Haziran 2022'deki "Üçlü Muhtıra" imza töreninden. (Fotoğraf: TCCB)
Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, aşırı sağcı siyasetçi Rasmus Paludan'ın İsveç'in başkenti Stockholm'de Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran yakmasının ardından İsveç'in NATO'ya katılımını tekrar tartışmaya açtı.
Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Helsinki'nin gerekirse ittifaka İsveç'ten önce dahil olabileceği mesajını verirken, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, "Finlandiya, hala NATO'ya İsveç ile beraber girmek istiyor" dedi.
Tüm bu tartışmalar ise başta Finlandiya ve İsveç olmak üzere Avrupa basınında kendisine geniş yer buldu.
Türkiye'nin son yaşananlara tavrını ve Finlandiya'nın NATO'ya İsveç'ten önce dahil olması durumunda neler olabileceğini ele alan değerlendirme ve yorumlardan öne çıkanları euro|topics'ten aktarıyoruz...
"Finlandiya, gerekirse yola yalnız devam etsin"
Finlandiya'nın Lapin Kansa gazetesi, "Finlandiya'nın ihtiyaç halinde İsveç ile dayanışmak yerine kendi askeri güvenliğine öncelik vermesi gerektiğini" yazdı. Gazete, konuyla ilgili özetle şu değerlendirmeyi yaptı:
"Finlandiya ve İsveç, en azından resmiyette NATO'ya birlikte başvurmaya karar vermiş olsalar da, Finlandiyalı siyasetçiler belli ki İsveçli yol arkadaşlarını arkalarında bırakma seçeneğine de çoktan hazırlanmış durumdalar. Bu seçenek, şimdi her zamankinden çok daha olası görünüyor.
"Türkiye Finlandiya'ya evet, İsveç'e hayır derse, karar kesinlik kazanır. Zira Finlandiya'nın, Savunma İttifakı'nın 5. Maddesi ile sağlanan askeri güvenceye İsveç'ten daha fazla ihtiyacı var."
"Siz önden buyurun, biz daha tartışıyoruz"
İsveç'in Expressen gazetesi, "Finlandiya'nın komşusu İsveç'e yönelik sabrını yitirmesinin anlaşılır olacağı" kanısında:
"Rusya'yla tarihsel deneyimleri ve uzun bir kara sınırı bulunan Finlandiya'nın siyasetçileri için, İsveç'teki anlamsız tartışmalar gerçeküstü görünüyor olmalı.
"Elbette en ideali, hem Finlandiya'nın hem de İsveç'in hızla NATO'ya kabul edilmesi olurdu. Ancak bu henüz mümkün değilse, Finlandiyalılardan biz tartışıp dururken dayanışma gösterip bekleme odasında oturmalarını istemeye hakkımız yok.
"Özür dileriz Finlandiya, gerekirse NATO'ya bizden önce girebilirsiniz."
"Sabrımızı koruyalım"
İsveç'in Svenska Dagbladet gazetesi," Türkiye'deki siyasi durum nedeniyle İsveç'in sabırlı olması ve anlaşmazlığın gereksiz yere tırmanmasına izin vermemesi gerektiğini" ifade ederek özetle şöyle dedi:
"Türkiye'de mayıs ayında yapılacak seçimler öncesinde, İsveç hükümetinin tek yapması gereken soğukkanlılığını korumak ve hedefine odaklanmak.
"Erdoğan, seçmenlerini harekete geçirmek için çatışmaya ihtiyaç duyuyor ve cumhurbaşkanlığını sürdürüp sürdüremeyeceğini ve bunu nasıl bir yetkiyle yapacağını bilmeden, geri adım atması mümkün değil. Biz kendimiz sallamaya başlamadığımız sürece, İsveç NATO koltuğunda sapasağlam oturuyor."
"Utanç verici bir sirk"
İsveç'in Aftonbladet gazetesi, "Batı bu sürüncemeye daha ne kadar seyirci kalacak?" diye sordu ve şöyle yazdı:
"Türkiye ve Macaristan hariç tüm NATO ülkeleri liberal demokrasiler. Türkiye'nin, İsveç'in ifade özgürlüğüne daha fazla kısıtlama getirilmesi taleplerinin imkânsız olduğunu anlamalılar.
"Kendilerine yönelik benzer talepler sunulmuş olsa, hiçbiri bunu kabul etmezdi. ABD, Almanya, Fransa ve Büyük Britanya, bu utanç verici sirkin daha fazla sürebileceğine gerçekten inanıyor mu?" (SD)