* Fotoğraf: Canva
ABD'nin New York eyaleti, cesetlerin organik bir gübre çeşidi olan komposta* dönüştürülmesine onay veren altıncı eyalet oldu.
New York'un Demokrat Partili Valisi Kathy Hochul, "insan kompostlama" (human composting) olarak da bilinen uygulamayı yasalaştıran yasal düzenlemeye cumartesi günü (31 Aralık) imza attı.
Bu kararla birlikte New York, söz konusu işlemi 2019 yılında yasalaştıran Washington, 2021 yılında yasalaştıran Colorado ve Oregon ve 2022 yılında yasalaştıran California'nın ardından kişilerin öldükten sonra bedenlerinin komposta dönüştürülmesine izin veren altıncı eyalet oldu.
Nasıl yapılıyor? Kim, ne diyor?
"İnsan kompostlama" işlemi ise şu şekilde gerçekleştiriliyor:
Ölen kişinin bedeni yeniden kullanılabilir bir kabın içine alınıyor; kabın içinde aynı zamanda ağaç yongaları, yoncalar ve saman gibi bitki materyalleri de bulunuyor. Böylelikle doğal yollardan ortaya çıkacak mikroplar yoluyla bedenin yaklaşık bir ay içinde çözünmesi için gerekli ortam oluşturuluyor.
İşlemin sonunda ise ağaç dikmek veya toprağı zenginleştirmek için kullanılabilecek yaklaşık 36 torba kompost ortaya çıkıyor.
Cesetler komposta dönüştürüldükten sonra herhangi bir bulaşım olmaması için ısıtılıyor ve ortaya çıkan gübre ölünün yakınlarına veriliyor.
BBC'nin aktardığına göre, ABD merkezli Recompose şirketi, bu hizmetin tabutla gömülme veya yakılmaya göre yaklaşık 1 ton daha az karbon açığa çıkardığını aktarıyor. Yöntemi savunanlar da pek çok kentte mezarlık sıkıntısı olduğunu, bu yöntemin buna da çözüm olacağını söylüyor.
New York'taki Katolik piskoposlara göre ise bu, etik bir sorun yaratıyor. Piskoposlar, cesetlerin "evsel atık" gibi değerlendirilmesini eleştiriyor.
"Çevreye duyarlı yaşam felsefesiyle de uyumlu"
New York'ta yaşayan 63 yaşındaki yatırımcı Howard Fischer da öldükten sonra "kendinden geriye kalanların bir kaba konulmasını ve küçük mikroplar sayesinde zengin ve verimli bir toprağa dönüşmesini" istiyor.
Associated Press (AP) haber ajansına konuşan Howard Fischer, "Kompostum belki sonra Vermont'taki aile evinin dışına gömülebilir ya da başka bir yerde toprağa karışabilir" diyor: "İşlem tamamlandıktan sonra ailemin kompost ile ne yapacağı onlara kalmış bir şey."
Fischer'a göre, bu "yeşil gömülme metodu" aynı zamanda "çevreye duyarlı bir yaşam" sürmeye ilişkin felsefi bakış açısıyla da örtüşüyor.
Fischer, "Bedenimin komposta dönüştürülmesini istiyorum ve ailem de bunu biliyor. Ama kendimi ülkenin başka bir yerine göndermek yerine bunun yaşadığım New York'ta yapılmasını çok isterim" diyor. (SD)
* Kompost, bitkisel ve hayvansal atıkların nemli-oksijenli ortamda bozunarak dönüştüğü organik gübredir.