İstanbul Kürt Enstitüsü Başkanı Sami Tan Diyarbakır, Şırnak ve Hakkari’de Kürtçe eğitim vermek üzere açılan okulların mühürlenmesini bianet’e değerlendirdi.
Okulların mühürlenmesini “Hükümetin süreçten Kürtlerin anladığını anlamadığını gösteriyor” diye yorumlayan Tan, anadilinde eğitimin sürecin kilit noktasında olduğunu belirtti.
Kürtçe okullarla “Kürt halkının devletin kabul etmek istemediği pratik adımları tek yanlı olarak hayata geçirdiğini” belirten Tan Kürt halkının geri adım atmayacağını söyledi.
Hükümet süreçten ne anladı?
Tan, okulların mühürlenmesinin Kürt halkı açısından kabul edilebilir olmadığını, bunun hükümetin süreçten Kürtlerden farklı bir şey anladığını gösterdiğini söyledi.
“Kürt halkı ve Kürt hareketi çözüm derken Kürt sorununun çözümünü anlıyor. Bu da Kürt kimliğinin tanınması, Kürtlerin demokratik haklarının yasal statüye kavuşturulmasını içeriyor. Bu anlamda yasal ve anayasal değişiklikleri öngörüyor.
“Hükümet yetkililerinin görüşlerine baktığımızda çözüm sürecinden PKK’nin silahsızlanmasını anladığını görüyoruz. Bu anlamda çözüm süreci açısından ciddi bir sorunla karşı karşıyayız.
“Kürt hareketinin mücadelesi çok farklı boyutları olan bir şey. Ortadoğu gibi bir bölgede kendi demokratik haklarını kazanmadan, kimliğini özgürce ve eşit temelde yaşamaya kavuşmadan silahların devreden çıkacağını çok düşünmüyorum.”
“Yetkililer işi yokuşa sürdü”
“Süreç ilerleyecekse bu farklılığın giderilmesi gerekiyor” diyen Tan, Kürt halkının kendi demokratik haklarını kullanmalarının önünün açılması gerektiğini söyledi.
“Devlet yetkilileri pekala ‘biz bu okullara yasal statü veremeyiz şu anda’ deyip fiili olarak okullara göz yumabilirdi. Bu, Kürtler açısından farklı olurdu. Materyal anlamında, öğretme anlamında sıkıntılar var. Aileler bunu göze alıp tercih yapmışlar. Sorunlar farklı şekilde çözülebilirdi. Bunun yerine yetkililer kapıları kapatıp işi yokuşa süren bir yaklaşımda oldu.”
“Anadilinde eğitim çözüm sürecinin kilidi”
Anadilinde eğitimin çözüm sürecinin en önemli başlıklarından biri olduğunu belirten Tan şöyle konuştu:
“Kültürel kimliklerin yaşayabilmesinin gereği bu dili yaşatabilmek. Bu koşullarda eğitim dili olmadan, resmi statüye kavuşmadan dilin yaşaması mümkün görülmüyor. Anadilinde eğitim meselesi kilit noktadır.
“ Anadilinde eğitimde sağlıklı uygulamak için yerinden yönetimle bu yapılmalı. Böylece kültürün dokusuna uygun eğitim sistemi olur, materyal, öğretmenler ve fiziki koşullar anlamında ihtiyaçlar yerinde belirlenip yatırım yapılabilir.”
Tan, anadilinde eğitimin ilköğretimde hatta okul öncesinde başlamasının önemli olduğunun altını çizdi.
“Tek yanlı çaba”
Tan, Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç’ın okullarla ilgili “propagandaya ve provokasyona dönük çalışma” sözlerini “mühürlemenin kendisi provokasyondur” şeklinde yanıtladı.
“Kürt halkı devletin kabul etmek istemediği pratik adımları tek yanlı olarak hayata geçirmeye çalışıyor. Provokasyon yok, sürecin yürümesi için devleti zorlama çabası var. Bunu da demokrat ve barışçı yöntemlerle oluyor. Anadilinde eğitim için kendi imkanlarıyla pratik adımlar atmak neden provokasyon olsun.”
Tan, okulların mühürlenmesinin çözüm süreci için kriz olacağını öte yandan bu konuda çaba yürüten Kürt halkının geri adım atacak gibi durmadığını söyledi.
“Engellemelere rağmen çalışmalar başka araç ve yöntemle bularak yürüyecek. Çözüm sürecinin yürümesi isteniyorsa en başta dil alanında pratik adımların atılması gerekiyor.
“Devletin fiili, tek yanlı çabalarını bir yana bırakalım, kendi attığı adımlarda da ciddi olmadığını görüyoruz. Seçmeli derslerde öğretmen tayininde, derslerin açılmasında fiili engeller var.”
Üç okul
KURDİ-DER, MAPER ve Eğitim Sen, 15 Eylül Pazartesi günü Diyarbakır Bağlar ilçesinde bulunan Dibistana Seretayî a Ferzad Kemangar-Ferzad Kemanger İlkokulu,Şırnak Cizre ilçesinde Dibistana Seretayî a Berîvan-Berivan İlkokulu veHakkari Yüksekova ilçesinde Üveyş Ana İlköğretim Okulu’nu açtı.
Diyarbakır ve Hakkari’deki okul dün İçişleri Bakanlığı’nın talimatıyla Cumhuriyet Savcılığı’nın soruşturmasının ardından, Şırnak’taki okul ise bu sabah mühürlendi.
Diyarbakır’daki okulun mührü bugün çocuklarına Kürtçe eğitim vermek isteyen velilerce söküldü; Kürtçe eğitim yeniden başladı. Cizre'de engellenen eğitim boş bir sınıfta başlatıldı. (BK)
