Türkiye’de öğrenci hareketi, her dönemde farklı taleplerle ortaya çıksa da baskılara karşı direniş geleneğini sürdürerek, toplumsal değişimin en önemli aktörlerinden oldu. Hareket, 2000’lerden itibaren eğitim politikaları, akademik özerklik ve toplumsal adalet talepleriyle ise giderek büyüyen bir direniş geleneğine dönüştü. Harç protestolarından Gezi Direnişi’ne, Boğaziçi eylemlerinden 6 Şubat depremleri sonrası protestolara kadar öğrenciler, hakları için sokakları ve üniversiteleri terk etmedi.
Türkiye’deki öğrenci hareketi, 2000’li yıllardan itibaren ise yeni bir döneme girdi. 2004-2006 yıllarında öğrenciler, üniversite harçlarına yapılan zamları ve özelleştirme politikalarını protesto etmek için eylemler düzenledi.
2011’de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ziyareti sırasında öğrencilerin protestolarına polis, sert müdahalede bulundu. Eylemler, akademik özgürlük taleplerinin öne çıktığı geniş çaplı bir harekete dönüştü. 2013’te Gezi Parkı’nda başlayan protestolarda da öğrenciler, direnişin öncülerinden oldu.
Barış Akademisyenleri'nin 2016 yılında "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisini imzaladıkları için ihraç edilmelerinin ardından öğrenciler, hocalarına sahip çıktı. Birçok üniversitede öğrenci toplulukları, "Hocama Dokunma" gibi sloganlarla açıklama yaparak ihraçları protesto etti. Derslerin boşaltılmasına karşı "Boş Üniversiteye Karşı Boş Dersler" gibi kampanyalar düzenlendi.
2018’de Boğaziçi Üniversitesi’nde kayyım rektör atanmasına karşı başlayan eylemler, akademik özerklik ve demokratik üniversite talebiyle ülke genelinde yankı uyandırdı.
6 Şubat 2023 Maraş depremleri sonrası öğrenciler, üniversitelerde barınma krizine ve hükümetin afet yönetimine karşı tepki göstererek çeşitli eylemler düzenledi. Depremzedeler için yurtların boşaltılması ve barınma sorununun çözülmemesi, öğrencileri harekete geçirdi.
İmamoğlu’nun tutuklanması
2025 yılına gelindiğinde ise İstanbul Üniversitesi rektörlüğünün İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ekrem İmamoğlu’nun diplomasını 18 Mart’ta iptal etmesi ve ardından İmamoğlu’nun gözaltına altına alınarak, 23 Mart’ta tutuklanmasıyla öğrenci protestolara başka bir boyut kazandı.
ODTÜ öğrencileri, İmamoğlu’nun tutuklanması üzerine tüm üniversitelilere 24 Mart için “akademik boykot” çağrısı yaptı ve bu çağrı vakıf üniversitelerine dek sıçradı.
İstanbul Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Galatasaray Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Marmara Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi ve Kadir Has Üniversitesi; Ankara’da Hacettepe Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi’nin bazı fakülteleri ile kampüsleri; İzmir’de Ege Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nde; Eskişehir'de ise Anadolu Üniversitesi'nde boykot eylemleri düzenlendi.
Okullara sığmayan öğrenciler, bulundukları kentlerin meydanlarına da akın etti.
Öğrencilerin başlıca talepleri: Tüm gözaltı ve tutuklamaların serbest bırakılması, akademi üzerindeki baskının ve polis şiddetinin son bulması.
Öğrenci protestolarının seyri ne aşamada? Birlikte bakalım.
İmamoğlu operasyonları: İstanbul ve Bursa'da çok sayıda gözaltı
26 Mart 2025
