Türkiye’nin bilgisayar biliminde doktora yapmış ilk akademisyeni, Türkiye İşçi Partisi üyesi Necdet Bulut’un, ODTÜ’den geçiçi görevlendirmeyle gittiği Trabzon’da faşist saldırı sonucu katledilişinin üzerinden 46 yıl geçti.
HALUK KALAFAT YAZDI
Necdet Bulut: Bir Sosyalist ve Bilim İnsanı
Necdet Bulut Kimdir?
Necdet Bulut, İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü’nden mezun olduktan sonra ABD’deki Purdue Üniversitesi’nde bilgisayar bilimi alanında yüksek lisans ve doktora yaptı. 1974’te Purdue’dan dönen Bulut ODTÜ’de akademisyen oldu.
Bulut, Türkiye’de bilgisayar biliminde doktora yapmış ilk akademisyendi.
ODTÜ Bilgisayar Merkezi’nin yöneticisi oldu. Bulut, bilgisayarlara dair bilginin yaygınlaşması, bilgisayarın askeri ve ticari kullanımının ötesinde toplumsal hayatta da kullanımının yaygınlaşmasına dair çalışmalar yürüttü. Bu konuda yazılar yazdı.
ABD’de bulunduğu dönemde IBM’de de çalışan Bulut, “Sendika giremez” denilen IBM’de Bilgi İşlem İşçileri Sendikası’nın kurulmasına öncülük etti.
Bulut aynı zamanda sosyalistti. Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyesiydi. 1977 seçimlerinde TİP’ten İzmir Milletvekili adayı oldu.
Hasan Tan’a karşı boykotta
Bulut, 1977’de faşist rektör Hasan Tan’a karşı yürütülen mücadelede de ön saftaydı. Tan’a karşı 9 ay boyunca sürdürülen boykotta akademisyen cephesinin örgütçüleri arasındaydı. Bu süreçte üzerindeki baskılardan dolayı ODTÜ Bilgisayar Merkezi’ndeki görevini sürdüremez hale geldi ve bırakmak zorunda kaldı.
Geçiçi görevlendirmeyle Karadeniz Teknik Üniversitesi’ne gitti. Bulut KTÜ’de Bilgisayar Merkezi’nin kurulmasına öncülük etti. Sipariş edilen bilgisayarın KTÜ’ye girişini göremeden yaşamını yitirdi.
Trabzon’da 26 Kasım 1978’de arabasıyla seyahat ederken Ülkücü faşistlerce arabası çapraz ateşe alındı. Oğlu ve eşi hafif yaralandı. Ağır yaralanan Bulut, hastaneye kaldırıldı. Özel uçakla Hacettepe Hastanesi’ne getirilen Bulut, 8 Aralık 1978’de yaşamını yitirdi.
Necdet Bulut’ın cenaze faşist teröre karşı bir mitinge dönüştü. Camideki törenin ardından Tandoğan Alanı’na yüründü. ODTÜ’lü öğretim üyeleri yürüyüşe cüppeleriyle katıldı. TİP Genel Başkanı Behice Boran Tandoğan Alanı’nda bir konuşma yaptı.
Bulut’u öldüren faşistlerden üç tetikçiye 15’er yıl hapis cezası verildi. Onları azmettiren üç Ülkü Ocakları üyesi ise müebbet hapse mahkum oldu. Ancak Askeri Yargıtay, Bulut’un ölümünde “tıbbi hata” ve tıp açısından “meslek ve sanatta acemilik” saptadığından bu kararlar bozuldu ve yargılama, yeterli kanıt bulunamadığından dolayı, 1985’te beraatla sonuçlandı.
Neşe Erdilek Bulut, Necdet Bulut’un yaşamını, mücadelesini ve önceki yazılarını kitaplaştırdı. Yazılama Yayınları’ndan çıkan Karanlığın Katlettiği Bir Bilim İnsanı: Necdet Bulut kitabında Bulut hakkında çeşitli yazarların yazıları da bulunuyor.
sendika.org'daki haberin tamamını buradan okuyabilirsiniz.
(EMK)
