Rodhe, Rusya'daki sıcak hava dalgası üzerine konuşurken, iklim değişikliği nedeniyle bu gibi olayların çoğalabileceğini söylüyor; ama "Bunun küresel ısınma nedeniyle olduğu sonucuna doğrudan varamazsınız" diyor.
Geçen sene Kopenhag'da düzenlenen iklim zirvesine katılan ülkeler, dünyanın ortalama sıcaklığının sanayileşme öncesine göre artışını iki dereceyle sınırlamak üzere anlaşmıştı. Ortalama sıcaklık, 20.yüzyılda 0,7 derece arttı.
Bu yıl 2-6 Ağustos'ta Bonn'da toplanan BM iklim paneli, ülkelerin uluslararası bir iklim antlaşması üzerinde görüş birliğine varmasına dair kuşkularla sona erdi. Bazı ülkeler, gaz salımının azaltılmasının maliyetinin ülkeler arasında nasıl paylaşılacağına dair görüş ayrılıklarına karşın böyle bir antlaşmanın gerçekleşebileceğini düşünüyor.
ABD Senatosu çoğunluk grubu başkanı Harry Reid bu yıl iklim değişikliği yasasını geri çekti. ABD Çin'in ardından en çok sera gazı üreten ikinci ülke olmasına karşın, gaz salımını sınırlamaya yönelik yasası olmayan tek sanayileşmiş ülke. (AD/AM/TK)
* Alister Doyle'ın haberini, Avi Mizrahi özetleyerek Türkçeleştirdi.
