Oscarda Kazanan Siyah Irk mı, 11 Eylül mü?

Akademi ödüllerinde ilk kez bir siyah kadın, en iyi kadın oyuncu ödülünü aldı. Halle Barry konuşmakta zorlandı, ayakta alkışlandı. Gecenin diğer yıldızları ise 11 Eylül saldırısında hayatlarını kaybedenlerdi. Kazanan yine Amerika oldu...

Çiğdem Mater

74. Akademi Ödülleri, bu sabaha karşı, Los Angeles Kodak Salonunda yapılan bir törenle sahiplerini buldu. Oscarların bu yılki galibi, 4 ana ödülü alan "Akıl Oyunları-A Beautiful Mind" oldu.

Oscar gecesinden satır başları şöyle...

* Gecenin açılışını eski eşi Nicole Kidman'ın adaylığı nedeniyle törene katılmayacağı açıklanan, hatta adı resmi programda bile yer almayan Tom Cruise yaptı. Cruise konuşmasında 11 Eylül'le birlikte sinemanın ve genel olarak sanatın daha da önem kazandığını söyledi.

* Konuşmanın ardından Allen Morris'in yönettiği bir deneysel video aracılığıyla, sinemanın insan hayatındaki yeri anlatıldı. "Filmler, sizinle oynamaktan keyif aldığınız oyunlar oynar"

* Gecenin sunucusu, en son 1998 yılında törenin sunuculuğunu üstlenen aktris Whoopi Goldberg idi. Goldberg sahneye geldiği andan itibaren, "En İyi Film" kategorisinde aday olan filmlerde siyah oyuncu olmamasıyla ilgili iğneleyici sözler söyledi. Sözü 11 Eylül'e getirdiğinde ise, esprili tavrını sürdürdü ve "büyük bir facia yaşadık, ama çabuk toparlandık, Mariah Carey yeni bir film bile yaptı" diye konuştu.

Gecenin ironisi

* Gecenin ilk Oscar'ı, en iyi yardımcı kadın oyuncu dalındaydı. "A Beautiful Mind-Akıl Oyunları" filmindeki rolüyle Jennifer Colleny ödülü aldı, Connely'nin filmin başrolünde olması, gecenin ironilerinden biriydi.

* Montajcıları, simyacılara benzeten Pietro Scalio, dördüncü adaylığında, "Black Hawk Down- Kara Şahin Düştü" filminin kurgusuyla ikinci kez ödülü aldı.

* Oscar törenlerine uzun yıllardır katılmaması ile tanınan Woody Allen, herkesi şaşırtarak, törene katıldı, New York ve 11 Eylül saldırıları ile ilgili uzun bir konuşma yaptı ve New York'ta geçen filmlerin montajlanmış görüntülerini izleyicilere sundu. Allen, herkesi film yapmak için New York'a davet etti.

Siyahlara yönelik ilk sinyal

* Gecenin siyahlara yönelik ilk sinyali, siyah bir adamın sadece siyah olduğu için gözaltına alınmasını ve sonraki süreci anlatan belgesel film "Monday On A Sunday Morning" filminin ödül almasıydı.

* En iyi çizgi film ödülü, 500 kişinin 5 yıllık çalışma sonucunda bitirdiği "Shrek"e verildi.

* Gecenin ilk onur ödülü, filmlerinde ve özel hayatında insan haklarına ve eşitliğe verdiği önemle tanınan Arthur Hiller'in oldu. Hiller ödülünü, yıllar önce Love Story filminde beraber çalıştığı Tatum O'Neal ve Ali MacGraw'dan aldı. Hiller ödül konuşmasında, "zaten yapmanız gereken bir şeyi yaptığınız için ödül almanız utanç verici" dedi...

* Gecenin başka bir anlamlı ödülü ise, 53 yıldır Hollywood'da sinema yapan Sidney Poitier'e verilen onur ödülü idi. Poitier'in ödülü, bir başka siyah oyuncu, Denzel Washington tarafından anons edildi. Poitier, ödülü almak için sahneye geldiğinde, salondaki herkes ayaktaydı ve Poitier'nin konuşması boyunca da kimse yerine oturmadı. Poitier, 53 yılın ne kadar zor geçtiğinden ve "colored" olmanın güçlüklerinden söz etti.

* Beklenmedik olaylardan biri de Kevin Spacey'nin sahneye gelerek 11 Eylül saldırısında hayatını kaybedenler için bir dakikalık saygı duruşu istemesiydi.

* Akademinin en iyi yabancı film Oscarı, beklendiği gibi Fransız yönetmen Jean Pierre Jeunet'nin "Un Fabouleux Destin d'Amelie Poulin" filmine değil, Bosna Hersek yapımı "No Man's Land"e gitti. Bu seçim, Akademinin politik bir karar verdiğini gösteriyor gibi...

İkinci büyük sürpriz

* Gecenin Woody Allen'den sonra en büyük sürprizi, hiç kuşkusuz, en iyi kadın oyuncu ödülü açıklandığında yaşandı. Monster's Ball filmiyle en iyi kadın oyuncu adayı olan Halle Berry ödülü aldığı açıklandığı anda hıçkırarak ağlamaya başladı ve belki de Oscar tarihinin en uzun konuşmalarından birini yaptı.

* Halle Barry, 74 yıllık Akademi Ödülleri tarihinde en iyi kadın oyuncu ödülünü alan ilk siyah. Ağlayarak başladığı konuşmasında, ödülü sinema tarihindeki tüm Afro-Amerikan kadınlara adadığını söyledi, cümle kurmakta zorlanıyordu ve söyleyebildiği tek şey, "Aman Tanrım" oldu.

* Barry, konuşmasının uzadığını fark ettiği anda da, "ben bunun için 74 yıl bekledim" dedi ve salonda zaten yüksek olan tansiyonla birlikte, pek çok insan ağlamaya başladı. Barry, tıpkı ödülü almaya gelirken olduğu gibi, yine ayakta alkışlanarak yerine uğurlandı.

* Barry'den sonra açıklanan en iyi erkek oyuncu Oscarı da beklenmedik bir şekilde Denzel Washington'a gitti. Washington, 39 yıl sonra en iyi erkek oyuncu ödülünü alan ikinci siyah aktör oldu. Ödül, 1963'te Sidney Poitier'e gitmişti.

* Washington, ödülü alırken, "40 yıldır, bu adamın (Sidney Poitier) peşinden gidiyorum ve şimdi onunla aynı gece Oscar'ı alıyorum" dedi ve Poitier ve Washington aynı anda Oscarlarını havaya kaldırdılar.

* Gecede en iyi film "A Beautiful Mind-Akıl Oyunları", en iyi yönetmen ise aynı filmle Ron Howard oldu.

* Gecenin sonunda, Whoopi Goldberg, sahneye bir pelerinle çıktı, insanlara sırtını döndü ve pelerininin arkasındaki FDNY (Fire Department New York) ve NYPD (New York Police Department) yazılarını göstererek, 11 Eylül kurbanlarını andı.

İlk kez bir siyaha: En iyi Kadın Oyuncu Ödülü

Oscar törenlerinde bu yıl bir ilk yaşandı. Akademi ilk kez en iyi kadın oyuncu ödülünü bir siyaha verdi, en iyi erkek oyuncu ödülü de 39 yıl aradan sonra yine bir siyahın oldu.

11 Eylül saldırısından sonra Amerika'nın "tek yumruk" olma göstergelerinden biri de, dünyanın belki de en önemli "show"u olan Oscar Ödül törenlerinde yaşandı. Yüzyıllarca, "öteki" olan siyah Amerikalılar, gerçek bir zafer kazandılar. Ama bu zaferin arkasındaki düşünceyi çok da iyi niyetli görmek kolay değil. Zira, yıllarca çok daha iyi oyunculukları göz ardı eden Akademi'nin, sanki siyah oyuncular bu yıl ortaya çıkmışlar gibi bir yaklaşım kullanması ve ödül yağdırması çok da içten görünmüyor...

74. AKADEMİ ÖDÜLLERİ

EN İYİ FİLM: A Beautiful Mind

EN İYİ YÖNETMEN: A Beautiful Mind (Ron Howard)

EN İYİ ERKEK BAŞROL OYUNCUSU: Denzel Washington (Denzel Washington)

EN İYİ YARDIMCI ERKEK OYUNCU: Jim Broadbent (Iris)

EN İYİ KADIN BAŞROL OYUNCUSU: Halle Berry (Monster's Ball)

EN İYİ YARDIMCI KADIN OYUNCU: Jennifer Connelly (A Beautiful Mind)

EN İYİ SENARYO (UYARLAMA): A Beautiful Mind

EN İYİ SENARYO (ORIJINAL): Gosford Park

EN İYİ SANAT YÖNETİMİ: Moulin Rouge

EN İYİ SİNEMATOGRAFİ: The Lord of The Rings: The Fellowship Of The Ring

EN İYİ KURGU: Black Hawk Down