Emekli Orgeneral Şener Eruygur'un örtülü ödenek harcamalarıyla ilgili soruşturma, örtülü ödeneğin şeffaflığıyla ilgili tartışmaları yeniden gündeme getirdi.
Hepsini Başbakan biliyor
Örtülü ödeneğin düzenlendiği yasa, 5018 sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu. Yasaya göre, bütün örtülü ödenekler Başbakan'ın denetiminden ve izninden geçiyor. Eruygur'la ilgili soruşturmada geçerli olan dönemse, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) hükümette, Recep Tayyip Erdoğan'ın Başbakan olduğu 2002 sonrası.
Yasanın 24. maddesi "Örtülü Ödenek" başlığını taşıyor.
Devletin yüksek menfaati için ödenek: "Örtülü ödenek; kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, devletin milli güvenliği ve yüksek menfaatleri ile devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar ve olağanüstü hizmetlerle ilgili hükümet icapları için kullanılmak üzere Başbakanlık bütçesine konulan ödenektir."
İstihbarat kurumlarının da örtülü ödeneği olabiliyor: "Kanunlarla verilen görevlerin gerektirdiği istihbarat hizmetlerini yürüten diğer kamu idarelerinin bütçelerine de örtülü ödenek konulabilir."
Başka amaçla kullanılmaz: "Örtülü ödenek, bu amaçlar dışında ve Başbakanın ve ailesinin kişisel harcamaları ile siyasi partilerin idare, propaganda ve seçim ihtiyaçlarında kullanılamaz."
Binde beşi geçemez: "İlgili yılda bu amaçla tahsis edilen ödenekler toplamı, genel bütçe başlangıç ödenekleri toplamının binde beşini geçemez."
Bütün ayrıntıları başbakan biliyor: "Başbakanlık ve diğer ilgili idare bütçelerinde yer alan örtülü ödeneklerin kullanılma yeri, giderin kimin tarafından yapılacağı, hesapların tutulma ve kapatılma yöntemi, gideri yapanın değişmesi halinde yeni yetkiliye hangi belgelerin aktarılacağı Başbakan tarafından belirlenir.
"Örtülü ödeneklere ilişkin giderler Başbakan, Maliye Bakanı ve ilgili Bakan tarafından imzalanan kararname esaslarına göre gerçekleştirilir ve ödenir."
2007'de Başbakanlık'taki ödenek 262,3 milyon liraydı
Örtülü ödenek tartışmaları Haziran 2008'de yine gündeme geldiğinde, Başbakanlık Basın Merkezi, Başbakanlık'ın örtülü ödeneğinin "Özel Kalem Müdürlüğü"nün bütçesi içinde gösterildiğini, " Özel Kalem Müdürlüğü'nün 2007 yılı bütçesinin 290 milyon 785 bin 381 YTL olup, bunun yüzde 90'ı olan 262 milyon 286 bin 521 YTL'sinin örtülü ödenek olduğu"nu duyurmuştu.
"Çok sormayın" uyarısı
Aynı açıklamada, yasanın örtülü ödenek maddesine göndermeyle şu ifadede kullanılmıştı:
"Bu maddeden de anlaşılacağı üzere örtülü ödenek ile ilgili sorular ve cevaplar, kanun hükmüyle mütenasip ciddiyet ve sorumluluk gerektirir. Hiçbir gerekçe ile bu ilkelerden ödün verilemez." (TK)
