Özbekistan Mültecilerini Sınırdışı Edenler Yargılanmalı

İnsan Hakları Örgütleri,  AİHM'in Özbekistanlı sığınmacıları sınırdışı eden Türkiye'yi tazminata mahkum ettiğini hatırlatarak ihlalde sorumluğu olan kişilere rücu mekanizmasının işletilmesi ve  soruşturmaların ivedilikle başlatılmasını talep etti.

Açıklamayı, Helsinki Yurttaşlar Derneği (HYD), İnsan Hakları Derneği (İHD), İnsan Hakları Gündemi Derneği (İHGD), İnsani Yardım Vakfı (İHH), Mazlum - Der, Mülteci – Der, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi örgütleri ortak yaptı.

2008 yılının sonbaharında Van ilinden insan haklarına aykırı bir şekilde çoğu çocuk olan 19 Özbek mülteci keyfi bir şekilde İran'a sınırdışı edilmişti.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), bu olay nedeniyle Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin işkence yasağını düzenleyen 3. Maddesi ile kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını düzenleyen 5. Maddelerini ihlal ettiğine karar verdi.

Türkiye, bu kararla hakları ihlal edilen mülteciler için toplam 193.350 Euro Tazminat ödeyecek.

"Rücu mekanizması işletilsin"

Örgütler yaptıkları ortak açıklamada, ihlale neden olan sorumlu kişiler hakkında rücu mekanizmasının işletilmesini talep etti.

"2002'de 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 'Kişilerin Uğradığı Zararlar' başlıklı 13. Maddesi’nde değişiklik yapılarak işkence ve kötü muamelenin engellenmesi amacıyla, olayın faili olan kamu görevlilerine rücu edilebileceği şeklinde düzenleme yapılmıştır. Ancak, kanun pratikte uygulanmamaktadır. AİHM’in kararında da tespit edilen bu insan hakları ihlalinden sorumlu kamu görevlilerine tazminatın rücu edilmesi halinde, benzer insan hakları ihlallerinin yeniden yaşanmaması için caydırıcı bir etki yaratacağına inanıyoruz."

"Yeni yasa hakları gözetsin"

Ayrıca ihlali gerçekleştiren ve ihlalin gerçekleştirilmesinde sorululuğu bulunan tüm kamu görevlilerine yönelik adli ve idari soruşturmaların ivedilikle başlatılması gerektiğini belirtti.

Açıklamada, 2014 Nisan ayında yürürlüğe girecek "Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu" ve bu kanunun uygulanmasına dair yönetmelik, genelge ve yönergelerin insan hakları standartlarına uygun olması; özellikle de yeni kurulan Göç İdaresi Genel Müdürlüğü personelinin görevlerini icra ederken insan hakları standartlarına bağlı kalmaları için gerekli tedbirlerin alınması gerektiği ifade edildi. (NV)