* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Guangzhou / Çin
COVID-19 pandemisinin ilk dönemlerinde aşı olmanın ya da hastalığa yakalanmanın virüse tekrar yakalanmayı uzun süre engelleyeceği düşünülse de araştırmalar özellikle Omicron'un dünyada yaygın varyant haline gelmesiyle birlikte bu sürenin kısaldığını gösteriyor.
ABD'nin The New York Times (NYT) gazetesinin aktardığına göre, aynı sene içinde üç veya dört kez COVID-19'a yakalanmak mümkün.
San Diego'daki Scripps Araştırma Enstitüsü'nden virolog Kristian Andersen de, "Eğer [pandemiyi] şu anda yönettiğimiz gibi yönetmeye devam edersek, çoğu kişi yılda en az birkaç kez enfekte olacaktır" diyor.
Pandemi başladığında çoğu uzman influenza ile ilgili deneyimlerine dayanarak gripte olduğu gibi her sene, büyük ihtimalle de sonbaharda büyük bir salgın olacağını, söz konusu dönem yaklaşmadan önce kişilerin aşılanmasının bulaşı en aza indireceğini tahmin etmişti.
COVID-19'un önceki varyantlarında, örneğin Delta varyantında yeniden enfekte olma durumu nispeten daha nadirdi.
Fakat Güney Afrika'nın Stellenbosch Üniversitesi'nden epidemiyolog Juliet Pulliam'ın söylediğine bakılırsa, yeniden enfekte olma oranı Eylül ayında Omicron varyantıyla birlikte artış göstermeye başladı.
Örneğin, Omicron'un ilk alt varyantına yakalanan kişiler daha sonra ortaya çıkan BA.2, BA2.12.1, BA.4 ve BA.5 alt varyantlarına yakalanabiliyor.
Columbia Üniversitesi'nden epidemiyolog Jeffrey Shaman da "aynı yıl içinde birden fazla kez virüse yakalanan kişiler gördüklerini" söylüyor:
"Eğer yeniden enfekte olma durumu norm haline gelirse koronavirüs sadece kış aylarında ortaya çıkan bir durum olmayacak ve sebep olduğu hastalık ve ölümler açısından hafif bir rahatsızlık olmayacak."
"Bu, bana uzun vadeli bir durum olacakmış gibi geliyor" diyen Puliam ise "Virüs evrim geçirmeye devam ediyor. Muhtemelen hayatları boyunca çok kez yeniden enfekte olan çok fazla insan olacak" diye ekliyor.
Öte yandan, çoğu enfeksiyon durumu bildirilmediği için kişilerin ne sıklıkla yeniden enfekte olduğunu ölçmek zor. Fakat Dr. Pulliam ve beraberindeki araştırmacıların Güney Afrika'da topladığı veriler söz konusu oranın Omicron varyantı için daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Salgına ilişkin dünyadan son gelişmeler ise şu şekilde:
Dünyada son durum ne?
Yine The NYT'nin haberine göre, COVID-19'un beşinci dalgasını yaşayan New York'ta bulaş ve vaka sayısının artması sonucunda New York Sağlık Komisyonu kapalı alanlarda maske kullanılmasını önerdi.
Komisyon ayrıca 5 yaş altı ve 65 yaş üstü aşısız kişilerin gerekli olmadıkça kapalı alanlara ve kalabalık ortamlara girmemesi önerisinde bulundu.
Konuyla ilgili konuşan Belediye Başkanı Eric Adams, komisyonun önerilerinin zorunluluk olmadığını söyledi: "Maske kullanmayı zorunlu kılacak noktada değiliz. New York sakinlerini geniş sosyal ortamlarda maske takmaya teşvik etmek dışında bir şey yapacak noktada değiliz."
Öte yandan, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre, ölüm belgesi verileri salgının başlangıcından bu yana geçen sürede ölen ABD'lilerin sayısının 1 milyona ulaştığını gösteriyor.
Türkiye'deki durum ne?Sağlık Bakanlığı'nın dün (16 Mayıs) paylaştığı verilere göre, son 24 saat içinde 128 bin 957 test yapıldı, bu testler sonucunda bin 254 COVID-19 vakası tespit edildi. Dört kişi hayatını kaybetti. Bin 358 kişi iyileşti. İçişleri Bakanlığı'nın 27 Nisan 2022 tarihli genelgesine göre, Türkiye'de maske zorunluluğuna ilişkin mevcut durum şu şekilde:
|
Kaldırılan zorunluluklar
Hastane, uçak, yaşlı bakımevi gibi yerler haricinde maske takılması zorunluluğunu nisan ayında kaldıran İsrail'in Sağlık Bakanı Nitzan Horowitz, ülkeye girişte yolculara zorunlu kılınan COVID-19 testi uygulamasının 20 Mayıs'tan itibaren sonlandırılacağını duyurdu.
Horowitz, uluslararası uçuşlarda maske takılması zorunluluğunun da 23 Mayıs'tan itibaren kaldırılacağını belirtti.
Fransa da 16 Mayıs'ta itibaren toplu taşıma araçlarında COVID-19 salgınına karşı maske kullanma zorunluluğunu kaldırmıştı.Hastane ve sağlık kuruluşlarında maske zorunluluğu ise devam ediyor.
Şanghay'daki son durum
"Sıfır vaka" stratejisi ile hareket etmeye çalışan Çin'in Şanghay kenti Sağlık Komisyonu Başkan Yardımcısı Cao Dandan da karantina bölgeleri dışında "sıfır yayılma" hedefine ulaşıldığını açıkladı.
Dandan, Şanghay'ın 16 ilçesinin tümünde, karantinaya alınan ve kapalı devre salgın koruma tedbirlerinin uygulandığı bölgeler haricinde COVID-19'un topluluk içi yayılımının kesildiğini ifade etti.
Nüfusu 26 milyonu aşan kentte son 24 saatte hastalık belirtisi gösteren 77, göstermeyen 746 vaka tespit edildi; bir kişi hayatını kaybetti.
Hayatını kaybeden kişinin 92 yaşındaki kronik rahatsızlığı bulunan bir kadın hasta olduğu bilgisi paylaşıldı.
Kentte günlük vaka sayısı, son iki gündür binin altına düştü. (SD)