* Fotoğraf: AA
Haberin Kürtçesi için tıklayın
İnsan Hakları Derneği (İHD) “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2021 Yılı İlk 6 aylık İnsan Hakları İhlalleri Raporu” bugün açıklandı.
Raporda, bu dönemde insan hakları ihlallerinin yoğunlaşarak devam ettiği ifade edildi: “Özellikle işkence ve kötü muamele, ifade ve örgütlenme özgürlüklerine yönelik baskılar, cezaevlerinde süregelen ihlaller, açlık grevi, askeri operasyonlar ve yasaklamalardan kaynaklı meydana gelen ihlaller, erkek şiddeti gibi ihlal başlıklarında önemli artışlar yaşandı.”
140 sayfalık raporda ihlaller başlıklar halinde sıralanırken, veriler, mağdurlarca derneğe yapılan bireysel başvurulardan, yerel kaynaklardan edinilen bilgilerden ve aralarında bianet’in de olduğu basın kuruluşlarından yapılan basın taramalarından hazırlandı.
 "İnsan onuruna yakışmayan koşullar" |
Raporda ayrıca, Afganistan’daki durumla bağlantılı olarak mültecilerle ilgili şu değerlendirme yapıldı: “Son dönemde Afganistan’da yaşanan çatışmalı süreçten bölgemiz sınırlarında mültecilerin gelişlerine tanık olmaktayız. “Mültecilerin, bölgemiz üzerinden Türkiye’nin farklı illerine yönelik gidişlerinde insan onuruna yakışmayan koşullarda yaşanıldığı gözlemlenmiştir. “Afgan mültecilerin gelişi ile beraber ülkede mültecilere yönelik ırkçı ve ayrımcı söylem ile saldırılar artmıştır.” |
6 ayda 33 gösteri yasaklandı
Rapordaki öne çıkan bazı tespitler ve veriler şöyle:
* 2021 yılı il 6 ayında meydana gelen silahlı çatışma ortamında, 29 kolluk görevlisi yaşamını yitirdi ve 17 kolluk görevlisi yaralandı. 129 örgüt militanı yaşamını yitirirken, en az 2 örgüt militanı yaralandı.
* Irak/Federe Kürdistan Bölgesi’nde bulunan Gare bölgesinde gerçekleşen hava destekli askeri operasyon sırasında, PKK militanları tarafından alıkonulan ve hapsedilen 12 kolluk gücü personeli ve 1 Irak vatandaşı yaşamını yitirdi.
* En az 147 kişi gözaltı birimlerinde, ev baskınları, sokakta, cezaevinde işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
* 7 kişi kendilerini kolluk gücü olarak tanıtan kişilerce kayıt dışı gözaltı ve sorgulamayla muhbirlik dayatmalarına maruz kalmış, 5 kişi de çeşitli biçimlerde tehdit edilmiştir.
* Cezaevlerinde en az 67 politik mahpus, hiçbir gerekçe gösterilmeden veya politik tutumlarından sorumlu tutularak, ailelerinden uzak illerde bulanan hapishanelere sürgün edilmişlerdir.
* 50 siyasi mahpus, cezaevinde veya nakil sırasında, cezaevi idaresinin işkence ve kötü muamelesine maruz kalmıştır.
* Toplantı veya gösteriler, kimi kentlerde süresiz, kimi kentlerde ise 15 günde bir ya da her ay yenilerek yasaklandı. 2021 yılının ilk 6 ayında yılında 33 kez yasaklama kararı açıklandı.
* Güvenlik güçleri tarafından 12 toplumsal gösteri veya açık hava toplantısına müdahale edildi. 16 toplantı toplumsal gösteri ve açık hava toplantısı da yasaklandı.
* Aralarında üniversite öğrencileri ve politikacıların da bulunduğu 116 kişiye politik nedenlerle soruşturma ve davalar açılmış, yine açılan soruşturma ve davalarda 80 kişiye çeşitli cezalar verilmiştir.
"Irkçı saldırılar soruşturulmalı" |
Raporda, nefret söylemi ve ırkçı saldırılarla ilgili şu değerlendirme yer aldı: “Türkiye’de siyasi iktidarın söylemlerinin ve cezasızlık politikasının bir sonucu olarak, Türkiye’nin batı illerinde yaşamını sürdüren veya buralarda mevsimlik işçi olarak çalışan Kürt yurttaşlara yönelik ayrımcı, ırkçı ve nefret içeren saldırılarda bulunulmaktadır. Son dönemlerde artan bu saldırılarda Kürt yurttaşların hayatını kaybettiğine üzülerek tanık oluyoruz. “Toplumsal barış ortamına yönelik yapılan saldırıların, yetkililerin açıklamalarında münferit vakalarmış gibi gösterilmesi bu tür saldırıların yaygınlaşmasına ve sıradanlaştırılmasına sebebiyet veriyor. “Türkiye’de özellikle de son yıllarda varlık gösteren gergin ve kutuplaştıran siyaset dilinin toplumsal kesimlerde karşılık bulduğunun bir tezahürü olarak ortaya çıkan bu saldırılara karşı, özellikle siyasi mekanizmaların insan hakları ve barışçıl yaşamın önemine işaret eden çağrılarda bulunmasını ve yargısal alanda etkin bir soruşturmayla olayların tüm yönleriyle aydınlatılmasını önemli buluyoruz.” |
* Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
(AS)
