Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği’nin olağanüstü hal (OHAL) konulu raporu, kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile Türkiye’nin yönetiminde gerçekleştirilmek istenen yapısal dönüşümü inceliyor.
İsmet Akça, Süreyya Algül, Hülya Dinçer, Erhan Keleşoğlu ve Barış Alp Özden’in hazırladığı 120 sayfalık “Olağanlaşan OHAL: KHK’ların Yasal Mevzuat Üzerindeki Etkileri” başlıklı bu raporda, OHAL sürecinde çıkarılan KHK’lar incelendi.
Raporda, “KHK’ların, ülkenin siyasal, toplumsal, iktisadi yapılarına ve ilişkilerine yönelik gerçekleştirmeyi hedeflediği, mikro ve makro düzeylerde değişiklikler” ortaya konuldu.
OHAL raporunda, 30 KHK’da, mevzuatta değişiklik yapan maddeler çeşitli konu başlıkları altında tasnif edilerek inceleniyor ve bu maddelerle hangi kanunlarda ne yönde değişiklik/ekleme/çıkarma yapıldığı listeleniyor.
İç güvenlikten eğitim ve sağlığa...
10 Ocak 2018'de yayınlanan raporda yer alan bilgilere göre, olağanüstü halin ilan edildiği 20 Temmuz 2016 tarihinden bugüne dek toplam 1194 maddeden oluşan 30 adet OHAL Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yayınlandı ve bunlarla mevzuat alanında toplam 1000 maddenin üzerinde yeni düzenleme yapıldı. [Ocak 2017 tarihli raporun yayınlanmasının ardından, 31. KHK yayınlandı.]
Bu düzenlemelerle, milli savunma ve iç güvenlikten yargı ve personel rejimine, ekonomi ve sosyal güvenlikten idari yapıya, eğitim ve sağlığa kadar birçok alanda devlet-toplum ilişkilerini yeniden yapılandırmayı amaçlayan değişikliklere gidildi.
Raporun hazırlanma amacı şöyle ifade ediliyor: “OHAL KHK’ları eliyle Türkiye’nin yönetsel yapısında ve yasal rejimde gerçekleştirilmek istenen yapısal dönüşümün bir tahlilini yapmak; böylece siyasi iktidarın, olağanüstü rejim usullerini kullanarak siyasi/hukuki/ toplumsal kurumları nasıl yeniden yapılandırdığını anlamaya katkı sunmak…”
49 sağlık kuruluşu kapatıldı
Raporda, OHAL KHK’larıyla ilgili şu bilgiler yer aldı:
“Bugüne kadar [Ocak 2017] çıkarılan KHK’larla 49 özel sağlık kuruluşu, özel öğrenci yurtları ve pansiyonları da dahil olmak üzere 2 bin 271 özel öğretim kurum ve kuruluşları, 146 vakıf ve 1427 dernek, 15 vakıf yükseköğretim kuruluşu ve 19 sendika kapatıldı.
“KHK’lar eliyle kapatılan gazete ve dergiler, yayınevi ve dağıtım kanalları ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sayısı ise, 24 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, kapatılma kararları kaldırılan 26 adedi hariç, toplam 148’e ulaştı.
“Kapatılan medya ve basın kuruluşlarının 71’i özel radyo ve televizyon, 77’si ise gazete/dergi/yayınevi/dağıtım kanalından oluşuyordu.
“TMSF’nin Temmuz-Eylül 2017 dönemini kapsayan Üç Aylık Raporuna göre aktif büyüklüğü 47 milyar TL’ye yaklaşan toplam 1022 şirket ve ticari işletmeye kayyım atandı. Bu işletmelerde istihdam edilen çalışan sayısı yaklaşık 49 bin 928 kişiydi. (AS)
* “Olağanlaşan OHAL / KHK'ların yasal mevzuat üzerindeki etkileri” başlıklı raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.