Uzun süredir ilik nakli olmayı bekleyen ve bugün yarı uyumlu annesinden nakil gerçekleşecek olan Öykü Arin ve benzer hastaların durumu Meclis gündemine taşındı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Oya Ersoy, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın yanıtlaması istemiyle Meclise soru önergesi sundu.
"Henüz 3,5 yaşında bir kız çocuğu olan Öykü Arin ve daha birçok çocuğumuz, kamuoyunda "kan kanseri" olarak da bilinen lösemi hastası olup, yaşama tutunma mücadelesi vermektedirler.
"Lösemi hastalığının tedavisinde tıp biliminin öngördüğü başlıca rasyonel yöntem ise bilindiği üzere kemik iliği/kök hücre naklidir.
"Bu tedavi yönteminin başarısı ise, çok sayıda gönüllü vericiden alınacak kan örnekleri ile oluşturulacak bir veri havuzunda uygun doku eşlemesinin sağlanmasını zorunlu kılmaktadır."
"130 bin işlenmemiş kan var"
Hastaların beyan ve yakınmaları dikkate alındığında; doku eşleşmesi işlemlerinin yeterli bir hızla gerçekleştirilemediğini belirterek, Öykü Arin nezdinde başlatılan toplumsal duyarlılık ve çaba sonucu, hem Öykü hem de diğer hastalar için umut olmak adına 150 binden fazla kişinin gönüllü olarak kan örneği verdiğini hatırlattı.
"Ancak geçen zaman diliminde, Sağlık Bakanlığı bünyesinde ve TÜRKKÖK sisteminde yalnızca 15-20 bin bağışçı nezdinde gerekli doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği; diğer bir ifade ile halen 130 bin civarında işlenmemiş kan örneğinin bulunduğu ifade edilmiştir.
"Bilindiği üzere yaşam hakkı ve sağlık hakkı, Anayasa ve uluslararası hukuk belgeleri ile tanınmış ve güvenceye alınmış bulunan en temel insan haklarındandır."
"Kaç adet doku tipleme laboratuvarı var?"
HDP Milletvekili Oya Ersoy bu bağlamda Meclis'e şu soruları yöneltti:
- Türkiye'de doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği kaç adet doku tipleme laboratuvarı bulunmaktadır? Bunların kaçı kamuya, kaçı özel sektöre aittir?
- Türkiye'de TÜRKKÖK sistemi kapsamında doku eşleşmesi işlemlerinin yapıldığı doku tipleme laboratuvarı bulunan özel kuruluşlar nelerdir?
- Türkiye'de doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği doku tipleme laboratuvarının günlük, aylık ve yıllık işlem sayıları nelerdir? Bu sayıların da kamu ve özel sektöre dağılımı nedir?
- Türkiye'de mevcut doku tipleme laboratuvarının sayısı, aynı zamanda bu alanda istihdam edilen uzman personel ile teknik araç ve gereçler, hastalarının ihtiyaçlarına ve tedavisine istenen zaman ve nitelikte yanıt verme noktasında yeterli midir?
- Bakanlığınızın ülkemizde bu alanda mevcut olan birimleri ve personeli artırma yolunda bir hedefi var mıdır?
- Türkiye'de doku tipleme işlemlerine bakanlığınız bütçesinden ayrılan pay ve bu kapsamdaki işlemlerin yıl ve ay bazında maliyeti nedir? Özel sektöre bu kapsamda ödenen miktar nedir?
- Bakanlığınız yurtdışındaki sağlık kuruluşlarından da doku eşleşmesi işlemlerine yönelik hizmet almakta mıdır? Eğer bu yolda bir hizmet alınıyorsa, bu hangi ülke ve sağlık kuruluşlarından alınmaktadır ve bunun maliyeti nedir?
- Türkiye'de doku tipleme işlemlerine yönelik sağlık politikalarının oluşturulmasında, planlanmasında ve uygulamada; üniversitelerin, sağlık meslek örgütlerinin ve ilgili sivil toplum kuruluşları ile bu alanda çalışan bilim insanlarının katkı ve katılımı alınmakta mıdır? Planlama ve uygulamada bütün bu öznelerin de yer aldığı katılımcı ve şeffaf bir yapının kurulduğu söylenebilir mi?
Anne Eylem Şen Yazıcı Nakil yarı uyumlu annedenİzmir'de geçen yıl kasım ayında lösemi teşhisi konulan 3,5 yaşındaki Öykü Arin'e annesi Eylem Şen Yazıcı'dan yüzde 50 uyumlu ilik nakli, bugün akşam saatlerinde yapılacak. Anne Eylem Şen Yazıcı, sosyal medya hesabında kan verirken paylaştığı videoda, tekrar kök hücre bağışı çağrısında bulundu. Öte yandan Öykü Arin'e Umut Ol Twitter hesabından paylaşılan mesajda ise "Anneden alınan kemik iliğinin iyileşme sürecine katkısı, nakil sürecini takip eden günlerde belli olacaktır. Bundan sonraki aşamada yarı uyumlu nakil başarısız olduğu takdirde ya da JMML tekrar ettiği takdirde Öykü Arin'in yenidne nakil olması gerekeceğinden 10/10 donör arayışımızı hâlâ sürdürüyoruz." denildi. |
(AÖ)