*Bu haber, Atölye BİA İletişim Platformu atolyebia.org'da yayınlandı.
Erken seçim tartışmaları sürerken seçmenlerin yüzde 16’sını oluşturacak olan Z kuşağının en büyük dertlerinden biri olan Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) kredi borçlarına dair siyasi partiler neler planladıklarını bianet’e anlattı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Deva Partisi, Gelecek Partisi ve Demokrat Parti, KYK kredilerinin ödenememesi durumunda getirilen faizlerin silineceğini söylerken, Halkların Demokratik Partisi (HDP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ile Saadet Partisi borçların tamamen silineceğini vurguladı. AKP ve MHP’den yanıt alınamadı.
Üniversite mezunları, eğitim hayatları sırasında aldıkları KYK kredi borcuyla da boğuşuyor. Milyonlarca gencin yararlandığı KYK kredilerini 5 milyonu aşkın genç ödeyemezken, toplam borç 5,5 milyar dolara dayandı.
Halihazırda 1 milyon gencin almaya devam ettiği krediler ise 2022 yılı için lisans öğrencilerinde 850, yüksek lisans öğrencilerinde bin 700, doktora öğrencilerinde 2 bin 550 lira oldu. Bu yıl itibarıyla 850 lira burs alan bir lisans öğrencisinin 4 yıllık okulu bittiğinde ödemesi gereken miktar 40 bin lirayı aşıyor. Her ödenmeyen ay içinse aylık yüzde 1,40 oranında faiz ekleniyor. CHP’nin yayınladığı verilere göre ise ödenemeyen borçlar nedeniyle 400 bini aşkın üniversite mezununun evine icra gittiği iddia edildi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Gençlik Kolları Başkanı Cem Aydın, DEVA Partisi Gençlik Politikaları Başkanı Doğa Şanlıoğlu, HDP Gençlik Meclisi Sözcüsü ve Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ, Türkiye İşçi Partisi (TİP) Gençlik Sekreteri Arzum Yalçın, İyi Parti İstanbul Gençlik Kolları Başkanı Hamza Yurtsever, Gelecek Partisi İstanbul Gençlik Kolları Başkanı Semih Kolsuz, Demokrat Parti İstanbul Gençlik Politikalarından Sorumlu İl Başkan Danışmanı Alp Kaan Çetin ile Saadet Partisi İstanbul İl Gençlik Kolları Başkanı Yaşar Ahmet Akkuzu, gençlerin en büyük problemlerinden biri olan KYK borçlarına dair ne planları olduğunu yanıtladı.
CHP: KYK kredi faizleri silinecek
İktidara gelmesi durumunda gençlere 6 vaat açıklayan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) adına konuşan İstanbul Gençlik Kolları Başkanı Cem Aydın, “Genel Başkanımızın açıkladığı, gençlere 6 vaadinden biri KYK faizlerinin silinmesi. Biz, öğrenci arkadaşlarımızın aldığı KYK kredilerini aldıkları şekliyle faiz uygulanmadan, onları zorlamayacak bir ödeme süreciyle ödemelerini sağlayacağız. Yani arkadaşımız 850 TL aldıysa 1500 TL ödemeyecek. Aldığı kadar ödeme yapacak, tabii bunu da kolaylaştıracağız” diye konuştu.
Gençlerin bir kısmının KYK kredilerinin tamamının silinmesini istediklerine değinen Aydın, tamamen silinmesinin mümkün olmadığını belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Bir kere, KYK'den burs alan arkadaşlarımızın harcadığı bir emek var. Tam burslu, ders takipleri yüksek, dezavantajlı arkadaşlarımız bu burstan yararlanıyor. Kredi kullananlar ise burs kriterlerini karşılamadığı için krediye yönlendiriliyor ve bu şekliyle bu krediyi kullanıyorlar. Tabii ki öğrenci arkadaşlarımızın hayatlarını kolaylaştıracağız ama bunu adil bir şekilde yapmak gerek. Bunun için de burs olanaklarını artırıyoruz. Her öğrenciyi KYK'ye muhtaç etmek, çok yanlış bir politika.”
HDP: Kredi sisteminin ortadan kaldırılması gerek
Öğrencilerin ulaşımına ve beslenmesine yetmeyen paranın katlanarak kendilerinden alındığını belirten HDP Gençlik Meclisi Sözcüsü ve Diyarbakır milletvekili Dersim Dağ, şunları söyledi:
“Bunun adı tefeciliktir. Milyonlarca genci mağdur eden KYK borcunun yapılandırılması değil, tamamen silinmesi gerekir. Ayrıca, öğrencilere yaşanılabilir bir burs verilmesi, yani kredi sisteminin ortadan kaldırılması gerekiyor. Eğitimin özgür ve özerk kurumlarda eşit ve parasız hale getirilmesini savunuyoruz. Gerek yurtlarda gerekse evlerde kalan öğrencilerin ihtiyaç sınırına kadar elektrik, doğalgaz ve internetin ücretsiz olması gerektiğini söylüyoruz. Gel gör ki, bu ülkede temel bir haktan yararlanabilmek bile lüks algılanıyor. Yılgınlık yok, birlikte başaracağız."
TİP: Tüm borçları sileceğiz
Barınma ve beslenme gibi temel ihtiyaçların devlet tarafından karşılanması gerektiğini vurgulayan Türkiye İşçi Partisi (TİP) Gençlik Sekreteri Arzum Yalçın, şunları söyledi:
“Türkiye'de 5 milyondan fazla gencin KYK borcu olduğunu biliyoruz, biz bu borçların hepsini sileceğiz. Sadece faizlerin değil, taksitlendirme değil, tüm borçların silinmesini öneriyoruz. Öğrencilerin okurken çalışmak zorunda kalmayacağı, kültür sanat faaliyetlerine rahatça katılabilecekleri bir hayat inşa edebilmeleri için karşılıksız bir şekilde burs almalarını sağlayacağız. Kısaca öğrencilere burs değil, borç veren bu sistemi değiştireceğiz. Kaynak nerede diye soranlara da cevabımız AKP'nin sadece bütçede beş yandaş müteahhide akıttığı kaynağı olacak. Biz bu kaynağı kurutursak, öğrencilerin borçlarını silebiliyoruz."
İYİ Parti: Sosyal sorumluluk projeleri ile silinecek
Gençlerin maddi anlamda nefes almaları için çalışmalar yaptıklarını kaydeden İYİ Parti İstanbul Gençlik Kolları Başkanı Hamza Yurtsever ise planlarını şöyle anlattı:
“İYİ Parti olarak KYK borçlarının gençlerin sosyal sorumluluk projelerinde yer alarak borcunu ödemesine imkan sağlayacak bir proje geliştirdik. Bu proje kapsamında kredi borcu olan gençler yaşadıkları şehrin belediyelerinde ya da bakanlıklarda yürütülen sosyal sorumluluk projelerinde haftada birkaç saat çalışarak, bu borcunu ödeme imkanına sahip olacak. Böylece gençler hem sosyal sorumluluk projelerinde yer alarak hayata dair tecrübe edinip, farklı insanlara dokunacak hem de öğrenciyken kullanmak zorunda olduğu borcunu ödeme imkanına sahip olacak."
Gelecek Partisi: Burs imkanı artırılmalı
Gençlerin binlerce liralık borçla hayata adım attıklarını söyleyen Gelecek Partisi İstanbul Gençlik Kolları Başkanı Semih Kolsuz ise, “Kimse esasında borcu silinsin, havadan para alsın gibi bir istek sahibi değil. KYK borçlarının silinmesini isteyen gençlik, borçlarını ödeyecek şekilde bir işe sahip olamadığı ve bunun üzerine borçların altında ezilmek zorunda kaldığı için talepte bulunuyor” dedi.
Kolsuz partisinin vaatlerini şöyle sıraladı:
"Bizler KYK sorunun çözümünde krediden önce sosyal devletin gerekliliği olarak burs imkanlarının mümkün olduğu kadar arttırılmasını ilk adım olarak görüyoruz. Ve bununla birlikte üniversiteden mezun olan arkadaşlarımıza yeni istihdam alanları oluşturarak, öğrencilik yıllarında alınan kredilerin geri ödemesinde kolaylıklar sağlanacağını düşünüyoruz.”
Demokrat Parti'den kapsamlı çözüm vurgusu
Demokrat Parti İstanbul Gençlik Politikalarından Sorumlu İl Başkan Danışmanı Alp Kaan Çetin, iktidarın herkesten para almak istediğine değinerek, şunları ifade etti:
“Gelişmiş ülkelerde gençlere bu teşvikler verilir, bu yardımlar yapılır ama bunlar gençlerden kanırta kanırta geri alınamaz. Yapmayı planladığımız ilk çözüm önerisi aylık taksit ödemelerinin aylık gelirin makul bir oranını aşmaması olacak. Yeniden yapılandırmaların bozulmasına ilişkin koşulların öğrencilerin lehine iyileştirmesi yapılabilir.”
Saadet Partisi: Krediyi karşılıksız vereceğiz
Türkiye’de gençlerin hayat pahalılığıyla karşı karşıya kaldığını belirten Saadet Partisi İstanbul İl Gençlik Kolları Başkanı Yaşar Ahmet Akkuzu, öğrencilerin pahalılığın yanı sıra işsizlikle de boğuştuklarını değinerek gençlere dair programlarını şöyle açıkladı:
“Saadet Partisi olarak israfı durduğumuz vakit, umudunu yitirmiş milyonlarca gencin KYK borcunu ödemiş olacağız. Üniversite hayatına başlayan milyonlarca gence KYK kredilerini karşılıksız olarak vereceğiz. Eğitim ve öğretime harcanan paralar, betona harcanan paralardan daha kıymetlidir.”
Deva Partisi: Vaat değil çözüm
KYK borçlarını gençlerin büyük sorunlarından biri olarak gören DEVA Partisi Gençlik Politikaları Başkanı Doğa Şanlıoğlu, “Gençler vaat değil çözüm istiyor” dedi. Türkiye’nin en büyük kaynağının insan kaynağı olduğunu vurgulayan Şanlıoğlu, DEVA Partisinin gençlere vaatlerini şöyle sıraladı:
“Borcun peşin ödenmesi durumunda Yurt İçi ÜFE farkının yüzde 90’ı yerine tamamından vazgeçilmesini öneriyoruz. Aylık taksit ödemelerinin aylık gelirin makul bir oranını aşmaması gerektiğine inanıyoruz. Yeniden yapılandırmanın bozulmasına ilişkin koşulların öğrenciler lehine iyileştirilmesini öneriyoruz. İki yıllık geri ödemesiz dönemin iş sahibi olmayanlar için endeks uygulanmadan ertelenmesini öneriyoruz. Geri ödenecek borcun güncel değerinin hesaplanmasında doğrudan yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yerine Yİ-ÜFE ile aylık gecikme zammı oranlarından düşük olanının esas alınmasını öneriyoruz.”
(AYÖ/ÖAÇ/SO/NÖ)
