Edirnekapı'da Kariye Müzesi'nin yanındaki sokaktan yukarı doğru yürürken müzik sesleri ile karşılıyor sizi "Barış için Müzik" merkezi.
El Sistema'nın yetiştirdiği Venezüela Simón Bolívar Gençlik Senfoni Orkestrası'nın İstanbul'da verdiği konserinde geçtiğimiz haftasonu Türkiye'deki benzer örneklerinden "Barış İçin Müzik Topluluğu" ve "Sulukule Çocuk Sanat Atölyesi" de alt grup olarak konser vermişti.
Çalışmalarına 2005'te Edirnekapı'da "olanakları kısıtlı çocukları müzikle tanıştırmak" için bir ilkokulun kömürlüğünde 20 öğrenci ile başlayan "Barış İçin Müzik" projesi, artık 300 öğrenciye müzik eğitim veren iki binası olan bir merkeze dönüşmüş durumda ve iki okulda da atölyeleri mevcut.
Akordeon, yaylı enstürmanlar ve bakır nefesli çalgılarla eğitim veren merkezde şu ana kadar 1200 öğrenci yetişmiş.
Projenin kaynağı, başından beri "bu benim gençlik hayalimdi" diyen mimar Mehmet Selim Baki tarafından karşılanıyor. Kendisi haftanın yedi günü sabahtan akşama kadar dilbilimci Yeliz Baki ile merkezin başında. Baki, burada çalışmaya başladıktan sonra akademisyenliği bırakmış.
"Kapımız herkese açık; amacımız virtüöz yetiştirmek değil"
Merkezin kapısı müziğe ilgi duyan tüm çocuklara açık; ama öğrencileri genellikle yürüme mesafesindeki Edirnekapılı çocuklar. Çocuklar enstürmanlarını merkezden aldıkları gibi yemeklerini de merkezde çalışan mahalleli kadınların elinden hep birlikte yiyorlar.
Yeliz Baki, amaçlarının çok yetenekli çocuk bulup virtüöz yetiştirmek değil, çocukları müzikle tanıştırmak olduğunu söylüyor.
"Müziği iyileştirici bir araç olarak kullanarak birlikte yaşama kültürü oluşturmaya çalışıyoruz. Tüm çocukların sanata erişim hakkı olduğunu düşünüyoruz."
"Projeye tüm mahalleli dahil"
"Biz aileyi, okulu, kasabı tüm mahalleliyi bu projeye katıyoruz" diyen Baki, çocuklar en basit parçayı çalmaya başlayınca kendilerine güvenlerinin gelmesi için ailelerin katıldığı konserler verdiklerini söylüyor.
Baki, her ne kadar hedeflerinin konservatuara öğrenci yetiştirmek olmadığını söylese de ister istemez birçok öğrencinin konservatuara yöneldiğini söylüyor ve ekliyor. "Üç beş arkadaş bir araya gelip, orkestra kuruyorlar. Şu anda mahallede bir sürü yaylı, nefesli küçük küçük orkestralar var "
"Barış İçin Müzik" 2009'da Türkiye'den katılan 87 proje arasından seçilerek gelişmekte olan metropole hizmet eden projelere verilen "Urban Age" ödülünü almış.
Çoğunun hayali konservatuar
17 yaşındaki Filiz, Şeyda ve Begüm yan flüt çalıyor ve üçü de konservatuara gitmek istiyor. Filiz, ilk başlarda nefes konusunda zorlansa da artık profesyonellik yolunda ilerlediğini söylüyor.
Okulda flütün sesini duyup çok etkilenen Şeyda, "Hayatım çok değişti, artık boş zamanımız yok; her dakikamız renkli. Müzik zevkim, hayata bakışım değişti" diyor. "Müzikle hiç ilgim yoktu ve istememiştim" diyen Begüm, "Ama şimdi flüt benim için her şey" diyor.
Yedi yaşındaki Buse de ablası Filiz'i görünce merkeze gelip enstürmanlara bakmış ve piyanoyu seçmiş.
Şeyma'nın yedi yaşındaki kardeşi Zeynep de bir orkestranın provasında keman şefinden çok etkilenmiş ve "Ben de onun gibi olmak istiyorum" diyip kemana başlamış.
Eskiler yenilere öğretiyor
12 yaşındaki Deniz ablasının yan flüt çalıp bıraktığını ama kendisinin "Ben yan flüte başlayacağım ve asla bırakmayacağım" dediğini söylüyor ve bir yıldır çaldığını gururla ekliyor.
Merkezin en eski öğrencilerinden konservatuar öğrencisi Nazmi, akordeon ve bas gitar çalıyor; hala okuldan çıkıp merkezde çalışmalarına devam ediyor. Merkezde "piramit sistemi" ile öğrenciler hocalarından öğrendiklerini yeni başlayanlara aktarıyor.
"Konserde heyecanlandım ama süperdi"
Haftasonu konserde akordeon çalan 12 yaşındaki Kübra, piyano ve bateri de çalıyor. Merkezin en eski öğrencilerinden Kübra, en başta kendisine "çok küçüksün" dediklerini ama eksiksiz her gün geldiğini ve notaları çabuk öğrendiğini söylüyor. Konser için "çok heyecanlandım ama süper geçti" diyor. "Eskiden hep sokakta oynardım ama artık hayatım burası oldu" diye ekliyor.
Ben merkezden ayrılırken öğrenciler akşam katılacakları bir web televizyonu için son provalarını yapıyordu. En kısa zamanda konserlerinde görüşmek üzere merkezden müzik eşliğinde ayrıldım. (NV)
* Barış İçin Müzik sitesine ulaşmak için tıklayınız. Siteden grubun müziklerini de dinlemeniz mümkün.