Fotoğraf: AA-Arşiv
Özel Çocuklar Eğitim ve Dayanışma Derneği (ÖÇED), otizmli bireyler ve engellilerin pek çok kanunî hakka sahip olduklarını belirterek, uygulamada bu hakların kullanımına dair sorunlar yaşandığını aktardı.
3 Aralık Dünya Engelliler Günü kapsamında "Görünmeyen engelilik otizm" başlığıyla yaptığı açıklamada ÖÇED, 126 otizmli birey, 110 tipik gelişimli birey ebeveyninin katıldığı "Otizmli Bireylere Yönelik Ayrımcılığa Dair Ön Araştırması"nı da yayınladı.
Araştırma bulguları özetle şöyle:
- "Otizmli birey ailelerinin hastane, banka ya da postane gibi alanlarda kanuni olarak öncelik hakkı bulunmasına rağmen sadece yüzde 36'sı bu hakkı kullanabildiğini belirtmiştir.
- Otizmli birey ailelerinin tipik gelişimli çocuğu olan ebeveynlere kıyasla, çocukların okula kaydında yaşadığı sorunların anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Otizmli çocuğu bulunan ebeveynlerin yüzde 61'i çocuklarının okula kaydını yapmakta okul yöneticileri ile sorun yaşadığını belirtmişlerdir.
- Tipik gelişimli çocuğu olan ebeveynlere ve otizmli çocuğu olan ebeveynlere "Çocuğunuzla ilgili, ayrımcılığa ya da nefrete maruz kaldığınız bir olay yaşadınız mı?" sorusunu yönelttiğimizde iki grup arasındaki yanıtlarda kayda değer bir fark görülmüştür. Tipik gelişen birey ebeveynlerinin yüzde 20'si böyle bir olay yaşadığını söylerken, otizmli birey ebeveynlerinde bu oran yüzde 77 olmuştur.
- Otizmli birey ailelerinin yüzde 51'i en az bir kez apartmanda ya da mahallerinde kendilerine ya da çocuklarına hakaret ya da küçümseme gibi ifadeler kullanıldığını belirtmiştir.
- Otizmli birey ailelerinin yüzde 77'si en az bir kez çocuklarının park ya da alışveriş merkezi gibi herkese açık bir alanda istenmediğini düşündüğünü ifade etmiştir.
- "Apartmanda ya da mahallenizde komşularınız sizden rahatsız olduğunu dile getirdiler mi?" sorusuna otizmli birey ebeveynlerinin yüzde 49'u komşularının onlardan rahatsızlık olduklarını dile getirdiğini söylemişlerdir.
- "Sınıfta çocuğunuzun istenmediğini düşüneceğiniz bir olay yaşadınız mı?" sorusuna otizmli birey ebeveynlerinin yüzde 72'si yaşadıklarını belirtmiştir.
- "Sosyal medya paylaşımlarınızda özel gereksinimli birey annesi olarak hiç olumsuz bir deneyim yaşadınız mı?" sorusuna otizmli birey ailelerinin yüzde 25'i 'evet' yanıtı vermiştir. Kıyaslandığında, tipik gelişimli çocuk ailelerinden 5 kat daha fazla olumsuz deneyim yaşadıkları görülmektedir."
(AÖ)
