ABD'nin yeni başkanı Barack Obama, Bush yönetiminin insanları yasadışı yollarla özgürlüklerinden alıkoyduğu Guantanamo kampının Ocak 2010'a kadar kapatılmasına dair kararnameyi imzaladı.
Bush yönetimi, ABD'nin işgali altındaki Küba topraklarında bulunan Guantanamo'da, icat ettiği adlandırmayla "düşman savaşçısı" olarak nitelediği yüzlerce insanı yasadışı yollarla tutuyordu. Kampa ilk 20 kişi 11 Ocak 2002'de getirilmişti. Bugün Guantanamo'da 250 civarında kişinin tutulduğu tahmin ediliyor. Bazıları, kampa getirildiklerinde çocuktu.
Bu kişilerin dosyalarının incelenmesi ve Bush yönetiminin yargılama için kullandığı askeri komitelerin kaldırılması da kararnamede yer alıyor.
İşkence yasağı
Obama, işkenceyi yasaklayan bir başka kararnameyi de imzaladı.
Kararname, Bush yönetiminin "işkence yapmıyoruz" diyerek yıllardır sorgulamalarda uyguladığı, kişinin kendini boğuluyor sanmasına yol açan su dökme, uykusuz bırakma, uzun süre soğukta bırakma gibi yöntemleri yasaklıyor. Ayrıca Bush yönetiminin Adalet Bakanlığı'nın gözaltı ve sorgulamalara dair bütün yasal yorumlarını da geçersiz kılıyor.
Kararnameye göre devletin bütün birimleri insancıl sorgulama için askeri el kitabına uymak zorunda. Ancak, Adalet Bakanı'nın başında olacağı bir devlet kurumları arası komite de bu el kitabındaki sorgulama yöntemlerini inceleyecek ve gerekirse yeni bir kılavuz önerebilecek.
Gizli gözaltı merkezleri kapanacak
Obama, bu kararnameyle ABD haber alma teşkilatı CIA'in gizli gözaltı merkezlerini de kapatıyor.
Ayrıca, standart adli sistemin veya göçmenlik sisteminin dışında kalan bütün özgürlüğünden alıkonmuş kişilere Kızılhaç heyetlerinin erişmesine olanak veriyor.
Ancak kararname, Bush yönetiminin sık sık başvurduğu, bir kişinin yasadışı yollardan işkence görebileceği bir ülkeye taşınması uygulamasını ele almıyor. Bunu, kurumlar arası komiteye bırakıyor.
Obama, bir başka kararnameyle de, 2003'ten beri "düşman savaşçı" ilan edilerek askeri cezaevinde tutulan Salih El-Mari'nin (Saleh Al-Marri) dosyasının yeniden incelenmesine onay verdi. (TK)
