Batı Afrika ülkesi Nijer'de dün bir grup askerin devlet televizyonuna çıkarak darbe yaptıklarını duyurması ve ordunun da destek açıklamasından sonra darbeye destek verenler sokaklara çıktı.
Başta başkent Niamey olmak üzere birçok kentte sokaklara çıkanlar iktidar partisinin binalarını yağmaladı, bazı binalar ve çevresindeki araçları ateşe verdi.
Siyasi faaliyetler yasaklandı, Anayasa lağvedildi
Devlet televizyonu, İçişleri Bakanlığı'ndan yağmalama eylemlerini kınayan ve bir sonraki duyuruya kadar gösterileri ve siyasi faaliyetleri yasaklayan bir açıklama yayımladı.
Premium Times'a göre, darbeciler, ülke anayasasının lağvedildiğini ve tüm sınırların kapatıldığını duyurdu.
Darbeciler henüz bir lider açıklamadı
Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde, kimi eylemcilerin Rusya bayrakları taşıdığı görüldü. Ülkenin devlet televizyonunda darbeci askerlerin açıklaması, vatanseverlik müzikleri ve Kuran ayetleri eşliğinde tekrar veriliyor.
After the army command declared its support for a coup in Niger, proponents of the coup proceeded to vandalize and set ablaze the ruling party's headquarters in the capital city, Niamey.#UTVNews pic.twitter.com/UT3MRomc55
— UTV Ghana (@utvghana) July 28, 2023
Öte yandan, devlet televizyonundaki darbe açıklamasını Albay Amadou Abdramane okurken, darbeciler henüz bir lider açıklamadı.
Fransa: Darbe kesinleşmedi
France 24'e göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, gözaltında tutulan Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum'un serbest bırakılması çağrısında bulunarak, "Bu darbe, Nijer ve tüm bölge için tamamen gayri meşru ve son derece tehlikelidir" dedi.
Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna ise olayın halen bir "darbe girişimi" olduğunu belirterek "darbenin henüz kesinlik kazanmadığını" söyledi.
Ancak Nijer Silahlı Kuvvetleri, "Güvenlik güçlerinin farklı unsurları arasında kan dökülmesinin önüne geçmek, Cumhurbaşkanı Bazum ve ailesinin fiziksel bütünlüğünü korumak için" darbeyi desteklediğini açıklamıştı.
BM'den çağrı: Cumhurbaşkanını serbest bırakın
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de darbede alıkonulan Cumhurbaşkanı Bazum'la telefonda görüştüğünü belirterek, "Bazum'u derhal ve koşulsuz serbest bırakın, ülkenin demokratik yönetimine engel olmaktan vazgeçin ve hukukun üstünlüğüne saygı duyun" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, konuyla ilgili yaptığı açıklamada ülkede anayasal düzenin yeniden tesis edilmesi gerektiğini ifade etti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Bazoum'a "tereddütsüz destek" verdiklerini açıkladı.
????#Niger : les manifestants opposés au coup d’état ont été dispersés par des tirs de sommation de la garde présidentielle aux abords de @PresidenceNiger. #Bazoum #CEDEAO
— LSI AFRICA (@lsiafrica) July 26, 2023
C: Anne-Fleur pic.twitter.com/hnqnsnLz2h
Son darbe 2010'da oldu
Denize kıyısı olmayan Sahel ülkesi 1960 yılında Fransa'dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana dört darbe ve çok sayıda darbe girişimi yaşadı.
Yaklaşık 22 buçuk milyon nüfusa sahip ülkede en son 2010'da Mamadou Tandja'ya karşı darbe yapılmıştı.
Ülkede cihatçılık
Sayıları giderek azalan Batı yanlısı liderlerden biri olan Bazoum, 2021'de seçilerek yoksulluk ve istikrarsızlık geçmişiyle boğuşan bir ülkenin başına geçmişti.
Nijer, biri 2015'te Mali'den gelen güneybatıdaki, diğeri ise kuzeydoğu Nijerya'dan gelen cihatçıların yer aldığı güneydoğudaki olmak üzere iki cihatçı harekatla mücadele ediyor.
Ülkede El Kaide, IŞİD ve Boko Haram gibi örgütlerin etkinliği bulunuyor. 2 Nisan 2021'de seçilerek göreve gelen 64 yaşındaki Bazoum, ülkede cihatçı militan grupların faaliyetlerine karşı Batı ülkeleri ile işbirliği yapıyordu.
(NT)