Çeşitli cezaevlerinde 1000 kadar hükümlü ve tutuklunun, F tipi cezaevlerinin açılmaması için başlattıkları eylemi bugün 17 kişi F tipi cezaevlerinde tecridin kalkması ve insanca yaşam koşulları talebiyle sürdürüyor.
Eylemin başladığından bu yana; 19 Aralık 2000'de cezaevlerine düzenlenen operasyonlarda ikisi jandarma 30, ölüm oruçlarında 51, kendini yakma yoluyla 5, tedavi sırasında iki, Küçük Armutlu'da ölüm orucu yapılan evlere düzenlenen operasyonda 4, intihar yoluyla iki, Hollanda'da bir saldırı sırasında bir kişi hayatını kaybetti.
Taksim'de 6 kişi
Taksim'de "Ölüm orucu" destekçisi olduğu açıklanan bir kişinin intihar saldırısı sonucunda eylemci, polis ve sokaktan geçenlerden toplam 6 kişi öldü.
Ölüm oruçlarında ölenlerin 21'i kadın, 30'u erkekti. Eylem sırasında sağlık durumlarının kötüleşmesi nedeniyle hastaneye kaldırılan 13 erkek, 9 kadın eylemci öldü.
Cezaevinde, evde, Hastanede
Eylemlerini sürdürürken cezaevinde ölenlerin 2'si kadın, 11'i erkekti. Sağlık durumları nedeniyle tahliye edildikten sonra ölüm orucunu sürdüren 3 kadın 4 erkek de hayatını kaybetti.
Ölüm oruçlarına dışarıdan destek veren 7 kadın, 2 erkek de ölüm orucu sırasında öldü.
Ölüm oruçlarında çok sayıda kişi sağlığını kaybetti. Türkiye İnsan Hakları Vakfı, tedavi hizmetleri için bir kampanya açtı.
17 kişi eylemi sürdürüyor
Halen hastanelerde 11, dışarıdan destekçi 1 ve cezaevlerinde 5 olmak üzere toplam üçü kadın 17 kişi halen ölüm orucunda.
Nihat Palabıyık, Yavuz Ateş, İmdat Bulut (İzmit Devlet Hastanesi); Zeliha Ertük, Berkan Abatay, Mehmet Karaman, Ali Şahin Takirdağ (Bayrampaşa Devlet Hastanesi); Serdar Karabulut Tanju Mete, Özlem Türk (Ankara Numune Hastanesi); Mesut Akbulut, (Edirne F Tipi Hapishanesi), Sinan Akbayır (İzmir Yeşiyurt Devlet Hastanesi); Şengül Arslan (Bakırköy Kadın Ve Çocuk Tutukevi); Erkan Koncuk, Yusuf Arıcı (Sincan F Tipi Cezaevi) ve Feride Harman destekçi olarak dışarıdan sürdürüyor.
F tipi cezaevleri inşaatlarının hızlandığı yolundaki haberler DHKP-C, TKP (ML), TKİP davası hükümlü ve tutuklusu 1000 kişilik grup açlık grevi ve ölüm orucu eylemlerini başlattılar.
Yaşar Kemal, Oral Çalışlar devrede
Aralık 2000 günlerinde Yaşar Kemal, Oral Çalışlar, Fazilet Partisi milletvekili Mehmet Bekaroğlu ile Türk Tabipleri Birliği (TBB) ve Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) temsilcilerinden oluşan arabulucu heyeti taraflara günler süren görüşmeler yaptı.
Görüşmelerin tıkandığı bir noktada, "Hayata Dönüş Operasyonu" adı verilen, açlık grevlerinin sürdüğü cezaevlerine yapılan operasyonda iki jandarma erinin de aralarında bulunduğu 30 kişi öldü.
Operasyon sonrası, açlık grevi ölüm orucu yapmayanların da aralarında bulunduğu çok sayıda tutuklu ve hükümlü henüz "hizmete" açılma durumunda olmayan F tipi cezaevlerine sevk edildiler.
Eylem genişledi
Bunun üzerine, eylem F tiplerine götürülen radikal sol grup üyelerinin katılımıyla genişledi.
Dışarıdan destek grevlerinin sürdüğü Küçük Armutlu ve Okmeydanı Alibeyköy'deki evlere güvenlik kuvvetleri operasyonlar düzenledi.
Üç kapı, Üç kilit
İstanbul, Ankara ve İzmir barolarının başlattığı "üç kapı, üç kilit" kampanyası kamuoyundan destek almakla birlikte, Adalet Bakanlığı'nı harekete geçiremedi.
Bugün ölüm orucunu sürdürenler 26 Eylül 2002'de eyleme başlayan 7. gruptan oluşuyor.
19 Aralık Operasyonunda Ölenler:
Bayrampaşa: Cengiz Çalıkoparan, Ali Ateş, Mustafa Yılmaz, Murat Ördekçi, Nilüfer Alcan, Fırat Tavuk, Aşur Korkmaz, Şefinur Tezgel, Yazgül Güder Öztürk, Gülser Tuzcu, Seyhan Doğan, Özlem Ercan.
Ümraniye: Ahmet İbili, Ercan Polat, Umut Gedik, Ata Akçagöz, Rıza Poyraz ve Kimlikleri Belirlenemeyen İki Kişi.
Çanakkale: Fidan Kalşen, Fahri Sarı, Sultan Sarı, İlker Babacan
Bursa: Murat Özdemir, Ali İhsan Özkan
Çankırı: İrfan Ortakçı, Hasan Güngörmez
Uşak: Berrin Bıçkılar, Yasemin Cancı
Ceyhan: Halil Önder
Operasyonda, Ümraniye Cezaevi'nde jandarma astsubay Nurettin Kurt, Çanakkale Cezaevi'nde de Mustafa Mutlu adlı Jandarma Eri Öldü.
Hapishanede ölen 38 kişinin isimleri:
Cengiz Soydaş, Adil Kaplan, Bület Çoban, Fatma Ersoy, Nergiz Gülmez, Tuncay Günel, Celal Alpay, Abdullah Bozdağ, Erol Evcil, Murat Çoban, Gürsel Akmaz, Endercan Yıldız, Sibel Sürücü, Hatice Yürekli, Sedat Karakurt, F. Hülya Tümgan, Hüseyin Kayacı, C.Tayyar Bektaş, Veli Güneş, Aysun Bozdağ, Ali Koç, Muharrem Horoz, Ali Ekber Barış, Tülay Korkmaz, Ali Çamyar, Zeynel Karataş, Yusuf Kutlu, Yeter Güzel, Doğan Tokmak, Meryem Altun, Okan Külekçi, Semra Başyiğit, Fatma Bilgin, Lale Çolak, Melek Birsen Hoşver, Gülnihal Yılmaz, Fatma Köse, Hamide Öztürk, Canan Kulaksız, Şenay Hanoğlu.
Ölüm orucu 19 Aralık operasyonundan sonra da devam etti, tahliye edillen tutuklu ve hükümlüler tahliye olduktan sonra da eylemlerine devam etti.
Tahliye Olduktan Sonra Ölüm Orucunu Sürdürürken Ölenler:
Uğur Türkmen
M. Gökhan Özocak
Sevgi Erdoğan
Osman Osmanağaoğlu
Gülay Kavak
Gümüş Şahingöz
Abdulbari Yusufoğlu
Ali Rıza Demir
Ayşe Baştimur
Zeynep Arıkan Günboğa
Tuncay Yıldırım
Protesto Amacıyla Kendini Yakanlar
Kazım Gülbağ
İbrahim Erler
Eyüp Savur
Nail Çavuş
Muharrem Çetinkaya
Tedavi Sırasında Ölenler
Mustafa Coşkun (Açlık Grevi Eylemcisi)
Hıdır Demir (Sincan F Tipi)
5 Kasım Küçükarmutlu Operasyonunda Ölenler
Arzu Güler (Destekçi Ölüm Orucu Eylemcisi)
Sultan Yıldız (Refakatçi)
Bülent Durga (Refakatçi)
Barış Kaş (Refakatçi)
Tecrit Uygulaması Sonucu İntihar Edenler
Halil Koçyiğit
Volkan Ağırman
Saldırılar Sonucu Ölen
Cafer Dereli 9 Aralık 2001 (Hollanda'da destekçi ölüm orucu eylemcisi)
İntihar Saldırısı Sonucu Ölenler
Gültekin Koç
Naci Canan Tuncer (Polis)
Uğur Bülbül
Tuncay Karataş
Halil İbrahim Doğan
Amanda Rigg (turist) (HA)