Fotoğraflar: AA
Macaristan ve Sırbistan'da geçen pazar günü yapılan seçimler ve Pakistan'da Başbakan İmran Han'ın iktidarı kaybetmesiyle sonuçlanan güven oylaması sürecini hem iktidar hem de muhalefet çevreleri yakından izledi.
Hükümet çevreleri, Macaristan'da Başbakan Viktor Orban'ın, Sırbistan'da ise Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç'in seçimleri kazanmasını memnuniyetle karşıladı.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Orban ve Vuçiç'i telefonla arayıp tebrik ederken, geçen çarşamba günü partisinin genel merkezinde yaptığı konuşmada Macaristan ve Türkiye'deki "altılı muhalefet" ittifaklarına atıfta bulundu:
"Bu seçim öylesine önemlidir ki, normal şartlarda sokakta rastlaşsalar selam vermeyecek olanları aynı masa etrafında bir araya getirebilmiştir. Altılı, aynısı Macaristan'da da oldu, orada da altılı çıktı. Bunların koordinatörlerinin kimler olduğunu biliyorsunuz. Aynı odak Macaristan'da da koordinatör oldu. Aynı hesap burada da devam ediyor" dedi.
"Dış odaklar"
AKP Sözcüsü Ömer Çelik de Erdoğan'la aynı gün yaptığı açıklamada "Seçim sonuçlarında gördüğümüz şu: Birtakım dışarıdan odakların kimin iktidar olacağına karar verme çabaları her zaman ters teper. Kararı her zaman millet verir" diye konuştu.
İktidara yakın medya kuruluşlarında da Orban'ın siyaset tarzı ve "altılı muhalefet" üzerinden Türkiye ve Macaristan arasında benzerlikler kuruldu ve Orban'ın seçim galibiyeti "Batı destekli muhalefete karşı bir zafer" olarak aktarıldı.
Sabah gazetesi, "Victor Orban'dan tarihe geçen konuşma! 6'lı ittifak Macaristan'daki seçimde sandığa gömüldü" başlıklı haberinde ülkedeki muhalefet ittifakını "Başkan Erdoğan'ın "6 benzemez" dediği Millet İttifakı ile büyük benzerlikler taşıyan Macaristan'daki 6'lı muhalefet bloğu" şeklinde tanımladı.
Yeni Şafak yazarı Hasan Öztürk, köşesinde sözkonusu üç üşlede yaşanan süreçleri şöyle yorumladı: "Emperyalizm hiç olmadığı kadar güç kaybediyor. Emperyalistler müdahale ettikleri alanlarda artık istedikleri sonucu eskisi gibi kolay elde edemiyor. Hele ki siyasette kurguladıkları oyun, tutmuyor."
Öztürk, "Erdoğan'la yakın dostlukları bulunan üç siyasetçinin" Amerika'yı "hezimete uğrattığını" savundu. Yazı yayınlandığı sırada henüz Pakistan'daki süreç sonuçlanmamıştı.
Sabah yazarı Mevlüt Tezel ise Türkiye hükümetine tıpkı Orban'ın yaptığı gibi yüksek enflasyon karşısında çeşitli temel gıda ürünleri için "tavan fiyat" uygulamasını önerdi.
"Türkiye'de Orban zaferi olmaz"
Macaristan-Türkiye kıyaslamalarında öne çıkan bir başka görüş ise Türkiye'nin ekonomik sorunlarının çok daha derin olduğu ve iki ülke arasında hükümet liderlerinin siyaset tarzı ve muhalefette "altılı bloklar" olması dışında çok benzerlik bulunmadığı yönünde.
Macaristan'ın Gini endeksi, kişi başına düşen yıllık gelirdeki artış ve enflasyon gibi parametrelerde Türkiye'den çok daha iyi bir durumda bulunduğuna dikkat çekildi.
CHP İstanbul Milletvekili ve Genel Başkan Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak da iktidar medyasının "seçim kazanmış gibi manşetler attığını" söyledi ve "Türkiye'de Orban zaferi umanlar hüsrana uğrayacak" dedi.
Toprak, Macaristan seçimine ilişkin değerlendirmesinde özetle şunları söyledi:
"Macaristan'da seçim öncesi yapılan anketlerde muhalefetin oyu yüzde 36, Orban'ın oyu yüzde 41 olarak görünüyordu. Muhalefetin oyu seçim sonuçlarıyla doğrulanırken, Orban'ın yüzde 53 olan oyuyla ilgili tahminlerde yanılma ortaya çıktı. Yüzde 16 oranındaki kararsız seçmenin Orban'ın kazanmasında etkili olduğu anlaşılıyor.
"Muhalefet ittifakının bir başka handikabı ise ortak aday Peter Merki-Zay'ın Orban'ın partisi Fidesz'in eski üyesi olması. Seçmen, Orban ile aynı partide uzun yıllar siyaset yapan ve daha sonra ayrılarak muhalefetin adayı olan Marki-Zay yerine aslını, yani Orban'ı tercih etmeye yöneldi.
"Bunun yanında Orban'ın iktidara geldiğinden bu yana Macaristan'daki ekonomik tabloda iyileşme sağladığını görmek gerek. İşsizliğin azalması, kişi başı milli gelir ve refahın artması, enflasyonun aynı düzeyde seyretmesi ... sayesinde üç dönem üst üste seçim kazandı ... Oysa Türkiye'de, giderek ağırlaşan derin bir ekonomik kriz yaşanıyor."
Pakistan
Pakistan'da Erdoğan'ın yakın ilişkilere sahip olduğu İmran Han'ın pazar günü yapılan güvensizlik oylaması sonucu başbakanlığı kaybetmesi konusunda hükümetten bir açıklama gelmezken hükümete yakın medya organları konuya ilişkin haberlerinde Han'ın kendisine karşı "ABD destekli bir darbe yapıldığı" şeklindeki iddialarını öne çıkardı.
Han'ın Ukrayna işgalinin hemen öncesindeki Rusya ziyareti, Moskova'ya savaş dolayısıyla uygulanan yaptırımlara katılmaması ve ABD'ye ülkesinde üs kurma izni vermemesi "darbe gerekçesi" olarak sunuldu. (VK)
