İsrail medyasında yayımlanan haberde, "İsrailli esirlerin aileleriyle bir araya gelen Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Hamas ile Tel Aviv arasında esir takası ve Gazze Şeridi'nde geçici ateşkes için sunduğu son öneriyi kabul edeceğini söylediği" bildirildi.
ABD: İsrail ateşkesi imzaladı
İsrail'in Gazze'de ateşkes önerisini imzaladığını ABD de duyurdu. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, Hamas'ın henüz öneriyi kabul etmediği ve görüşmelerin sürdüğü belirtildi.
Hamas, Witkoff'un Gazze'de olası ateşkes sürecine ilişkin olarak sunduğu yeni taslağı arabuluculardan teslim aldığını duyurdu.
Hamas, daha önce, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes önerisini kabul ettiğini duyurdu. Ancak Witkoff, Hamas'a ayrı bir öneri sunulmadığını ve Hamas'ın bu yöndeki açıklamalarının doğru olmadığını söyledi.
Hamas ABD'nin ateşkes önerisini kabul etti
Hamas öneriyi inceliyor
Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada, söz konusu önerinin şu anda hareketin ilgili birimlerince “sorumluluk bilinciyle” incelendiği belirtildi.
Açıklamada, verilecek cevabın, "Gazze’deki Filistin halkının çıkarlarını koruyacak, insani yardımların ulaşmasına katkı sağlayacak ve kalıcı ateşkesin sağlanmasına hizmet edecek şekilde olacağı" belirtildi.
Hamas’ın bölgede adil ve kapsamlı çözüm için her türlü yapıcı çabayı değerlendirmeye açık olduğu vurgulandı.
Ateşkes önerisinin içeriği Arap medyasında
Suudi Arabistan'ın Al Arabiya televizyonu, ateşkesin bizzat ABD Başkanı Trump tarafından açıklanacağı ve ABD'nin kalıcı bir ateşkes için kararlı olduğunu ileri sürdü.
Hamas'ın İsrail'in savaşı tekrar başlatmasını önlemek için ABD'nin "kalıcı ateşkes" garantisi vermesi konusunda ısrarcı olduğu belirtiliyordu.
Metinde, "kalıcı ateşkes" için müzakerelerin "geçici ateşkes" süresince devam edeceği belirtilmesine karşın savaşın bitirilmesi ve "ateşkesin kalıcı hale getirilmesi" konusunda bir garanti verilmemesi dikkati çekti.
El-Arabiya'nın haberine göre, söz konusu teklifin maddeleri şu şekilde:
1. Ateşkes süresi: Ateşkes 60 gün süreyle uygulanacak. ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in bu süreye uyacağını garanti edecek.
2. Esirlerin serbest bırakılması: İsrailli 58 esirden, 10 canlı ve 18 ölmüş İsrailli esir 2 aşamada serbest bırakılacak. Birinci gün, canlı 5 ve ölü 9 esir teslim edilecek. Kalan 5 canlı ve 9 ölü ise 7'nci gün serbest bırakılacak.
3. İnsani yardım erişimi: Hamas'ın ateşkesi kabul etmesinin hemen ardından Gazze'ye insani yardım akışı başlayacak. Sivillere yönelik tüm yardım taahhütleri ateşkes boyunca yerine getirilecek, Birleşmiş Milletler (BM) ve Kızılay gibi yerleşik kanallar aracılığıyla ulaştırılacak.
4. İsrail askeri saldırıları durdurulacak: İsrail, anlaşma yürürlüğe girdiğinde Gazze'deki tüm saldırıları durduracak. Gazze üzerindeki askeri ve gözetleme uçuşlarına günde 10 saat ara verilecek, bu süre esir değişimi günlerinde 12 saate çıkarılacak.
5. İsrail ordusu yeniden konuşlanacak:
a) 1. gün: İlk grup esirlerin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, insani yardım planları ve önceden kararlaştırılmış haritalar doğrultusunda Gazze'nin kuzeyinde ve Netzarim Koridoru'nda yeniden konumlanacak.
b) 7. gün: İkinci grubun (esirlerin) serbest bırakılmasının ardından Gazze'nin güneyinde benzer bir yeniden konuşlanma gerçekleşecek.
c) Nihai Sınırlar: Teknik ekipler görüşerek yeniden konuşlanma bölgelerine son şeklini verecek.
6. Kalıcı ateşkes görüşmelerinin başlaması:
Görüşmeler ilk gün garantör arabulucuların gözetiminde başlayacak ve aşağıdaki konular ele alınacak:
a) Filistinli tutuklular karşılığında kalan esirlerin serbest bırakılması için şartlar.
b) Gazze'deki İsrail askerlerinin geri çekilmesi ve uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri.
c) Gazze'de çatışma sonrası yönetim ve düzenlemelere ilişkin öneriler.
d) Kalıcı ateşkesin resmi olarak ilan edilmesi.
7. Başkanlık taahhüdü: Başkan (Trump), anlaşmaya tam olarak bağlı ve 60 günlük sürede yapılacak başarılı müzakerelerin kalıcı bir çözüme yol açmasını bekliyor.
8. Filistinli esirlerin serbest bırakılması: Gazze'de tutulan İsrailli 10 sağ esirin serbest bırakılması karşılığında İsrail, müebbet hapis cezası almış 125 Filistinli esir ve 7 Ekim 2023 sonrasında Gazze'de alıkonulan bin 111 kişiyi serbest bırakacak.
Ayrıca, 18 İsrailli esirin cenazesine karşılık İsrail, Gazze'den 180 Filistinlinin naaşını teslim edecek. Söz konusu takaslar, ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk ve onu izleyen 7'nci gün iki seferde gerçekleştirilecek, törensiz yapılacak.
9. Bilgi paylaşımı ve kalan esirler:
a) Hamas, 10. gün kalan tüm esirlerin durumu hakkında ayrıntılı bilgi verecek, sağlık durumu veya ölüm teyitlerini sağlayacak.
b) Buna karşılık İsrail, 7 Ekim'den bu yana alıkonulan Gazzeli esirlere ve gözaltında ölen Filistinlilere dair bilgileri paylaşacak.
c) Hamas, ateşkes boyunca esirlerin güvenliğini ve sağlık durumlarını garanti edecek.
10. Eğer 60 gün içinde kalıcı bir ateşkes üzerinde anlaşmaya varılırsa, hayatta olan İsrailli esirler serbest bırakılacak ve yaşamını yitirmiş tüm esirlerin cenazesi teslim edilecek.
Aksi halde, yapıcı müzakereler devam ettiği sürece, tarafların karşılıklı mutabakatı ile ateşkes süresi uzatılabilecek.
11. ABD, Mısır ve Katar, 60 gün boyunca ve muhtemel uzatmada ateşkesi sağlamak üzere garantör olarak görev alacak.
12. Bu ülkeler, kalıcı ateşkes anlaşmasına yönelik ciddi müzakerelerin sürdürülmesini denetleyecek ve gerekli düzenlemelerin tamamlanmasına yardımcı olacak.
13. ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff, sahada yürütülecek müzakerelere liderlik edecek ve anlaşmayı sonuçlandıracak.
Witkoff umutlu
Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Witkoff, Oval Ofis'te dün düzenlenen bir etkinlikte, ABD adına kendisinin yürüttüğü Gazze'deki olası ateşkes sürecine ilişkin değerlendirmede bulunmuştu.
Witkoff, "Yakın zamanda teslim edilecek olan yeni anlaşma taslağını göndermek üzere olduğumuzu düşünüyorum. Bugün Başkan bunu inceleyecek. Geçici bir ateşkes ve uzun vadeli bir çözüm sağlanması; bu çatışmanın barışçıl bir şekilde çözülmesi konusunda çok iyi hislerim var." demişti.
Hamas da dün yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Witkoff ile Gazze'de bir ateşkes için genel çerçeve üzerinde anlaştıklarını duyurmuştu.
(AEK)
