Avrupa Konseyi'nin anayasal uzmanlık birimi Venedik Komisyonu Macaristan'ın küçük yaştakilere eşcinseliğin tasvir edilmesini yasaklamasının uluslararası insan hakları standartlarını ihlal ettiği yolunda görüş bildirdi.
Venedik Komisyonu'nun 10-11 Aralık'taki toplantısında vardığı sonuçlara dayanarak bildirdiği mütalaa, Macaristan'da Haziran'da onaylanarak yürürlüğe giren 18 yaş altındakilerin LGBTQ+ kimlikleri resmeden içeriklere erişimini yasaklayan yasalara yönelik son günlerdeki en önemli eleştiri.
Orbán iktidar uğruna LGBTQ+ nefreti kışkırtıyor
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán yeni önlemlerin çocukların ve anne babalarının haklarını korumayı gözettiğini savunuyor ve referandum çağrısında bulunuyor. LGBTQ+ hak savunucuları ve Orban'ın muhalifleriyse, Macaristan'da uzun süredir iktidarı elinde tutan başbakanı, 2022 baharında yapılacağı öngörülen genel seçimler öncesinde dikkatleri siyasal anlaşmazlıklar ve ekonomik sorunlardan saptırmak amacıyla LGBTQ+ topluluğa yönelik bir nefret kampanyası kışkırtmakla suçluyorlar.
Avrupa Konseyi'ne Hukuksal konularda danışmanlık veren Venedik Komisyonu son mütalaasında Macaristan'daki kısıtlamaların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) koruması altındaki meşru cinsel yönelim ve toplumsal cinsiyet kimliği ifadelerini önlemeye varabileceğini ileri sürmüştü.
Çocuklar için tehdit edici bir ortam
Uzmanlar, yasal değişikliklerin LGBTQ+ çocuklar için "tehdit edici bir ortam"ın doğmasına ve "yalnızca LGBTQI kişilerin yaftalanma ve ayrıma uğramasına kapı açan tek yönlü ve yanlı bir öğretime yer verilmesine katkıda bulunabileceği" görüşündeler.
Venedik Komisyonu ayrıca Macaristan'daki yasa değişikliklerinin yaygın uygulanışı ve ifrata varılmasının sonuçta aile yaşamının ve anne babaların çocuklarını kendi inançlarına göre yetiştirme haklarının ihlaline kadar varacağına dikkat çekiyor. Komisyon "Anne babalar 18 yaş altındaki çocuklarına LGBTQI kahramanları anlatan bir roman alır ya da LGBTQI kişilerin göründüğü bir film seyretmelerine izin verirlerse yasayı ihlal etmiş oluyorlar." diyor.
"Aslında, bundan böyle anne babaların çocuklarına gey, lezbiyen ya da trans kişileri dışlamamayı öğretmeleri hatta çocuklarının kendi cinselliklerini keşfine yardımcı olmaları da mümkün olamayacak gibi görünüyor."
Yaptırımlar yolda
Macaristan hükümetinin yürürlüğe soktuğu yeni yasalar AB kurumlarının eleştirisine uğradı ve AB liderleri arasında kaygıya yol açtı. Avrupa Komisyonu 2 Aralık'taki toplantısında Macaristan'a yönelik ihlal yaptırım sürecinde ikinci adımı atarak hükümete Brüksel'e yanıt vermesi ve soruna bir çözüm getirmesi için iki aylık bir süre tanıdı.
Avrupa Komisyonu önceki adımında yeni yasaların AB Temel Haklar Şartı'yla güvence altına alınmış olan özgürlük ve ayrımcılık görmeme hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle Temmuz'da Macaristan'a yönelik bir ihlal işlemi başlatmış, ayrıca bu adımla Macaristan'ın AB sözleşmesindeki bir dizi başka direktif ve ilkeyi de ihlal ettiğini belirlemişti.
Macaristan hükümeti Avrupa Komisyonu'nun kaygılarına yanıt vermediği takdirde komisyona bu önlemlerin yasallığını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önüne götürme hakkı doğuyor. (AEK)
