Öğrenciler ilköğretimden üniversiteye kadar müşteri olarak görüldükleri, ÖSS'nin de gerek dershaneler gerek özel okullar aracılığıyla bu durumun bir parçası olduğunu söyleyip ÖSS'nin kaldırılmasını talep ediyor.
Dershane ücretleri 4-5 bin YTL arasında değişirken naylon raporlar da 15 YTL'den 500 YTL'ye kadar alınabiliyor. Günde 250-300 soru çözen gençler hiçbir sosyal aktiviteye katılmıyor.
Özkan: Doktor sürümden kazanıyor
Cenk Burak Özkan, 17 yaşında, lise son sınıf öğrencisi. Özkan, 25 gündür okuluna gitmiyor. Raporu babasının tanıdık bir doktor arkadaşından kolayca alabilmiş. Özkan "Ya tanıdık bir hastane personeli, doktor bulmak ya da rüşvet vermek zorundasınız" diyor.
Öğrencilerin 25 gün raporlu, 20 günse raporsuz devam hakları var. Bu durumda bir öğrenci alacağı raporla toplam 45 okul günü okula gitmiyor.
Özkan'ın çok yakın bir arkadaşı doktora 15 YTL vererek rapor alabilmiş. 15 YTL'nin az olup olmadığı sorusuna Özkan'ın yanıtı şöyle:
"Öğrenci başı 15 YTL azmış gibi görünse de herkes rapor aldığı için doktor sürümden kazanıyor.Tabi öğrenciler de çok para vermemiş oluyor."
İstanbul öğrenci için pahalı
Özkan, "eşit ağırlık" alanından ÖSS'ye hazırlanıyor. Özellikle istediği herhangi bir bölüm yok. Özkan "Zaten alanım belli. Bu alanda tercih yapabileceğim bölümler de belli. İşletme, iktisat falan olur herhalde. Çok önemli değil" diyerek açıklıyor bu durumu.
Özkan'ın meslek edinmek için bölüm tercihi yokken İstanbul dışında herhangi bir üniversiteye gitmek istiyor. Çünkü Özkan, İstanbul'un öğrenciler için pahalı bir şehir olduğu görüşünde.
Özkan ailesi oğullarının ÖSS'ye hazırlanması dershane ücreti olarak 4 bin YTL ödemiş. Özkan bu durumun onda baskı yarattığını söylüyor.
"Ortada çok emek var. Ailem üniversiteye gidebilmem için fedakarlık gösterdi. Benim de onların bu davranışına layık olmam lazım."
Özkan, son bir yıl içinde hiçbir sosyal aktiviteye katılmadığını, sinemaya gitmediğini, arkadaşlarıyla çok sık görüşmediğini ve sadece ÖSS'ye hazırlandığını ve günlerini günde 250-300 soru çözerek geçirdiğini söylüyor.
ÖSS'nin kaldırılmasından yana olan Özkan, "195 dakika sığdırılmış bir gelecekten gelecek mi olur" diyor.
Okman: Küba'yla Türkiye'yi karşılaştırınca...
Deniz Okman üç yıldır ÖSS'ye hazırlanıyor. Okman, "ÖSS'de her yıl bir düzenleme yapılıyor ve her sene bu düzenlemeler yeni mağduriyetler yaratıyor. ÖSS kalksa da rahat bir nefes alsak" diyor.
Okman, "ÖSS gereksiz olduğu kadar da yıpratıcı. Bizler ÖSS öncesinde 14 yıl boyunca, okullarda ortalama ayda bir sınavlara tabi tutuluyoruz. Bu veriler kullanılsa yeteneklerimiz, ilgi alanlarımız belli olur. ÖSS'ye gerek kalmaz" diyor.
Ancak Okman ÖSS'nin kaldırılması için başka şartlara da gerek olduğunu şöyle açıklıyor:
"Örneğin Küba'da öğrenciler çok genç yaşlarda yeteneklerine göre yönlendiriliyorlar. Bunun Türkiye'de karşılığı yok. Eğitim sisteminin değişmesi lazım."
"Diploma sadece aile içinde statümü yükseltecek"
Ailesinin dershane için 5 bin YTL'yi gözden çıkardığını söyleyen Okman, "Üniversiteye sadece ailemi mutlu etmek için gidiyorum. Çünkü alacağım eğitimin beni mutlu etmeyeceğini ve aslında alacağım diplomanın da sadece ailemin karşısında statümü yükselteceğini biliyorum" diyor.
ÖSS'yi kazanamaması halinde en çok ailesinin tepkisinden çekinen Okman, "Yine 'Bütün sene gezdin, tozdun, ders çalışmadın' diyecekler öyle olmadığını bildikleri halde" diyerek ailece çıkılan pikniklerde bile test çözdüğünü ve son üç seneyi sosyalleşemeden geçirdiğini aktarıyor.
"İlköğretimden üniversiteye hepsi ticarethane"
Okman'ın kendinden büyük iki kardeşi var. Birisi İstanbul Üniversitesi'nde öğrenci. Okman "Kardeşim İstanbul Üniversitesi'nde yaşananları anlatıyor. Özelleştirmeye karşı çıkan öğrenciler baskılarla karşılaşıyor" diyor.
"Özelleştirme üniversiteye kadar her eğitim kurumunda var. İlköğretim okullarında bağış adı altında kayıt olmaktan tutun, abartılı dershane taksitlerine kadar eğitim almak için para veriyoruz."
"ÖSS insanı hasta ediyor"
Gözde Ege de ÖSS'ye hazırlanıyor. O da okuluna raporlar sayesinde devam ediyor. Doktor tanıdığı sayesinde rapor aldığını söyleyen Ege, "Parayla rapor alan çok arkadaşım var. Fiyatlar 500 YTL'ye kadar çıkıyor" diyor.
Ege de üniversiteye öğrenci için pahalı olmasından dolayı İstanbul dışında bir şehirde gitmek istiyor.
ÖSS'nin öğrenciler üzerinde psikolojik etkilerinin yanında fizyolojik etkilerinin de olduğu söyleyen Ege, "ÖSS'ye hazırlanan arkadaşlarımın ortak dertleri arasında baş ağrısı, sırt ağrısı, gerginlik, halsizlik ve asabileşme var" diyor.
Ege ÖSS'de başarısız olursa yapacak hiçbir planının olmadığını ifade ediyor.(EZÖ)