Click here to read the article in English / Haberin İngilizcesi için buraya tıklayın
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), “Darbe Günlükleri” haberleri nedeniyle 2007’de polis tarafından basılan Nokta dergisi hakkında kararını açıkladı.
Türkiye’nin Nokta dergisine düzenlenen polis bakını nedeniyle ifade özgürlüğü ve insan hakları ihlalinde bulunduğu kararını veren AİHM, derginin askeri mahkeme kararıyla arandığına da dikkat çekti.
Başvuruyu baskın sonrası derginin genel yayın yönetmeni Alper Görmüş, yazıişleri müdürü Haşim Akman ve Ferda Balancar ile dergide muhabirlik yapan Ahmet Şık, Banu Uzpeder ve Nevzat Çiçek yapmıştı.
Nokta dergisinin askeri mahkeme kararıyla 2007 yılında aranması ve dergideki belgelere ve bilgisayar dosyalarına el konulması ile ilgili, dergi yöneticilerinin yaptığı başvuruyu değerlendiren AİHM, Türkiye’nin "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğü ile ilgili 10. maddesini ihlal ettiğine" hükmetti.
AİHM'in gerekçeli kararında ifade özgürlüğü açısından üç noktanın ihlal edildiğini belirtti. Buna göre baskın ile gazetecilerin haber kaynaklarının gizliliğinin korunması ilkesi ihlal edildi; haber kaynağının devlet çalışanı olması durumunda kaynak için ayrıca sıkıntılı çalışma ortamı yaratıldı; haberle ilgili olmayan derginin tüm bilgisayar verilerine el koyarak gazetecilerin haber yayma hakkı engellendi ve basının askeri konularla ilgili haber yapmasında yardımcı olacak kaynaklar üstünde caydırıcı etki yaptı.
8250 avro ceza
Nokta’nın “Darbe Günlükleri” yayının toplumsal tartışmaya imkan sağlayıcı olduğunu vurgulayan AİHM’in kararı gereği Türkiye, derginin genel yayın yönetmeni Ahmet Alper Görmüş’e iki bin 750 avro, yazı işleri müdürleri Ahmet Haşim Akman ve Mehmet Ferda Balancar’a kişi başı bin 650 avro, dergide araştırmacı gazeteci olarak çalışan Ahmet Şık ve Banu Uzpeder’e yine kişi başı 850 avro, Nevzat Çiçek’e ise 500 avro maddi tazminat ödeyecek.
Ne olmuştu?
TIKLAYIN - GAZETECİLER NOKTAYLA OMUZ OMUZA
Nokta dergisi 23. sayısında “Gene 2004: TSK “Dost” STK’larla işbirliği arayışında” başlıklı haber yayınlandı. Bunun üzerine Genelkurmay Başkanlığı’nın Askeri Savcılığa talimat Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı’na ait bir belgenin sızdırılması ”olayı ile ilgili TCK 220 [Suç işlemek amacıyla örgüt kurma] ve TCK 336 [Yasaklanan Bilgileri Açıklama] gerekçesiyle soruşturma başlatıldı.
Dergiye “Darbe Günlükleri” haberi nedeniyle 13 Nisan 2007’de baskın yapıldı. Baskının talimatını Genel Kurmay Başkanlığı Askeri Mahkemesi verdi.
Baskında Nokta çalışanlarının üstlerinde, iş yerlerindeki eşyalarında, kişisel ve iş bilgisayarlarında arama yapıldı, tüm verileri kopyalandı. Baskından kısa süre sonra da Nokta, baskılar sonucu işverenince kapatıldı.
Genelkurmay Başkanlığı'nın kararına itirazın kesin reddinin ardından dosya 6 Kasım 2007'de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşındı.
Bakırköy Cumhuriyet Savcısı Remzi Yaşar Kızılhan DA dergide 29 Mart 2007'de yayımlanan "Hayret verici ayrıntılarıyla Sarıkız ve Ayışığı. 2004'te iki darbe atlatmışız!" haberi nedeniyle Örnek'in şikayeti üzerine Görmüş hakkında “hakaret” ve “iddia” gerekçesiyle dava açtı.
Görmüş 2008’de "suçun yasal unsurlarının oluşmadığını” gerekçesiyle beraat etti. (EKN/EA)
