*Görseller: Pixabay.
Noel sözcüğünün kökeni Latince Natalis (doğum) kelimesi. Türkçeye Fransızca Noël sözcüğünden geçtiği biliniyor.
Hristiyanlara 300 yıl kadar süren baskıların ardından Roma İmparatoru Büyük Konstantin, MS 313 yılında Hristiyanlığı kabul etti ve Roma'da Hristiyanlığa ve diğer dinlerle birlikte resmen izin verdi. Zamanla Hristiyanlık Roma İmparatorluğu'nda en yaygın din haline geldi.
Noel bayramı İmparator Büyük Konstantin'in saltanatının sonundan itibaren kutlanmaya başlandı. Bu İznik'te yapılan Birinci Konsül (325) tarihi ile örtüşüyor.
Neden farklı tarihlerde?
MS 354 yılında Papa Liberius, 24 Aralık'ı 25 Aralık'a bağlayan geceyi İsa'nın doğum günü yıldönümü olarak ilan edildi.
İsa peygamberin doğumunun kutlandığı ve insanlığın en eski bayramlarından biri olarak kabul edilen Noel'i Protestan ve Katolikler 25 Aralık'ta, Ortodokslar ise 6 Ocak'ta kutluyor.
Noel için kutlamalar bazı ülkelerde 26 Aralık akşamına kadar devam ediyor.
Süryaniler için "Yaldo"Süryaniler bugünü kendi dillerinde Yaldo diye isimlendiriyor. Bu bayramı kutlamadan önce 10 gün boyunca, içinde hayvansal gıda bulunan yemeklerden sakınmak yoluyla oruç tutuyor. 25 Aralık sabahı kiliselerinde kendi dillerinde ayinler düzenleyerek bugünü kutluyor. Ermeni Kilisesi gibi bazı Doğu Ortodoks Kiliseleri ise Jülyen takviminde 25 Aralık'a denk gelen 6 Ocak'ı Noel olarak kutluyor. |
Nasıl kutlanıyor?
Birçok ülkede 25 Aralık öğleden sonrası Noel yemeği hazırlanır ve aile fertleri masa etrafında bir araya gelirler.- Noel yemeği ülkeden ülkeye farklılık göstermekle beraber en yaygın olanı kızarmış hindi ve sosistir. Bazı ülkelerde tatlı olarak yemekten sonra sunulan kekin (Noel pudingi) üzerine brendi dökülerek tutuşturulur.
- Çocuklar Noel'den uzun zaman önce Noel Baba'ya mektuplar yazarak istedikleri hediyelerin listesini yaparlar.
- Kent merkezlerinde ve alışveriş merkezlerinde kurulan temsili Noel Baba kulübelerinde, Noel Baba'nın kendisi ya da elfleri kılığına girmiş görevliler Noel'den önce çocukların isteklerini dinler ve mektuplarını Noel Baba'ya iletmek üzere toplarlar.
- Noel arifesi gecesi evlerde Noel Baba ve geyikleri için yiyecekler bırakılır. ABD'de yaygın uygulama süt ve kurabiye bırakmaktır. Türkiye'de ise likörlü şarap (şeri), meyveli tart ve havuç bırakılır.
- Noel günü Noel Ağacı'nın altına bırakılmış hediyeler alınıp verilir. Küçük çocuklar için dev çorapların içine hediyeler ve şekerlemeler konur. Çocuklara bu hediyeleri Noel Baba'nın getirdiği söylenir.
Noel ağacının anlamı
- Noel şenlikleri sırasında ışık ve süslerle donatılan çam ağacına Noel ağacı denir. Günümüzde Noel ağacının Pagan geleneklerinden gelen bir ritüel olduğu biliniyor.
- Yaprak dökmeyen ağaçları ve çelenkleri ölümsüz yaşamın simgesi olarak kullanmak, eski Mısırlıların, Çinlilerin ve Yahudilerin ortak bir geleneğiydi.
- Avrupalı putperestler arasında yaygın olan ağaca tapınma, Hristiyanlığı benimsemelerinden sonra, İskandinavyalıların şeytanı korkutup kaçırmak ve Noel zamanında kuşlar için bir ağaç hazırlamak üzere ev ve ambarlarını yılbaşında ağaçlarla donatma geleneği biçiminde sürdü.
- Almanya'da da kış ortasına rastlayan tatillerde evin girişine ya da içine bir Yule (yeni yıl) ağacı konuyordu.
(PT)
*Kaynak: Wikipedia.
