Fotoğraf: Canva
Doktor Nur Topçu, HPV (Human Papilloma Virus/İnsan Papilloma Virüsü) aşısı ve önlenebilir rahim ağzı kanser türleri hakkında farkındalık yaratmak amacıyla 2017'de "Kanser Olma, Aşı Ol" başlıklı bir proje başlattı.
Beş yıl boyunca projesine devam eden Topçu, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO/DSÖ) pandemi sonrası HPV nedenli kanserlerin arttığını açıklamasının ardından kampanyasını "Şimdi, Hemen! Kanser Olma, Aşı Ol" şeklinde değiştirdi.
Topçu, HPV'nin bir kadın hastalığı olduğuna dair yaygın bir kanı olduğunu belirtiyor. Oysa erkelerin de hastalığın taşıyıcısı olduklarının bilinmediğini ve bu konuda da farkındalık yaratmaya çalıştıklarını vurguluyor:
"HPV sadece kadınlarda görülmüyor"
"HPV yalnızca bir kadın hastalığı değil. Erkeklerde de görülen bir hastalık. Bu nedenle oğlan çocuklarını aşılamak bu hastalığı önlemek için atılacak büyük bir adım. Bu konuda farkındalık yaratmak büyük önem taşıyor. Özellikle de oğlan çocukları aşılamanın hem onları koruduğunu hem de hastalığın yayılma riskini azalttığını sayısız kez vurguladık. Projeye başlarken amacımız HPV farkındalığı yaratmak, erken tanının önemini hatırlatmak ve aşının ulusal aşı programına alınabilmesi için bir kamuoyu oluşturmaktı.
"Ben projeyi Fenerbahçe Lions Kulübü başkanlığım döneminde hazırladım. Daha sonra da 2022 dönem başkanı Özlem Abacı'nın da desteğiyle bu projeyi yeniden düzenledik. Projeyi hayata geçirdiğimiz ilk günden bugüne tüm süreçlerde üniversitelerle iletişim halinde olduk. Örneğin Özyeğin Üniversitesi Sosyal Sorumluluk dersinde öğrencilere dört sene bu konuyu anlattım. Daha sonra kadın dernekleriyle, okullarla, okul aile birlikleriyle iş birliği yaptık ve bu amaç doğrultusunda seminerler verdik."
"Pandemi sonrasında HPV nedenli kanserler arttı"
Pandemi sonrası HPV nedenli kanserlerde artış yaşanmasının ardından Topçu, kampanyasını revize ettiğini ve sloganı değiştirdiğini aktardı:
"Pandemi sonrasında 2021 yılında Dünya Sağlık Örgütü dünyada HPV ve HPV kaynaklı kanser teşhislerinin ve kanser ölümlerinin çok hızla arttığını fark etti ve eğer önlem alınmazsa çok daha hızlı bir artış göstereceğini öngördü. HPV'yi önlenebilir hastalık, kanser ve toplumsal hastalık kategorisine aldı. Üç aşamalı bir proje oluşturdu. Bu aşamalardan birincisi aşı farkındalığı ve korunma, ikincisi erken tanının önemi ve üçüncü aşama ise hastalığa yakalanmış olanlara iyi bakım sağlanması.
"HPV'nin bu kadar yayılmasının ve ölümlerin artmasının ardından biz de kampanya sloganında bir revizyon yaptık. 'Şimdi, Hemen! Kanser Olma, Aşı Ol' dedik. Bu süreçte Profesyonel İş Kadınları Derneği'nden (PWN) destek aldık aynı zamanda. Birçok dernekten de destek almaya hazırız. Desteğe çok ihtiyacımız var. Kadın örgütlerinin ve basın-yayının desteği bu farkındalığı artırmak için çok önemli.
"Amacımız aşıyı uygulanabilir yapmak"
"Önemli olan bu pahalı aşının devlet tarafından kız ve oğlan çocuklara uygulanabilir hale getirilmesini sağlamak. Tabii ki erken tanı da çok önemli. Erken tanı farkındalığını yaratmak da projede önem verdiğimiz bir başka nokta. Kadın-erkek toplumdan birçok insanla görüştük. İnsanlar bu durumun farkında bile değil. Erkekler hastalığın taşıyıcısı olabileceklerini bilmiyorlar ve bunun farkındalığından yoksunlar. Biz bu projeyle bu farkındalığı oluşturmak istiyoruz."
"Özellikle çocukların aşılanması önemli"
Topçu, son günlerde Sağlık Bakanlığı'ndan gelen HPV aşısı konusundaki 'Medeni Hal' şartını ise şu şekilde yorumladı:
"Sağlık Bakanlığı'nın böyle bir reaksiyon vermesi oldukça önemli. Emeklerimizin boşa gitmediğini gösteriyor. Kişisel görüşüme göre bakanlık öncelikle birtakım yanlış değerlendirmelerden ve anlaşılmalardan kaçınmak için 'medeni hal' vurgusu yapmış olabilir. Aslında aşı uygulanmaya başlandığında daha geniş gruplara da uygulanacaktır. 9-14 yaş arasındaki kız ve oğlan çocuklarının da zamanla uygulamaya dahil edileceğini ve dahil edilmesi gerektiğini düşünüyorum.
"Sağlık Bakanı da zaten aşı programı genişletilerek devam edilecek demiş. Bu sebeple herkesin aşılanması, özellikle çocukların dokuz on dört yaş arasında aşılanmaya başlaması zaten hastalığın yayılımı ve kontrolü açısından çok büyük bir fark yaratacaktır."
(ED/AÖ)