Iraklı Şii lider Mukteda es-Sadr'ın on binlerce yandaşı Cuma namazı için "Yeşil Bölge"deki Büyük Şenlik Meydanı'nda bir araya geldi.
Iraklı Şii kanaat önderi Mukteda es-Sadr erken seçim çağrısının rakiplerince koşullu olarak desteklenmesi üzerine hafta başında bir güç gösterisi olarak yandaşlarını "Cuma Namazı"ni birlikte kılmaya davet etmişti.
Cuma namazına katılan on binlerce Sadrcı, 30 Temmuz'dan bu yana aralarında parlamentonun da bulunduğu bir çok kamu mekanını işgal ettikleri "güvenli" Yeşil Bölge'deki büyük meydanda "Evet, reforma evet. Hayır, yolsuzluğa hayır." sloganlarıyla bir araya geldiler.
Namazın ardından yüzlerce Sadrcı, geçtiğimiz Cumartesiden bu yana klimalı salonlarını ve mermer döşemeli koridorlarını işgal ettikleri meclis çevresine döndüklerinde kapıları kilitli ve binayı boşaltılmış buldular. Ama oturma eylemini yerleşkenin bahçelerinde sürdürdüler.
'Yozlaşmışların elinde tutsak Irak'
Siyasi gerilimin kaynağında, Irak'ın yaygın yolsuzluk ve işsizlikle kuşatılmış ve altyapının çöküş halinde olması var.
Geçmişten gelen güç paylaşımı anlaşmaları sayesinde, Sadr yanlıları da bakanlıkların en üst düzeylerinde makam sahibiler ve düzen karşıtlarınca en az diğer siyasi güçler kadar yozlaşmış olmakla suçlanıyorlar.
Sadr'ı neredeyse körü körüne izlemeye hazır olan destekçileriyse tersine onu yolsuzlukla mücadele şampiyonu olarak görüyor.
Al jazeera'nın haberine göre, namazı kıldıran imam, Cuma hutbesi için çıktığı minberden Sadr'ın erken seçim çağrısını onayladı. Hutbesinde "kamu hizmetleri, sağlık ve eğitimin bir rezalet halini alması"nı kınayarak, "Irak yozlaşmışların elinde tutsaktır" dedi.
38 yaşındaki Şeyh Ali el-Atabi, Sadr'ı desteklemek için kalabalığa katılanlar arasındaydı. Atabi, "insanları bir şey için kullanması gerektiğinde" onları Cuma namazına çağırmanın Sadr'ın "repertuarının bir parçası" olduğunu söylüyor.
Temmuz ortasında gerçekleştirdiği bir başka toplu namaz taktiğiyle Mukteda es-Sadr, yüz binlerce Müslüman'ı, suikaste uğrayan babasının adını taşıyan Sadr ilçesinde bir araya getirmişti.
TIKLAYIN-Mukteda es-Sadr'dan Cuma namazında gövde gösterisi
Al Jazeera'nın konuştuğu 40 yaşlarındaki Sadr yandaşı Kassem Abu Mustafa, son namazı "düşmanı meclis seçimleri ve reform talep etmeye zorlayan bir diken" olarak niteliyor.
Aralarında az sayıda kadının da olduğu çoğunluğu erkek Sadrcı, Bağdat'ın 42 dereceye varan sıcağından korumak için şemsiyelerin altına sığınıyorlar. Kimleri Irak bayraklarını dalgalandırıyor ve liderlerin portrelerini taşıyor.
Devlet memuru Ebu Mustafa, "Sadr'ın görüşü ne olursa olsun biz onun yanındayız" diyor.
Irak'ta siyasi kriz
Sadr hareketi, Ekim 2021'de yapılan federal seçimlerde Ulusal Meclis'in en büyük grubu olmuştu. Şii imam, Kürt ve Sünni müttefikleriyle birlikte, Çerçeve'yi dışlayacak bir çoğunluk hükümeti oluşturma çağrısıyla yola çıktı.
Ancak sistemin kildini açacak olan cumhurbaşkanı seçimini başlatmak üzere milletvekillerinin 2/3'ünü Meclis'te toplamayı başaramadı. Irak Anayasası'na göre, hükümetin kurularak işe başlayabilmesi, Meclis'in Başbakana hükümeti kurma görevini verecek olan Cumhurbaşkanı'nı seçmesine bağlı.
Haziran'da, Sadr ve 73 milletvekili, tıkanıklığı kırmak amacıyla istifa etti. Bu, rakip Şii bloku İran yanlısı Koordinasyon Çerçevesi'nin yasama meclisindeki en büyük siyasi grup haline gelmesine yol açtı.
TIKLAYIN-Irak | Sadr'a bağlı milletvekilleri istifa etti
Koordinasyon Çerçevesi'nin eski kabine bakanı Muhammed Şii el-Sudani'yi başbakan olarak aday göstermesi Sadr blokunu kızdırdı ve destekçileri tarafından parlamentonun işgalini tetikledi.
TIKLAYIN-Mukteda es-Sadr yanlıları "Yeşil Bölge"ye girerek parlamentoyu bastı
Irak'taki çeşitli siyasi gruplarla bağlantılı silahlı gruplarla Birleşmiş Milletler, gerilimlerin tırmanabileceği konusunda uyardı.
Çarşamba günü Sadr, parlamentonun feshedilmesi ve yeni seçimlerin yapılması çağrısında bulundu.
TIKLAYIN-Mukteda es-Sadr: "Parlamentoyu fesh edelim ve erken seçimlere gidelim"
Perşembe günü geç saatlerde yapılan Koordinasyon Çerçevesi, bu fikre açık olduklarını ve potansiyel bir gerilimi düşürmeye işaret ettiğini söyledi. Ancak bu tür müzakereler için "soru üzerinde ulusal bir konsensüs ve güvenli bir ortam sağlanması" ön koşul olduğunu belirterek, parlamento işgalinin sona ermesi gerektiğini de öne sürdü.
TIKLAYIN-Irak | Sadr'dan destekçilerine: Meclis binasından ayrılın
Koordinasyon Çerçevesi, Sadr'ın uzun süredir düşmanı olan eski başbakan Nuri el Maliki'nin partisinden ve şimdi güvenlik güçlerine entegre edilmiş İran yanlısı eski bir paramiliter ağ olan Haşdi Şabi'den milletvekillerini içeriyor.
