Fotoğraf: Anadolu Ajansı (Arşiv)
Özgürlük için Hukukçular Derneği Marmara Hapishane Komisyonu, her ay Marmara Bölgesi’ndeki cezaevlerine düzenli olarak yaptıkları ziyaretler sonucunda yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladıkları üç aylık raporu kamuoyu ile paylaştı.
Ocak, Şubat ve Mart ayları boyunca yapılan ziyaretlerde ciddi hak ihlallerinin yaşandığının anlatıldığı raporda, koronavirüs nedeniyle tutukluların tehdit altında olduğu kaydedildi.
TIKLAYIN - Hapishanelerde Covid-19'a Karşı Gereken Önlemleri Sıraladılar
“Eldiven ve maske yok”
Rapordan öne çıkanlar şöyle:
*Silivri 5 No’lu L Tipi Cezaevi ve Metris cezaevlerinde görüşe gelen tutuklularda eldiven, maske olmadığı görülmüş ve bu sağlık malzemelerinin kendilerine verilmediği tarafımıza iletilmiştir. Hapishanedeki personelin bir kısmının maske takarken bir kısmının takmadığı ve eldiven de kullanmadıkları görülmüştür.
*Tutuklulardan tarafından kendilerine herhangi bir temizlik ürünü, maske, losyon, kolonya, eldiven, deterjan veya dezenfektan dağıtılmadığı, talep edildiğinde de idarenin “temizlik malzemelerini kantine göndereceğiz, siz oradan satın alacaksınız.” şeklinde cevap verdiği iletilmiştir.
*Virüs salgınının ülkede görünmesinden bu yana koğuşların yalnızca bir kez kabaca dezenfekte edildiği öğrenilmiştir.
*Tutuklulara günlük yemekleri ve besinleri veren personelin gerekli hijyenik önlemleri almadığı, çıplak el ile ekmek vs. gibi besinleri verdiği ve infaz koruma memurlarının aramalarda odalara maskesiz ve eldivensiz girdikleri ve bu şekilde arama yaptıkları, tutuklu ile temas edilen noktalarda da salgına ilişkin henüz herhangi bir önlem almadıkları öğrenilmiştir.
"Avukatlara da maske verilmiyor"
*İdare tarafından hastane sevklerinin tamamen durdurulduğu ve şifahen acil bir durumda sevk olacak olursa hapishaneye dönen mahpusun da 14 gün karantinada kalacağı tutuklulara bildirilmiştir. Bu doğrultuda tedavisi devam eden kanser hastaları ile devam eden hastalıklarına ilişkin hastaneye sevk olması gereken tutuklular hastanelere sevk edilmemektedir.
*Gebze Kapalı Kadın Cezaevi’nde açık ve kapalı görüşler askıya alınmıştır. Avukat görüşleri kapalı görüş şeklinde yaptırılmaktadır. Avukatlara maske, eldiven gibi malzemeler verilmediği gibi mahpusların da maske takmadığı görülmüştür. Yine infaz koruma memurlarının bir kısmında maske olduğu görülmüşse de büyük çoğunluğunda maske ve eldiven olmadığı görülmüştür. Koğuşlar dezenfekte edilmiş, mahpuslara temizlik malzemeleri verilmiştir. Buna rağmen infaz memurları sabah ve akşam sayımlarına kalabalık şekilde geldiği ve maske takmadıkları öğrenilmiştir.
İşkence ve Kötü Muamele
*Şubat ayında Bakırköy Kadın Cezaevi’nde rutin aramalar dışında cezaevi müdürlerinin de katılmış olduğu baskın aramalar yapılmış, bu aramalarda Zozan Çiçek ile bir grup tutuklu darp edilmiştir.
*Tekirdağ 1 No’lu F Tipi Cezaevi’nde rastgele bir odaya yapılan baskın arama sırasında tutuklulara çıplak arama dayatıldığı, kabul edilmeyen tutukluların darp edildiği öğrenilmiştir.
*Maltepe 1 ve 2 No’lu L Tipi Cezaevi’nden Bandırma ve Afyon Cezaevlerine sürgün edilen tutuklulara hapishane girişlerinde çıplak arama dayatılmıştır. Tutuklular insanlık onuru ile bağdaşmayan çıplak arama dayatmasını kabul etmedikleri için şiddet ve işkenceye maruz kalmışlardır.
Tecrit
*Bolu F Tipi’nde ortak alana çıkma hakkı ayda 40 saatten 4 saate indirilmiştir. Hükümlü ve tutuklular sürekli olarak aynı kişilerle ortak alana çıkarılmaktadır.
*Silivri 5 No’lu L Tipi ve Kapalı Cezaevi’nde haftalık spor etkinliği saatinde koğuşta arama yapılarak spor etkinliği engellenmektedir. Yine açık görüş haftalarında yeterli memur yok denerek spor etkinliğine tutuklular çıkarılmamaktadır.
*Maltepe Cezaevinde her bir koğuş ayrı olmak üzere haftalık 1 saat spor dışında herhangi bir kültürel veya sosyal aktivitenin ve ortak alan kullanımının olmadığı öğrenilmiştir.
*Bolu Cezaevi’nde tutuklu Nurullah Semo, tutuklu olmasına rağmen tek kişilik hücrede tutulmakta bu suretle kendisine mutlak tecrit dayatılmaktadır. Kendisi ile yaptığımız görüşmede infaz memurlarının sistematik bir şekilde kendisine dönük hakaret ve tehditvari söylemlerde bulunduğunu iletmiştir.
*Edirne F Tipi Cezaevi’nde de benzer bir durum yaşanmakta, 3 hücrede kalan 8 tutuklu, diğer hücrelerde kalanlarla ortak sohbet, spor hakkı ve sosyal aktivite hakkının idare tarafından 2017 Haziran ayından görüşmenin yapıldığı tarihe kadar kullandırılmadığı belirtilmiştir. Tutuklular, diğer tutuklularla bir araya gelme, spora çıkma ve sohbet hakları engellendiği için çim saha ve spora da çıkmama kararı aldıklarını belirtmişlerdir.
*Raporun sonuç kısmında ise koronavirüs salgınına ilişkin cezaevlerindeki tutukluların acil tahliye gerekliliğine dikkat çekildi. (EMK)
