Bazı ürünlerde Katma Değer Vergisi'nin (KDV) indirilmesinin önemli olmadığını söyleyen Sönmez, toplamda ne kadar vergi alınacağının belirleyici olacağını ifade etti.
Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Başkan Yardımcısı, avukat Ali Er ise, vergilerde yapılan indirimin aldatmaca olduğunu belirterek "Yapılan bir vergi indirimi yok. Sözkonusu indirimlerin yapıldığı alanların genel vergi içerisindeki oranları zaten çok düşük. Bu anlamda bu tüketicilerin cebine yansıyacak bir değişiklik değildir" diye konuştu.
Yeni düzenlemeler
Mal ve hizmetlerden alınan Katma Değer Vergisi'nde (KDV) 2005'ten itibaren geçerli olacak indirimlerin oranları ve uygulanacağı alanlar şu şekilde:
*Gıda ürünlerinde yüzde 18 olan oran yüzde 8'e çekilecek.
*Sağlıkta ise ilaçta daha önce oran yüzde 8'çekilmişti. 2005'ten itibaren tedavi amaçlı araç gereç ve tedavi hizmetlerinde KDV oranı yüzde 8'e inecek
*Eğitimde de özel eğitim kurumlarında ve kitapta KDV yüzde 8, ancak eğitime ilişkin tüm hizmetlerde bu oran yüzde 18. Bu oran da önümüzdeki yıldan itibaren yüzde 8'e inecek
*Kurumlar vergisinde yüzde 33 olan oran da yılbaşından itibaren yüzde 30'a çekilecek
*Gelir vergisinde en yüksek dilim olan yüzde 45'lik oran yüzde 40'a inecek.
"Zengine indirim"
Mustafa Sönmez, doğrudan vergilerde yapılan indirimlerin çok kozmetik olduğunu belirterek "2005 bütçesinde vergi gelirlerinin artırıldığı göz önünde tutulursa yapılan değişiklikler vergideki adaletsizliğin daha da pekişmesi anlamına geliyor" dedi.
Yapılan vergi indirimlerinde bazı ürünlerde KDV'nin indirilmesinin de önemli olmadığını söyleyen Sönmez, "Önemli olan toplamda ne kadar vergi alınacağıdır. Kurumlar vergisini yüzde 30'a indirmekle bir şey değişmez. Çünkü kurumlar vergisinin bütçe vergi gelirleri içindeki payı yüzde 10" diye konuştu.
Değişikliklerin vergi kaçağını azaltacağı yönündeki açıklamaların gerçeği yansıtmadığına dikkat çeken Sönmez, "Böyle bir indirime giderek şirketlerden daha fazla vergi alınacağı savunulamaz. Zaten vergi kaçağının çok olduğunu ve toplam vergide payı yüzde 10 olan bir kalemdeki indirim, gelir değişikliği getirmez. Gelir vergisinde üst kesimlere indirim varken, orta ve alt kesimlere indirim yok" değerlendirmesinde bulundu.
IMF ve AB verilen program tersini söylüyor
Uluslar arası Para Fonu'na (IMF) ve Avrupa Birliği'ne (AB) verilen ekonomik programları gözardı ederek değişiklikleri değerlendirmenin mümkün olmayacağını ifade eden Sönmez şöyle devam etti:
"Maliye politikasının genel makro politikalardan bağımsız olması düşünülemez. IMF ve AB'ye, 2005 yılında daha düşük büyüme hızı ve borçların sürdürülebilirliği açısından mali disiplin uygulanacak ve faiz dışı fazlaya devam edilecek bir program önerildi. Bu noktadan vergi olayına bakılırsa vergi yükünü düşürme, ve bunu toplum içinde adilleştirme şeklinde bir resim ortaya çıkmıyor. Tersine vergi gelirlerini artırma yönünde bir çaba var".
Sönmez, vergide adaletli bir düzenlemenin, dolaylı vergi payının azaltılması, doğrudan vergiden de gelire göre alınması ve üst gelir grupları ile serbest meslek sahiplerinin kaçaklarının sona erdirilmesiyle mümkün olacağını ifade etti.
Tüketiciye yansımayacak
TÜKODER Başkan Yardımcısı Ali Er, vergilerde yapılan indirimin aldatmaca olduğunu belirterek "Sözkonusu indirimlerin yapıldığı alanların genel vergi geliri içerisindeki oranları zaten çok düşük. Bu anlamda, bu, tüketicilerin cebine yansıyacak bir değişiklik değildir" dedi.
"Vergi indirimlerinden sonra hayat yüzde 10 ucuzlayacak" yönündeki haberlerin gerçeği yansıtmayacağına da dikkat çeken Er, "Temel ihtiyaç olan, evlerimizde kullandığımız suya yüzde 18 vergi uygulanıyor fakat buna karşın pet şişede aldığımız suyun vergisi yüzde 8'e düşürüldü. Anadolu'da insanlar pet şişe nedir bilmez. Bu değişikler daha çok üreticilere yansıyacaktır" değerlendirmesinde bulundu.
KDV'de yapılan indirimin tek olumlu yanının tüketimden kesilen bir vergi olması olduğunu söyleyen Er, "Türkiye, yüzde 73 ile dünyada tüketim vergisinde birinci sırada. Vergilerin çoğunun tüketicilerin üstüne yığıldığını düşündüğümüzde bir parça iyimser olabiliriz" diye konuştu.(KÖ/EÜ)
