"Osman Kavala itirazları sürecektir"

10 büyükelçi, geçen hafta yaptıkları ortak açıklamada, 2017'de hapse atılan iş insanı ve hak savunucusu Osman Kavala'nın serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, açıklamanın "küstahlık" olduğunu söyledi ve büyükelçilerin istenmeyen ilan edilmesini emretmişti. Konuyla ilgili akşamüstü saatlerinde sekiz elçilikten Viyana Sözleşmesi'ni teyit açıklaması geldi.

Almanya ve Fransa'dan ise henüz bir açıklama yok.

İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü ve Sabancı Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü Fuat Keyman, gelişmelerle ilgili bianet'e şunları söyledi:

"Erdoğan'dan sert bir açıklama geldi"

Osman Kavala açıklamasını yapan 10 ülkeden ABD dışında hepsi Avrupa Birliği üyesi olduğu ve Türkiye de müzakereleri yürüttüğü için bence elçilerin bu açıklamaları Türkiye'nin içişlerine karışmak anlamına gelmiyordu.

Türkiye'de bir tepki geleceğini düşünüyordum ben ama bunun Osman Kavala temelinde ve Türkiye'nin içişlerine karışmama temelinde olacağını düşünüyordum.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan çok sert bir açıklama geldi, elçilerin "persona non grata" ilan edilmesi de çok ciddi bir diplomatik kriz anlamına geliyordu.

ABD'nin açıklamasının meali ne?

Türkiye'nin bu süreci başlatması da çok ciddi sonuçlara yol açacaktı. Esasında Amerika tüm bu süreçleri de düşünerek Viyana Sözleşmesi açıklamasını yaptı.

Sözleşmenin 41. maddesi geçirilerek yapılan son açıklama da zaten şu demek oluyor; "Biz zaten Türkiye'nin içişlerine karışmıyoruz, elçilikler görevleri dahilinde hareket ediyor."

Yani onlar daha büyüyecek bir krizin önüne geçmiş oldular. Bunun Osman Kavala davası üzerine etkisini göreceğiz.

Çünkü Osman Kavala da bence büyükelçilerin açıklamasından daha önemli olarak artık mahkemeye gitmeyeceğini söyledi.

"Avrupa'nın itirazları sürecektir"

Yani Türkiye'nin dünya ile ilişkileri bazında önemli bir diplomatik kriz önlenmiş oldu ama Osman Kavala'nın artık hukuka inancının kalmadığını belirterek mahkemeye katılmayacağını söylemesi de çok ciddi bir sorunun devam ettiğini söylüyor bize.

Bundan sonra hukuk temelinde Avrupa'dan bu tür itirazlar olacağını düşünüyorum. Osman Kavala için itirazlar gelmeye devam edecektir yani.

"Kriz bitti ama..."

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Osman Kavala kararına uyulmaması, Türkiye'nin hareket normlarında uyumsuzluk olduğunu daha da ortaya çıkarıyor. Osman Kavala davası bunu açıkça gösterdi.

Bu arada Almanya ve Fransa'dan henüz bir açıklama yok, onların açıklaması da bekleniyor ama bence diplomatik kriz şu an için bitmiş oldu.

Dolardaki düşüş de bunu gösteriyor ama düşmüş haline bile baktığımızda bize Türkiye'nin ciddi bir ekonomik sıkıntı içinde olduğunu gösteriyor.

AİHM kararı ne diyor? 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Kavala'nın tutuklanmasının kendisini susturmak için yapıldığını ve herhangi bir suç deliliyle desteklenmediğini söyleyerek 2019'da Kavala'nın serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Avrupa Konseyi, Kavala'nın serbest bırakılmaması halinde Kasım ayı sonunda Türkiye'ye yönelik ihlal davalarına yeniden başlayacağını söyledi.

TIKLAYIN - AİHM'in Osman Kavala kararı

(PT)