* Fotoğraf: AA
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, örgütün Cenevre'deki merkezinde düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, Covid-19 salgınına dair son gelişmeleri değerlendirdi.
Dr. Ghebreyesus, Omicron varyantı nedeniyle son bir haftada dünyada 18 milyonun üzerinde Covid-19 vakası görüldüğünü ve varyantın hızla yayıldığını söyledi.
TIKLAYIN - DSÖ: Omicron son varyant olmayacak
Bundan önceki varyantlara kıyasla daha az ölümcül olmasından ötürü Omicron'u "hafif hastalık" olarak nitelemenin yanıltıcı olduğunu söyleyen Ghebreyesus, "Omicron'un da hastanelik ettiği ve ölüme yol açtığı gerçeği unutulmamalı. Birçok kişinin risk altında olduğu bu dönemde virüs, oldukça hızlı yayılıyor" dedi.
Can kaybı rakamlarının şimdilik sabit durumda olduğunu söyleyen Genel Direktör, Omicron’un sağlık çalışanları ve sağlık sistemlerinin kapasitesini zorladığını da aktardı.
Aşı eşitsizliği
Dünyanın, Covid-19 ile mücadele unsurlarını kullanarak Omicron'un etkisini azaltma kapasitesine sahip olduğunu vurgulayan Ghebreyesus şunları söyledi:
"COVAX programı kapsamında 1 milyar dozun üzerinde aşı bağışlanmış olması gurur vericidir. Bu tabii ki yeterli değildir ve daha fazlasını yapmamız gerekmektedir. Omicron'un yayıldığı bu günlerde aşı yaptıramamış kişilere aşı ulaştırılması her zamankinden daha önemlidir.
“Aşıya erişimde eşitsizlik Covid-19 ile mücadeleyi olumsuz etkiliyor. Mevcut durumu değiştirmezsek aşı eşitsizliğinde daha yıkıcı bir döneme gireceğiz.”
Aşıların güncellenmesi
Aşıların güncellenmesi konusuna da değinen Ghebreyesus, mevcut aşıların Omicron'a karşı daha az etkili olabileceğini fakat ciddi hastalık ve ölüm riskine karşı aşıların hala etkili olduğunun altını çizdi:
“Omicron ve sonraki varyantlara karşı yeni aşı formüleri geliştirilmekte ve etkililik oranına dair değerlendirmeler yapılmaktadır.
“Omicron'un küresel olarak yayıldığı ve yeni varyantların ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğu şartlarda salgında sona yaklaştığımız asla söylenemez.”
Omicron hakkında ne biliniyor?Bilim insanları, çok sayıda mutasyon içeren Omicron varyantının, mevcut Delta varyantından daha hızlı yayılabileceğine ortaya koydu. Nitekim hastalığın yayılış hızı da bilimsel verilerle paralel ilerledi. Omicron varyantı, daha önce hiç görülmeyen farklı mutasyonların yanı sıra daha önce görülen mutasyonları da içeriyor. Bu mutasyonların çoğu, virüsün dikensi protein kısmında oluşmuş. Aşıların çoğu bu kısmı hedef alıyor. Bu nedenle yeni varyantta etkili olup olmayacakları sorusu endişe yaratıyor. Standart testlerde bu varyantta "S geni eksikliği" gözleniyor. Delta varyantında çoğu zaman bu eksiklik söz konusu değil. Yani S geni eksikliği Omicron varyantına dair bir ipucu olabilir. Ama tüm S geni eksiklikleri Omicron olmayacağından kesin sonuç almak için tam gen dizilimi gerekiyor. Omicron'un Delta varyantından farklı semptomlar gösterdiği, örneğin koku ve tat kaybına yol açmadığı yönünde bazı işaretlerin olduğu, ama kesin sonuca varmak için henüz çok erken olduğu belirtiliyor. DSÖ, Omicron'un daha çok üst solunum yollarını etkilediğini söylüyor. Aşı etkili mi?Covid-19 hatırlatma aşısının Omicron varyantı üzerindeki etkisi üzerine İngiltere’de yapılan bir ön araştırmanın sonuçlarına göre, üçüncü aşı, hastalığı şiddetli geçirmeyi "yüzde 85 oranında engelleyebilir". Bu oran, diğer varyantlar üzerinde aşının sağladığı orandan bir miktar daha az. Ancak bilim insanları, bu düşüşe karşın, hatırlatma aşısının insanların hastanelere yatışı üzerinde önleyici etkisini de gösterdiğini açıklıyor. Mevcut aşılar, aşırı mutasyona uğramış olan Omicron'a göre tasarlanmadı. Bu nedenle erken sonuçlar bu varyanta karşı aşı etkinliğinin azalacağını gösteriyor. Pfizer/Biontech hatırlatma aşısının etkinliğinin yüzde 80 ila 85,9 arasında kalacağı değerlendiriliyor. Bu oran Delta varyantında yüzde 97 oranındaydı. Ancak aşının yanında T hücreleri gibi vücudun doğal savunma mekanizması da önemli bir faktör. Yapılan modelleme, bu mekanizmanın Omicron karşısında nasıl etki yapabileceğini değerlendiremiyor. Öte yandan Imperial College London'daki başka bir araştırma, hastalığa yeniden yakalanma riskinin Omicron varyantında Delta'dan 5,4 kat daha fazla olduğunu ve Omicron'un Delta'dan daha hafif geçmeyebileceğini öngördü. Araştırmada Covid-19'u geçirmiş olmanın Omicron'a karşı yüzde 19, iki doz aşı olmuş olmanın da yüzde 20 koruma sağlayabileceği belirtildi. |
(TP)
