Mustafa Balbay: İzmir Cumhuriyetin Kalesi, CHP'nin Değil

7 Haziran 2015 seçimleri yaklaşırken bir grup gazeteciyle Ege seçim turuna çıktık.

İlk durağımız İzmir’de HDP adayı Ertuğrul Kürkçü ve MHP adayı Senem Kılıç’tan sonra CHP İzmir 2. bölge 4. sıra adayı Mustafa Balbay ile görüştük.

Balbay ile esnaf ziyareti öncesinde Karşıyaka’daki bir çay bahçesinde bir araya geldik.

Koalisyon 8 Haziran'da konuşulmalı

Mustafa Balbay, "CHP AKP ile koalisyon yapar mı" sorusuyla sık sık karşılaştıklarını beliterek “Bunlar 8 Haziranı’n konuları. Mesela Almanya’da seçimden önce güçlü çıkamazsak şu partilerle koalisyon yapabiliriz denir. Ama Türkiye’de bu 'sen kendine güvenmiyorsun' denerek başka yerlere çekiliyor” dedi.

Balbay’a Ertuğrul Kürkçü’nün kişisel olarak koalisyona karşı olduğunu açıkladığını hatırlattığımızda ise şöyle dedi:

“Ertuğrul’u kırmak istemem ama HDP zaten AKP ile koalisyonda, Dolmabahçe zaten bir koalisyon ve tamam çözüme yönelik. Ben temel olarak AKP ile hani 'dünya dönmeyi unuttuğu gün ben seni unuturum' denir ya, büyük lafar etmemek gerek ama koalisyonu istemem. CHP’nin de yapmayacağı bir şey diye düşünüyorum.”

“Erken seçim olur mu” sorusuna ise “Gazeteci olarak söylüyorum, seçilen milletvekilleri öyle hemen gitmek istemez. O yüzden hemen yeni bir seçim olacağını düşünmüyorum” dedi.

Gevşemiş oylar var onları kenetlemeye çalışıyoruz

Balbay’ın seçim atmosferine dair paylaştıklarından satır başları şöyle:

* İzmir'de mevcut 13 vekilin üzerine çıkmak istiyoruz. Gerçekçi olan birer milletvekili arttırmak yani 8'e 7 vekil çıkarabilmek. Son üç hafta çok önemli. Samsun'da 21 kilometre maratonuna katılacağım. Zaten seçim boyunca her gün en az 10 kilometre yürüyoruz.

* İzmir’de HDP'de diri bir arayış var. MHP’de kendine güven var. AKP’de ise bir özgüven ama yorgunluk var. HDP cumhurbaşkanlığı seçiminde mevcutun üzerine iki puan koymuştu, ‘hangi partiden oy gitti’ diye sorgulamıştık, bizim adayımızla ilgili de tartışma olmuştu. Bazı CHP’liler sandığa gitmemişti. Ama benim sahada gördüğüm HDP oyunu geçmişte AKP’ye oy veren Kürtlerden alacak, Alevilein üzerinde de belli bir HDP etkisi var. Mesela ÖDP'li olan normalde CHP'ye oy veren ama HDP'yi düşündüğünü söyleyen de oldu, Alevi olup kime vereceğini bilmeyen de. Bu yüzer oylar için son üç hafta çok önemli. Yüzde 49’a 51 nihai olarak CHP AKP’ye karşı ana siklet merkezi olacak. Gevşemiş oyların bizde kenetlenmesi için çalışıyoruz.

Kürt sorununu çözseydiniz...

* İzmir diri bir seçmen yapısına sahip. 1980 ve sonrasında dokuz yıl gazetecilik yaptım. Ayak basmadığım yeri yok. Özgürlüğüne, yaşam biçimine dokundurtmayan, kendi oy partisinden bile hesap soran bir kitle. Ben en sert soruları CHP’lilerden alıyorum. 'Geçmişte şunu yapamadınız, bir kredi daha veriyoruz' diyen bir seçmen yapısı da var.

* Yelpazenin iki rengine hitap eden sorular geliyor. Mesela 'bu partinin kurucusu Atatürk bizi üzmeyin, özünüzü bozmayın' diye kızan da var. 'Eğer siz Kürt sorununun çözümünde daha cesur olsaydınız, HDP, AKP ile bu kadar yakın işbilriği yapmak zorunda olmazdı' diyen de. Bizim de payımız olduğunu düşünen insanlar var. CHP kendini sorgulamayı bilen bir parti. Ama ben CHP’yi transatlantiğe benzetiyorum. Pek çok kişi alıyor ama manevra kabiliyeti çok yok, yükü çok ağır.

Kendimizi fermante ettik

Kürt sorunuyla ilgili seçmene ne sunuyorsunuz, anadili hakkında ne düşünüyorsunuz sorusuna Balbay’ın yanıtı şöyle:

"BM insan hakları beyannamesi kapsaminda yaşama, barıma, eğitim, sağlık ve kültürel hakların Kürtlere sağlanmasını istiyoruz. Kendimizi yenilediğimizi söylüyoruz. Bu da karşılık buluyor. Geride kalmışlığımız var, kendimizi fermante ettik. Halkın öncül ve kutsallarının arkasında kalamazsınız.

"Biz insanların anadilini öğrenme hakkını sonuna kadar savunuyoruz. Ama 15 milyon Balkan kökenli, 7 milyon Kafkas var. Türkiye herkese hitap edecek anadilde eğitim göğüslemekte zorlanacak. Ama ileri demokrasilerde hangi uygulamalar başarılı olduysa biz de başarabiliriz. Tabii bir yandan da Türk sorunu da çıksın istemiyoruz. Başka yerlerde hassasiyetler doğabilir. Türkiye’nin birleştirici gücü olmak istiyoruz.”

Başörtülülerin şimdi elini sıkıyoruz

Muhafazakar kesimle olan ilişkileri sorulduğunda ise Balbay, "Eskiden başörtülü kadınların canını sıkıyorduk artık ellerini sıkıyoruz. Ve hiç reddedilmiyoruz. Kutuplaşma vardı. Biz de cumhuriyet kazanımları erozyona mı uğruyor korkusuyla mesafeli yaklaşıyorduk. Şimdi yollar yaklaştı. Bu AKP’den alınmış bir silah” dedi.

İzmir’in belediyecilik anlamında eleştirildiği yönünde iddialara Balbay, İzmir özelinde de çalıştığını ve seçildiğinde İzmir bakanı gibi çalışacağını belirtti.

“İzmir CHP değil, cumhuriyetin kalesi. Yani yerine başkası çıkarsa zorlanabilir. Daha önce burada başka partiler belediyecilik yaptı. O rahatlığa girmemiz gerekiyor. İzmir için 4 T, 1K projesi düşünüyorum. Ticaret, teknoloji, tarım ve kültür. Hepsi de var İzmir’de. Tek sorun bugüne kadar iktidar İzmir’i hep cezalandırdı. Ankara belediyesi gibi bir bütçe alamıyor.”

Hapishanede siyasetçi oldum

Son olarak Balbay, hapiste kalmasıyla ilgili gelen soruya şu yanıtı verdi:

“Bizim için manşet atanlar içeride. Ama onları atanlar da bizimle ilgili her türlü ağır sözü söyledi. AKP cemaat dengesi içinde al birini vur ötekine diyorum. Ancak mutlaka tutuksuz yargılama olmalı. Mehmet Baransu da içeri girdiğinde de tutuksuz yargılanmalı, dedim. Beni en çok yoran hapis değil, Uğur Mumcu’yu öldüren örgütün üyesi olmadığımı ispatlamak zorunda kalmaktı.

"Hapishane sürecinde ben siyasetçi oldum ve çok öğretici bir süreç yaşadım. Daha önce hiç siyaset düşünmezdim. Hatta bir keresinde 1995’te Bülent Ecevit beni sohbete çağırmıştı. Ben de ya belge verecek ya da demeç verecek diye heyecanlanmıştım. O ise ‘seni artık bu tarafa alalım’ dedi. Yani siyaset tarafına. Ben haber çıkmadı diye üzülmüştüm…” (NV)

* Milletvekili adaylarının olduğu tablodan bir kişinin ismi, unutulma hakkı çerçevesinde kişinin kendi talebiyle 4 Ağustos 2022'de çıkartılmıştır.