"Nitratlı Gübre Satışının Yasaklanması Çiftçiyi Mağdur Eder"

TMMOB’a bağlı Kimya ve Ziraat Mühendisleri Odası, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın örgütlerin patlayıcı yapımında kullandığı nitratlı gübre satışını durdurmasına tepki gösterdi.

Yapılan ortak açıklamada çiftçiyi zor duruma düşürecek bu yasaklama yerine nitratlı gübre satışının denetlenmesi gerektiği belirtildi.

Türkiye‘de 1,5 milyonu nitratlı gübreler olmak üzere yılda 6 milyon ton gübre kullanılıyor. Gübre satışı Tarım Bakanlığından izinli 9 bin 700 bayi tarafından gerçekleştiriliyor. Yasaklama sonrası 65.000 tona yakın nitratlı gübre yedi-emine alındı.

Nitratlı gübre daha avantajlı

Açıklamadan satır başları şöyle:

* Nitratlı gübreler, diğer gübrelere göre çok çabuk eriyip, bitkinin kullanımına hazır hale geldiğinden avantajlıdır. Bitkinin kısa sürede azot ihtiyacını karşılayamaması halinde fizyolojik olarak zarar görecek, verim kayıpları ortaya çıkacaktır. Öte yandan Nitratlı gübreler birim azot miktarı açısından diğer azotlu gübrelere göre daha ucuzdur.

* Özellikle mevsim itibari ile bitkilerin gübreye gereksinim duyduğu bu günlerde nitratlı gübrelerin güvenlik gerekçesi ile yasaklanması tarımın ve çiftçinin cezalandırılması anlamına gelmektedir.

Silahsızlanmayı sağlar mı?

* Bölgedeki birçok örgüt, devletlerde olması gereken, legal yollarla elde edilmesi mümkün olmayan çok farklı silah ve askeri malzemeye sahipken, nitratlı gübrelerin satışının yasaklanmasının, üretimde verimlilik ve karlılık için bu gübrelere ihtiyaç duyan çiftçileri mağdur etmek dışında bir etkisi olacak mıdır?

Ticaretini yapan da mağdur

* Getirilen yasaklamadan çiftçiler dışında etkilenecek olan bir kesim de, bu işin ticaretini yapan çok sayıda meslektaşımızın yer aldığı gübre bayii, dağıtıcısı ve toptancısının elinde bulunan nitratlı gübrelerin durumudur. Bakanlığın bu konudaki belirsizliği ortadan kaldırarak, bir an evvel bu işin ticaretini yapanların mağduriyetlerini gidermesi gerekmektedir.

Esas sorun denetim

* Esasen sorun gübre üretimi, tüketimi ve ithalatı ile ilgili alandaki başıbozukluk ve denetimsizlikten kaynaklanmaktadır. Özellikle dışalım yoluyla alınan nitratlı gübrelerdeki nitrat oranı yüksek. 10 Ekim 2015 tarihinde GTHB tarafından çıkartılmış olan Nitrat Azotu İçeren kimyevi Gübrelerin Satışı, Nakli ve Stok Bildiriminin Kontrolüne Dair Tebliğ`in tekrar gözden geçirilerek il ve ilçe tarım müdürlükleri, güvenlik güçleri,  gübre dağıtım ve satış bayilerinin sorumluluğu arttırılmalı.

* Amaç dışı kullanımının önlenmesi için gübre satışlarının disipline edilmesine, bu konuda eğitim almış kişilerce satışının yapılmasına ihtiyaç var. Coğrafik bilgi sistemlerinin günümüzde artık her alanda kullanılması nedeniyle çiftçinin gübre gereksinimi belirlenerek ihtiyaç fazlası gübre satışına kısıtlama getirilmeli.

İlave tedbirler alınmalı

* Valilikler tebliğdeki hükümlere ek olarak bunların il içindeki taşıma, dağıtım, kullanım ve satış işlemleri ve bu işlemlerle ilgili konularda ilave tedbirler almalı. Çiftçilerin ürün ve ekilen arazi miktarını belirten resmi evrakları tarım müdürlüklerine tasdik ettirerek toprak için gerekli gübre ihtiyacını hesaplatıp dağıtıcıdan onaylanmış belgelerle gübre almaları sağlanmalı.

* Konunun takibi için Tarım Müdürlüklerinde ziraat ve kimya mühendislerinden oluşan bayi kontrol ekipleri oluşturularak piyasanın kontrol edilmesi sağlanmalı.Gerekirse, nitratlı gübrelerin kullanımı Tarım Bakanlık Teşkilatı tarafından veya Bakanlık teşkilatının gözetiminde yapılmalı.

* Söz konusu tebliğdeki sınırlamaların ve önlemlerin nasıl yapılacağına dair bir yönetmelik hazırlanarak hayata geçirilirse eminiz ki istenmeyen olayların ortaya çıkmasına neden olan nitratlı gübrelerin amaç dışı kullanımı büyük ölçüde önlenmiş olacak. (NV)