"Kadınlara ama çok günah. Çünkü kocaları dayaktan öldürüyor ama layt (light) olsa, kadınlar öldürür. Küçük çocuklar kızları döver, babalar anneleri döver. Ama babaların eline ne geçti? Kadınlar çok önemli de değil. Çünkü ben bir kadının ayağına bastım, tokat yedim." Savaş Topçi.
"Bana göre kadınlar huysuzdur, olayı abartır. Bir erkek kahveye gidebilir, kadınlar komşularına giderler. Bir şey görünce hemen 'bana alır mısın?' olmayınca küserler. Bana göre erkekler kadınları dövmekte haklıdır. Bazı kadınlar da dünyaya şeytan olarak gelmiştir. Bazı kadınlar cadıdır, bazıları da delidir." Emrehan İzgi
Deniz: Çocukların gözlem ve duyarlılık şaşırttı bizi
Rabia Yılmaz, Savaş Topçi, Emrehan İzgi üç çocuk. Kadına yönelik şiddetle ilgili duygu ve düşüncelerini böyle dile getiriyorlar. Şahmaran Kadın Da(ya)nışma ve Araştırma Merkezi'nden Dilşa Deniz, çocukların mektuplarını okuduktan sonra uğradığı şaşkınlığı anlatıyor.
"Yanı başımızda her gün gördüğümüz şen şakrak, belki de hiçbir şeyi umursamadığını ve farkında olmadığını varsaydığımız çocukların gözlem, duyarlılık ve mantık derinliğini görüp, onların yansıttığı bu görüntüden yerimizi tespit etmemiz gerekir."
"Kız çocuklarının bakışı sevindirici"
Deniz kadın ve çocuklara yönelik şiddetin tanıkları olan çocukların yaşadıkları travmaları bu mektupların gösterdiğini söylüyor. Deniz erkek çocuklarından çok, kız çocuklarının duyarlılık geliştirdiklerini düşünüyor.
"Beni sevindiren kız çocuklarının bu konuya ilişkin bakış açıları. Belki onlar annelerinin, ananelerinin, büyük teyzelerinin, halalarının ve diğer büyüklerinin aksine, şiddete karşı direnci ve bu direncin kültürünü geliştirebilecekler. Erkek çocuklarını daha az 'erkek', daha çok 'insan' olarak yetiştirebileceğiz."
Çocuklar kadına şiddeti ve eşitliği yazdı
Deniz Şahmaran Kadın Da(ya)nışma ve Araştırma Merkezi'nin iki yıl önce başlattığı çocuklara yönelik "eşitlik" projesinde, kız ve erkek çocuklarına üç soru yönelttiklerini söylüyor.
"Sizce kadınlar ve erkekler eşit midirler? Bütün hak ve özgürlüklerden yararlanabiliyorlar mı?", "Değilse neden?" ve "Toplumda kadın sorunu nasıl çözülür?"
Deniz bu sorulara, çocuklardan aldıkları yanıtları bir kitap da topladıklarını belirterek "Kitapta 31 çocuğun kadına yönelik şiddetle ve eşitlikle ilgili söyledikleri var. Çocukların ifadelerine hiç dokunmamayı seçtik. Dokunmadan yayınladık" diyor.
2001 yılında kuruldu
Şahmaran Kadın Da(ya)nışma ve Araştırma Merkezi, kadına yönelik şiddetle mücadele etmek için 2001 yılında kurulan bir kadın derneği.
Kadına yönelik aile içi ve cinsel şiddet konularında şiddete uğrayanlara destek veriyor. Deniz "bu sorunu görünür kılmak istiyoruz" diyor: "Ayrıca sorunları kayıtlı hale getirmek, araştırmak yardımcı olmak amacımız. Yayınlarımızı da bu doğrultuda yürütüyoruz."
"Kadın ve Erkek Eşit midir?" adlı kitap Türkçe ve İngilizce olarak yayınlandı. Kitabı hem yayına hazırlayan hem de İngilizce çevirileri yapan Dilşa Deniz. Kapak tasarımı Oya Coşkun'a ait olan kitaba Finlandiya'nın Türkiye konsolosluğu maddi destek verdi.(AD/EZÖ))
