Göreve geldiği ocak ayında bir yıl içinde Guantanamo kampını kapatacağını açıklayan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı (ABD) Barack Obama, Kongre finansman talebini geri çevirmesine rağmen bir yol bulacağını söyledi.
Bush yönetimi, ABD'nin işgali altındaki Küba topraklarında bulunan Guantanamo'da, icat ettiği adlandırmayla "düşman savaşçısı" olarak nitelediği yüzlerce insanı yasadışı yollarla tutuyordu. Kampa ilk 20 kişi 11 Ocak 2002'de getirilmişti. Bugün Guantanamo'da 240 civarında kişinin tutulduğu tahmin ediliyor.
"Yasal karmaşa"
Dün yaptığı konuşmada kampı "yoldan çıkmış bir deney" olarak nitelendiren Obama, burada tutulan insanların dosyalarının incelendiğini belirtti. Obama, bazılarının sivil ABD mahkemelerinde, savaş suçu işlediği iddia edilenlerin askeri komisyonlarca yargılanabileceğini; bazıları hakkında salıverme kararı bulunduğunu ekledi. ABD başkanı "Amerika'ya yönelik tehdit ihtiva eden" fakat hakkında yeterli delil bulunmayan diğerlerinin de başka ülkelere götürülebileceğini söyledi.
Guantanamo ve Bush yönetiminin "terörle savaş"ı nedeniyle doğan yasal karmaşıklığın karşılaştığı en büyük sorun olduğunu vurgulayan Obama "Açık olmak istiyorum. Amacımız Guantanamo'yu ortadan kaldıracak bir yasal çerçeve oluşturmak. Uzatılmış tutukluluk kimse için kabul edilemez."
Cheney savundu
Bununla birlikte, tutukluların ABD'ye getirilmesini tepkiyle karşılayan Senato'da Demokratlar ve Cumhuriyetçiler birlikte hareket ederek 90'a karşı altı oyla Obama'nın Guantanamo'yu kapatmak için istediği 80 milyon dolarlık kaynağı somut bir plan ortaya koyana kadar reddetti.
Obama'nın bu karar üzerine yaptığı konuşmaya, önceki yönetimde başkan yardımcısı olarak görev yapan Dick Cheney cevap verdi.
"Hükümet Guantanamo'yu kapatarak Avrupa'dan kolayca alkış toplayacağını anladı. Fakat ABD'nin ulusal güvenliğine ve adalete hizmet edecek bir alternatif yaratmak zor."
Cheney, Guantanamo'da kullanılan ve işkence içeren sorgu yöntemlerini savundu. Bush ve kendisinini 11 Eylül 2001'den sonra ABD'ye yönelik yeni bir saldırı olmamasını sağladıklarını iddia eden Cheney, politikalarını bunun üzerine kurduklarını vurguladı.(EÜ)
* Bu haberi BBC, the Guardian ve NY Times'dan derledik.